5 kịch bản chọn thủ tướng Thái Lan

Kịch bản 1, ông Samak sẽ thách thức phán quyết của toà án bằng cách cố trở lại chính trường.

Kuthep Saikrachang, người phát ngôn của đảng Sức mạnh Nhân dân (PPP - có 233 nghị sĩ), thề rằng đảng của ông sẽ đề cử Samak tại Quốc hội và bầu ông trở lại vị trí này vì Hiến pháp không cấm một thủ tướng bị truất quyền được trở lại vị trí thủ tướng. Ông Samak vẫn là một nghị sĩ.

Nhưng Borwornsak Uwanno, một chuyên gia luật, cho rằng luật pháp có thể cho ông Samak quyền này, nhưng về đạo lý mà nói, thì đây lại là vấn đề khác.

"Nếu tôi là ông ấy, tôi sẽ không trở lại quyền lực vì rất khó giải thích với cả thế giới sau những phán quyết của Toà án Hiến pháp. Đây là trường hợp lương tâm đạo đức".

Suthep Thuagsuban, Tổng thư ký đảng Dân chủ, cũng cho rằng ông Samak không nên mưu cầu quyền lực lần nữa vì ông đã để mất tính hợp pháp và sự tín nhiệm. Ông cũng nói thêm các đảng viên Dân chủ đối lập nên đợi các đối tác trong liên minh công bố các ứng cử viên của mình trước.

Khả năng ông Samak giành lại được vị trí của mình là rất thấp. Đảng PPP cũng đã chán cảnh ông luôn đứng ngoài cuộc, không đầu tư một baht nào để trở thành thủ lĩnh đảng.

Kịch bản 2, PPP đề cử một trong các đại diện là Somchai Wongsawat, Surapong Suebwonglee hoặc Sompong Amornwiwat làm thủ tướng. Hai nhân vật đầu thân thiết với Thủ tướng bị lật đổ Thaksin Shinawatra. Khả năng lớn hơn là PPP sẽ theo diễn biến chính trị này để duy trì gọng kìm quyền lực.

Nhưng đề cử Somchai hay Surapong cũng sẽ vấp phải sự phản đối từ Liên minh Nhân dân vì Dân chủ (PAD) đang biểu tình chống chính phủ từ hôm 26/8. PAD yêu cầu Samak từ chức và cũng yêu cầu PPP ra khỏi chính phủ. Nếu nhân vật thứ ba là Sompong giành được đề cử của PPP thì ông ta có thể có khả năng được chấp nhận hơn hai người đầu tiên.

Kịch bản 3: Ông Banharn Silapa-archa của đảng Chart Thai (đảng Nước Thái - 34 nghị sĩ) đang hồi hộp chờ được trở lại vị trí thủ tướng lần nữa. Ông này đã từng là thủ tướng năm 1996. Ông Banharn cũng đã theo đuổi vị trí này hồi đầu năm nay khi cùng bắt tay với các đảng nhỏ hơn để "mặc cả" lại PPP cũng như đảng Dân chủ.

Banharn có thể chứng kiến ước mơ của ông thành sự thật chỉ khi PPP đồng ý lùi bước để giảm áp lực chính trị.

Kịch bản 4: Ông Abhisit Vejjajiva của đảng Dân chủ (164 nghị sĩ) kế nhiệm vị trí thủ tướng.

Điều này chỉ xảy ra nếu các đối tác liên minh quay lưng với PPP để ủng hộ ông Abhisit. Một chính phủ liên minh do Dân chủ lãnh đạo sẽ nắm giữ đa số mỏng trong Quốc hội - điều khiến đảng này khó có thể tồn tại cho đến kỳ bầu cử vào đầu năm tới.

Sombat Thamrongthanwong, Giám đốc Viện Hành chính Phát triển Quốc gia, đã kêu gọi 5 đối tác liên minh cùng tham gia với đảng Dân chủ để thành lập chính phủ mới vì đây là kênh duy nhất hàn gắn những vết thương sâu trên chính trường Thái Lan.

Kịch bản 5: Tất cả các chính đảng đồng ý thành lập một Chính phủ Đoàn kết Quốc gia vì mục tiêu hoà giải dân tộc. Nhưng, họ vẫn sẽ đưa một ứng cử viên của các đảng này lên làm thủ tướng. Một người ngoại đạo chắc chắn là điều khó xảy ra, vì Quốc hội đầu tiên cần điều kiện phù hợp hiến pháp.

Nguyễn Viết

Theo The Nation