Dấu hiệu smartphone có thể phát nổ, nhận biết để phòng tai nạn chết người
(Dân trí) - Dù không thường xuyên diễn ra, việc smartphone phát nổ hoàn toàn có thể xảy đến bất cứ lúc nào với mọi chiếc smartphone, gây nên những tai nạn nghiêm trọng, thậm chí khiến người dùng thiệt mạng.
Vì sao smartphone có thể bốc cháy hay phát nổ?
Tại sao smartphone lại có thể tự bốc cháy hay phát nổ? Câu trả lời nằm ở loại pin lithium-ion mà hầu như tất cả các smartphone đều sử dụng hiện nay.
Trên thực tế, pin lithium-ion không chỉ được sử dụng trên smartphone mà còn dùng cho máy tính bảng, máy tính xách tay, máy ảnh hay các loại phương tiện sử dụng động cơ điện...
Lithium (Liti) là nguyên tố nằm thứ 3 trong bảng tuần hoàn hóa học, là một kim loại mềm có màu trắng bạc thuộc nhóm kim loại kiềm có khả năng bốc cháy khi tiếp xúc với oxy hoặc nước.
Pin lithium-ion bị lỗi hoặc quá cũ, thiếu ổn định là nguyên do khiến smartphone có thể bị bốc cháy hoặc phát nổ.
Vào năm 1991, hãng công nghệ Sony của Nhật Bản đã tìm ra phương pháp sử dụng lithium để làm pin một cách an toàn, bằng cách giữ các ion của lithium trong một hệ thống treo hoặc trong hóa chất, chứ không phải lithium tinh khiết, điều này giúp lithium trở nên an toàn hơn để sử dụng. Đó chính là loại pin lithium-ion được sử dụng rất phổ biến ngày nay.
Tuy nhiên, pin lithium-ion sẽ trở nên thiếu ổn định sau một thời gian dài sử dụng (sạc và xả pin liên tục) hoặc bị lỗi trong quá trình sản xuất. Trong đó, pin lithium-ion tốt sẽ tự động ngừng nạp điện khi đã được sạc đầy, nhưng với những pin lithium-ion bị lỗi hoặc đã quá cũ thì vẫn sẽ tiếp tục nạp điện gây nên tình trạng quá tải.
Nhiệt độ cao sinh ra trong quá trình sử dụng hoặc cắm sạc pin cũng sẽ gây nên những bong bóng oxy bên trong pin và phản ứng mạnh với lithium của pin, điều này gây ra những vụ cháy, nổ pin.
Đó là lý do tại sao pin của smartphone thường bị cháy, nổ trong lúc đang cắm sạc.
Ngoài ra, nếu pin sử dụng lâu ngày dẫn đến xuống cấp, hoặc xảy ra sự cố trong quá trình sử dụng, như smartphone bị rơi, vỡ… có thể làm cho phần vỏ pin bị hỏng, khiến các thành phần bên trong pin bị bay hơi, tiếp xúc với không khí dẫn đến hỏa hoạn hoặc cháy nổ ngay cả khi không cắm sạc.
Những vụ tai nạn nghiêm trọng và chết người vì smartphone phát nổ
Những vụ cháy, nổ smartphone mỗi khi xảy ra thường gây nên hậu quả rất nghiêm trọng vì sức công phá của các vụ nổ rất lớn, bên cạnh đó người dùng thường cầm smartphone ở gần mặt, nên khi smartphone bị nổ sẽ gây ra chấn thương nặng cho phần đầu, mặt, ngực hoặc bụng…
Không ít trường hợp đã bị thương nặng, để lại di chứng vĩnh viễn hoặc thậm chí mất mạng vì smartphone phát nổ.
Tuyệt đối không sử dụng smartphone khi đang cắm sạc vì điều này có thể dẫn đến tai nạn chết người.
Chỉ tính riêng tại Việt Nam, trong vài năm gần đây đã có hàng loạt trường hợp điện thoại bị rò điện, cháy nổ trong lúc đang cắm sạc khiến người dùng bị thương nặng hoặc tử vong.
Trường hợp gần đây nhất xảy ra vào ngày 6/8 tại Bắc Giang, khi người phụ nữ 37 tuổi đã phải nhập viện trong tình trạng đa chấn thương nghiêm trọng vì điện thoại phát nổ trong lúc đang cắm sạc.
Vụ nổ khiến bệnh nhân bị vỡ nhãn cầu mắt phải; dập nát bàn tay phải; dị vật cắm sâu vào khí quản; vùng hàm, mặt, bụng, ngực, 2 đùi cũng chi chít vết thương… Các bác sĩ đã phải tiến hành phẫu thuật cắt cụt các ngón tay ở bàn tay phải, múc nhãn cầu khiến bệnh nhân mất thị lực mắt phải…
Một nạn nhân với bàn tay bị dập nát vì smartphone phát nổ khi đang sử dụng.
