Cụ bà Quảng Bình nhanh chân chạy lũ: "Có nhà ni gia đình tui thoát chết"

"Lũ về, cụ nhà tôi nằm liệt, may nhà hàng xóm bế lên gác"

Sau nửa năm, những trận "bão chồng bão, lũ chồng lũ" đi qua, cụ Lê Thị Nghĩ (73 tuổi, thôn Tân Hòa, xã Tân Thủy, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình), vẫn chưa hết bủn rủn chân tay, cụ kể: Đêm hôm đó, bão rầm rầm đổ bộ quật đổ cây cối trong vườn, kèm theo những trận mưa như trút nước. Khi bão vừa dứt thì nước từ mọi nơi ầm ầm đổ về, cả gia đình tôi nhanh chân chạy lên trên gác, một lúc sau thì nước dâng ngập trắng tới nửa căn nhà.

Toàn bộ tài sản gia đình cụ Nghĩ cũng không bị hư hỏng, do được chính quyền địa phương cảnh báo từ trước nên nhà cụ đã sơ tán đồ đạc lên trên gác.

Cụ bảo: "Có cái nhà ni nên khi nghe tin lũ lụt về, nước ngoài đồng dâng lên là tui đã nhờ người bồng ông nhà lên gác, đưa một số đồ dùng, đồ ăn lên để sinh hoạt trên đó. Cũng không nghĩ nước về nhanh và dâng khủng khiếp thế, ngồi trên đó an toàn tui mới thở phào. Có cái nhà ni gia đình tui thoát chết".

Vợ chồng cụ Nghĩ sống với nhau, con cái đều ở xa, chồng cụ bị mù nhiều năm qua, lại bị tai biến, nằm một chỗ không đi lại được, may nhờ hàng xóm đến hỗ trợ bế cụ lên gác. Cụ cho biết, khi bão, lũ lụt ập về, nếu không có nhà an toàn này, tính mạng của vợ chồng cụ chắc chẳng còn. Bên cạnh đó, nhiều tài sản của gia đình cụ cũng được bảo đảm an toàn nhờ di dời lên cao.

Nhờ vào căn nhà kiên cố chống chịu bão, lũ mà trong những ngày lũ về, cụ Nghĩ còn nhờ người kê được cả bếp nấu ăn chống đói qua ngày chờ nước rút. Căn nhà không chỉ là nơi trú ẩn của gia đình cụ mà còn là nơi để bà con trong xóm sơ tán sang tá túc, tránh bão, lũ. 

Có thể nói, trận lũ lụt lịch sử đi qua, nhiều hộ gia đình tại thôn Tân Thịnh, xã Tân Thủy lâm vào cảnh trắng tay vì tài sản bị lũ cuốn trôi.

May mắn như gia đình cụ Nghĩ, cụ Lê Thị Diệu (74 tuổi), đến giờ vẫn chưa hết bàng hoàng, cụ kể: "Trận bão lũ vừa qua quá kinh hoàng, nước dâng đến nửa nhà tui, cũng may nhờ có cái nhà an toàn ni mà tui có nơi tránh trú, không có cái nhà ni thì không biết ngồi mô cả. Nó không chỉ giúp tui mà còn là nơi tránh trú của hơn chục người già quanh đây nữa".

Để có được những căn nhà an toàn chống chịu bão, lũ nói trên giúp người dân yên tâm trong những trận lũ, theo tìm hiểu của phóng viên Dân trí, đó là những ngôi nhà an toàn được Quỹ Khí hậu xanh, Chính phủ Việt Nam và Chương trình phát Liên Hợp Quốc (UNDP) tài trợ xây dựng thông qua Dự án "Tăng cường khả năng chống chịu với các tác động của biến đổi khí hậu cho các cộng đồng dễ bị tổn thương ven biển Việt Nam".

