Cụ bà 84 tuổi run run kể lần thoát nạn trong đêm chạy lũ kinh hoàng

Cụ Lê Thị Chọn (84 tuổi, thôn 3 Thanh Mỹ, xã Thanh Thủy, huyện Lệ Thủy, Quảng Bình) là hộ cận nghèo. Chồng cụ Chọn mất cách đây 13 năm, hiện cụ đang sống một mình trong căn nhà lụp xụp, xây dựng từ 20 năm trước, tường nhà xẻ dọc xẻ ngang. Con cái cụ Chọn đều ở xa, hoàn cảnh cũng khó khăn nên chẳng thể giúp đỡ gì nhiều cho mẹ.

Với cụ Chọn, thiên tai, bão lũ chẳng phải là điều xa lạ, cụ đã phải chống chọi với bão, sống chung với lũ cả một đời như vậy. Trận "đại hồng thủy" vào tháng 10 năm 2020 chỉ là một trong những lần mà cụ Chọn đã phải bỏ nhà chạy lũ để bảo vệ tính mạng của mình.

Nhớ lại những ngày lũ kinh hoàng đó, giọng cụ Chọn vẫn còn run run kể lại, khi nước bắt đầu vào nhà, cụ phải dùng thang trèo lên gác xép nhỏ được ghép bằng mấy tấm ván cũ rồi ngồi trên đó. Cả đêm thức trắng chẳng thể chợp mắt vì lo lắng, khi nước ngập đến nửa căn nhà, con gái cụ Chọn mới kịp về đón mẹ, cõng mẹ chạy đến nhà người thân để nương nhờ.

Cả một đời vất vả, vợ chồng cụ Chọn cũng chỉ làm cho mình được một căn nhà cấp bốn để có nơi trú mưa, tránh mưa. Thế nhưng, đến nay căn nhà đó cũng đã xuống cấp, vách tường nứt toác, mái ngói lâu ngày nhiều viên đã vỡ vụn, mỗi khi mưa, nước xối thẳng vào nhà. Niềm mơ ước lớn nhất của cụ Chọn chính là làm được một căn nhà có gác mái để tránh bão, lũ, thế nhưng ước mơ đó với cụ là quá xa vời.

"Lũ năm mô cũng có, nhà tui thấp nên nước khi mô cũng vào nhà cả, phải chạy lũ cả đời rứa. Mỗi lần nghe lũ về là lại sợ, hàng xóm xung quanh đây cũng toàn nhà thấp và phải chạy lũ cả làng. Mơ ước của tui cả cuộc đời có cái nhà chống lũ, thế nhưng đến cái tuổi "gần đất xa trời" rồi mà cũng chẳng thể làm nổi", cụ Chọn buồn tủi.

Cũng như cụ Chọn, căn nhà an toàn chống chọi với bão, lũ cũng là niềm mong ước hàng chục năm qua của cựu thanh niên xung phong - cụ Nguyễn Thị Hạnh (74 tuổi, trú thôn Trần Xá, xã Hàm Ninh, huyện Quảng Ninh). Chồng cụ Hạnh mất sớm, bà chỉ có một người con trai nhưng lại làm ăn xa, thỉnh thoảng mới về thăm mẹ nên bà phải sống một mình.

"Ở một mình sợ nhất là bão lũ, đau ốm chẳng ai biết, lũ về thì nhà nào cũng lo chạy tài sản, chạy con người nên tui cũng không nhờ được ai cả. Nếu đêm hôm đó không có mấy chú công an ở xã đưa thuyền vào cõng đi trốn lũ thì cái mạng già của tui cũng chẳng còn. Chạy được người, nhưng bao nhiêu gạo ướt hết, có cái tivi nhỏ cũng hỏng, đàn gà thì trôi mất chẳng còn chi cả", cụ Hạnh nhớ lại những ngày lũ kinh hoàng.

Cụ Chọn, cụ Hạnh chỉ là 2 trong hàng trăm, hàng ngàn hộ dân nghèo và cận nghèo tại vùng "rốn lũ" của tỉnh Quảng Bình đang cần lắm một căn nhà an toàn. Điều mà Chương trình phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP), phối hợp với Báo điện tử Dân trí, Quỹ Khuyến học Việt Nam đang triển khai kêu gọi cộng đồng chung tay xây dựng.

Đến với vùng lũ, với các hộ nghèo mới cảm nhận rõ niềm khao khát và sự hy vọng của họ với chương trình "Nhà an toàn, sống an tâm" là như thế nào. Những căn nhà an toàn sẽ cứu sinh cho những mảnh đời nhỏ bé trước sự tàn phá khủng khiếp của thiên tai.

"Hôm trước nghe tin mình thuộc diện được chọn để xem xét hỗ trợ, kêu gọi xây nhà an toàn, tui mừng lắm. Có cái nhà tui sẽ yên tâm hơn, giữ được tính mạng, tài sản khi có bão, lũ và cũng không phải trông chờ vào người khác. Chỉ mong các tổ chức, mạnh thường quân thương xót, hỗ trợ cho những hoàn cảnh khó khăn như tui. Tuổi già, sức yếu mà quanh năm chạy lũ, cơ cực lắm", bà Hạnh bày tỏ niềm mơ ước.

Theo số liệu của UNDP, tính tới nay, hơn 3.400 ngôi nhà chống chịu bão, lũ chi phí thấp đã được xây dựng bởi dự án chung của Quỹ Khí hậu Xanh (GCF) - UNDP - Chính phủ Việt Nam từ năm 2018 - bao gồm cả 700 căn nhà ở tỉnh Quảng Bình.

Tuy nhiên, con số 3.400 ngôi nhà chống chịu bão, lũ vẫn còn quá khiêm tốn so với nhu cầu thực tế của người dân. Theo số liệu của UNDP đưa ra, khảo sát của Bộ Xây dựng mới đây tại 28 tỉnh, thành ven biển Việt Nam phải cần đến hơn 100 nghìn ngôi nhà kiên cố chống chịu bão, lũ. Trong đó, hơn 24 nghìn ngôi nhà cấp thiết cần phải xây dựng ngay.

Để phát triển mô hình những căn nhà an toàn chống chịu bão, lũ, chiều ngày 5/2/2021, UNDP, Quỹ Khuyến học Việt Nam, Báo điện tử Dân trí đã phát động chương trình kêu gọi cộng đồng chung tay xây dựng "Nhà an toàn, sống an tâm", trước mắt dành tặng 100 hộ dân nghèo, cận nghèo tại huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình.

Đây là một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn của UNDP - Quỹ Khuyến học Việt Nam - Báo điện tử Dân trí nhằm hỗ trợ công tác ứng phó và phục hồi của Chính phủ ở các tỉnh miền Trung Việt Nam. Những ngôi nhà chống chịu với bão, lụt được xây dựng sẽ giúp người dân ít bị thiệt hại khi bão, lũ lụt ập đến và họ có thể nhanh chóng phục hồi và cải thiện sinh kế của mình sau lũ, bão.

Ngay trong chương trình phát động, nhà báo Phạm Tuấn Anh, Tổng Biên tập Báo điện tử Dân trí đã quyết định trích số tiền 1 tỉ đồng từ Chương trình Nhân ái của Dân trí do bạn đọc ủng hộ chương trình.

Tính đến ngày 29/03, ngoài số tiền 1 tỉ đồng nói trên, tổ chức phi chính phủ Hàn Quốc World Share cũng tài trợ 39 căn nhà, bạn đọc ủng hộ thông qua Chương trình Nhân ái - Báo điện tử Dân trí số tiền: 113,283,000 đồng.