Trước đó, vào ngày 15/6/2020, một vụ tai nạn chết người khác xảy ra tại huyện Kim Bôi (Hòa Bình), khiến anh Q.V.A (sinh năm 1993) tử vong. Người thân phát hiện anh A. tử vong tại phòng khách của gia đình, chiếc điện thoại bị nổ dính vào vùng ngực của nạn nhân.
Cơ quan chức năng sau đó xác định, nguyên nhân khiến anh A. tử vong là do vừa sạc pin vừa sử dụng điện thoại, thiết bị bất ngờ phát nổ khiến nam thanh niên 27 tuổi tử vong.
Ngoài những trường hợp tai nạn dẫn đến chết người, có không ít trường hợp điện thoại phát nổ khi đang cắm sạc khiến nạn nhân bị dập nát tay hoặc bị thương tích nặng.
Khoảnh khắc smartphone phát nổ như bom cạnh 2 đứa trẻ (Video: Facebook).
Không chỉ cắm sạc trực tiếp vào nguồn điện, đôi khi sạc pin smartphone thông qua cục sạc dự phòng cũng có thể khiến smartphone bị phát nổ, gây ra thương tích cho người dùng.
Chẳng hạn trường hợp xảy ra vào tháng 5/2021 của chị Lê Thị L., 26 tuổi, trú tại huyện Hải Lăng (Quảng Trị). Chị L. dùng điện thoại khi đang cắm sạc thiết bị bằng cục sạc dự phòng thì điện thoại bất ngờ phát nổ.
Vụ nổ khiến chị L. bị cụt 3 ngón tay ở bàn tay trái; mặt, tay, chân và nhiều bộ phận khác trên cơ thể bị xây xước. Chồng chị L. là anh D., 29 tuổi, cũng bị thương ở mắt vì bị mảnh vỡ từ điện thoại văng trúng.
Những dấu hiệu nhận biết smartphone có nguy cơ phát nổ
Như trên đã đề cập, nguyên do chính khiến smartphone phát nổ thường bắt nguồn từ lỗi của pin sau một thời gian dài sử dụng, do vậy, dựa vào tình trạng của pin có thể giúp người dùng sớm nhận biết các dấu hiệu smartphone có nguy cơ phát nổ.
Trong trường hợp đang sử dụng hoặc đang sạc pin, nếu bạn nhận thấy lớp vỏ smartphone trở nên nóng hơn bình thường, thậm chí cảm giác nóng đến bỏng tay khi chạm vào smartphone, đó là một dấu hiệu nguy hiểm.
Đặc biệt, nếu bạn ngửi thấy mùi cháy khét của nhựa hoặc mùi hóa chất, smartphone phát ra tiếng rít hoặc tiếng lộp bộp, đôi khi có khói bốc ra từ smartphone… lập tức hãy rút nguồn điện (nếu đang sạc), đặt chiếc smartphone tránh xa cơ thể và tránh khỏi những thứ dễ cháy khác, đề phòng smartphone bị nổ gây thương tích hoặc có thể gây hỏa hoạn.
Tuyệt đối không sử dụng smartphone khi pin trên sản phẩm bị phồng lên quá mức.
Một dấu hiệu cảnh báo nguy cơ smartphone phát nổ khác đó là pin trên điện thoại bị phồng. Nhiều trường hợp pin bị phồng quá mức có thể làm hỏng lớp vỏ ngoài của điện thoại hoặc làm cong mặt lưng của máy.
Hãy chú ý quan sát lớp vỏ smartphone, nếu pin phồng quá mức, mặt lưng của smartphone có thể bị uốn cong hoặc viền máy bị hở ra, đặt smartphone không còn nằm bằng phẳng… trong trường hợp này, cần lập tức tắt nguồn rồi mang thiết bị đến các cửa hàng có uy tín để thay pin trước khi hậu quả nghiêm trọng có thể xảy ra.
Ngoài ra, nếu pin trên smartphone bị chai ở mức nghiêm trọng, thời gian sử dụng pin chỉ còn được vài phút dù đã sạc đầy, bạn cần nghĩ đến việc thay pin cho thiết bị của mình. Tuyệt đối không cắm sạc smartphone để sử dụng khi pin trên thiết bị không còn hoạt động.
Bạn đọc có thể tham khảo bài viết của Dân trí tại đây để kiểm tra tình trạng và mức độ chai pin của smartphone (bao gồm cả smartphone Android lẫn iPhone), để có giải pháp thay thế pin phù hợp, tránh nguy cơ xảy ra cháy, nổ.