Hiện nay trên địa bàn Quảng Bình, Chương trình phát Liên Hợp Quốc phối hợp với các đơn vị tài trợ đã triển khai được hơn 700 căn nhà an toàn chống chịu bão, lũ. Mỗi căn nhà kiên có chống chịu bão, lũ có kết cấu đáp ứng đủ 3 tiêu chí của Bộ Xây dựng là "3 cứng". Móng cứng, khung tường, sàn cứng, mái cứng và có cửa thoát hiểm. Mái nhà được gia cố chắc chắn giúp có thể chịu được gió mạnh cấp 8, 9.

Mỗi căn nhà có diện tích từ 12 đến 15m2 mỗi sàn. Tầng 1 có thể sinh hoạt hằng ngày và có gác 2, đây là nơi tránh trú an toàn khi có lũ, lụt. Nhà có cầu thang lên xuống. 

Trải qua trận bão, lụt cuối năm 2020, những căn nhà kiên cố nói trên là minh chứng tính hiệu quả của những căn nhà an toàn. Việc xây những căn nhà này không chỉ giúp các hộ dân nghèo kiên cố hóa nhà ở, yên tâm sản xuất, xây dựng cộng đồng an toàn, góp phần chung tay xây dựng nông thôn mới mà còn chủ động giảm nhẹ tác động của thiên tai, biến đổi khí hậu.

Bạn đọc Dân trí chung tay xây dựng "Nhà an toàn, sống an tâm" dành tặng các hộ dân nghèo, cận nghèo

Trong chuyến công tác mới đây về huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình, phóng viên Dân trí đã có dịp đến thăm và khảo sát mô hình những căn nhà kiên cố chống chịu bão, lũ do Quỹ Khí hậu xanh (GCF), Chính phủ Việt Nam và Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP), đã triển khai tại vùng thường xuyên hứng chịu thiên tai của tỉnh Quảng Bình. 

Theo số liệu của UNDP, tính tới nay, hơn 3.400 ngôi nhà chống chịu bão, lũ chi phí thấp đã được xây dựng bởi dự án chung của Quỹ Khí hậu Xanh (GCF) - UNDP - Chính phủ Việt Nam từ năm 2018 - bao gồm cả 700 căn nhà ở tỉnh Quảng Bình. 

Tuy nhiên, con số 3.400 ngôi nhà chống chịu bão, lũ vẫn còn quá khiêm tốn so với nhu cầu thực tế của người dân. Theo số liệu của UNDP đưa ra, khảo sát của Bộ Xây dựng mới đây tại 28 tỉnh, thành ven biển Việt Nam phải cần đến hơn 100 nghìn ngôi nhà kiên cố chống chịu bão, lũ. Trong đó, hơn 24 nghìn ngôi nhà cấp thiết cần phải xây dựng ngay.

Để phát triển mô hình những căn nhà an toàn chống chịu bão, lũ, chiều ngày 5/2/2021, UNDP, Quỹ Khuyến học Việt Nam, Báo điện tử Dân trí đã phát động chương trình kêu gọi cộng đồng chung tay xây dựng "Nhà an toàn, sống an tâm", trước mắt dành tặng 100 hộ dân nghèo, cận nghèo tại huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình.

Tại buổi phát động chương trình, nhà báo Phạm Tuấn Anh, Tổng Biên tập Báo điện tử Dân trí đã quyết định trích số tiền 1 tỉ đồng từ Chương trình Nhân ái của báo do bạn đọc Dân trí chung tay ủng hộ chương trình "Nhà an toàn, sống an tâm", dành tặng các hộ dân nghèo, cận nghèo tại huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình.

Ngoài ra, tổ chức phi chính phủ Hàn Quốc World Share tài trợ 39 căn nhà. Tính đến hết ngày 07/03/2021, thông qua Chương trình Nhân ái của báo, bạn đọc Dân trí đã chung tay ủng hộ xây dựng "Nhà an toàn, sống an tâm" số tiền: 66.463.000 đồng.