3.500 chủ hộ kinh doanh được chi bù trăm triệu, bắt đầu có lương hưu

Có lương hưu sau 5 năm chờ giải quyết 

Sau 5 năm đợi chờ, bà Lê Thị Hà (ở tỉnh Tuyên Quang) đã được nhận tận tay khoảng 2,4 triệu đồng lương hưu mỗi tháng, tính từ 1/7. Bà Hà là một trong hơn 3.500 chủ hộ kinh doanh bị thu sai bảo hiểm xã hội bắt buộc trước đây, giờ được giải quyết chế độ.

Sau khi được tháo gỡ vướng mắc, chủ hộ kinh doanh này đã nhiều năm đóng bảo hiểm xã hội nay thỏa mong mỏi có lương hưu, bớt đi nỗi lo mưu sinh hằng ngày. 

Nhớ lại từ những năm 2004, bà Hà được vận động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc với mức đóng 80.000 đồng/tháng. Đến năm 2020, khi 55 tuổi, bà đã tham gia cả bảo hiểm xã hội bắt buộc và tự nguyện tròn 20 năm.

Thời gian qua, chủ hộ kinh doanh này theo dõi từng thông tin đề xuất của cơ quan quản lý, thảo luận tại nghị trường Quốc hội và đã rất mừng khi Nghị quyết của Quốc hội về ghi nhận thời gian đóng của chủ hộ kinh doanh tham gia trước ngày 1/7 được thông qua.

Giờ cùng với tiền lương hằng tháng, bà Hà cũng nhận về hơn 130 triệu đồng được chi bù cho thời gian chưa được hưởng chế độ trong những năm qua.

Tương tự như bà Hà, bà Lộc Thị Ly (ở tỉnh Tuyên Quang) cũng là chủ hộ kinh doanh văn phòng phẩm đã được nhận chế độ sau thời gian ngắt quãng chờ giải quyết.

Đầu tháng 8, hơn 2 triệu đồng lương hưu tháng 7 được chuyển thẳng đến tài khoản ngân hàng của bà Ly. Cùng với đó, bà cũng được giải quyết chi trả hơn 100 triệu đồng bù chế độ. Bởi lẽ, từ tháng 1/2020, bà đã đủ điều kiện về tuổi và số năm tham gia bảo hiểm xã hội để hưởng lương hưu.

"Sau 5 năm chờ đợi, cuối cùng chúng tôi đã được nhận chế độ lương hưu. Tôi rất cảm ơn các cơ quan liên quan đã vào cuộc nhanh chóng, tháo gỡ những vướng mắc để chủ hộ kinh doanh cá thể như chúng tôi sớm được hưởng lương hưu sau thời gian tham gia bảo hiểm xã hội", bà Ly chia sẻ.

Ở tuổi 60, bà Ly vẫn sống nhờ vào doanh thu của cửa hàng văn phòng phẩm nhỏ. Cuộc sống ở quê nhà cũng vơi đi phần gánh nặng khi bà được nhận khoản tiền lương hưu hằng tháng và có bảo hiểm y tế miễn phí lo cho tuổi già.

Chủ hộ kinh doanh thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc

Trước đó, Nghị quyết số 78/2025/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, về việc ghi nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc của chủ hộ kinh doanh đã tham gia trước ngày Luật Bảo hiểm xã hội số 41/2024/QH15 có hiệu lực thi hành từ 1/7.

Theo đó, chủ hộ kinh doanh đã đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc trước ngày 1/7 được ghi nhận thời gian để làm căn cứ giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội.

Chủ hộ kinh doanh đã đủ điều kiện hưởng chế độ bảo hiểm xã hội trước thời điểm trên thì được giải quyết hưởng chế độ bảo hiểm xã hội kể từ ngày đủ điều kiện hưởng chế độ bảo hiểm xã hội theo quy định.

Chính phủ được giao chỉ đạo, hướng dẫn tổ chức thực hiện Nghị quyết này; chủ động giải quyết những vướng mắc phát sinh trong triển khai thực hiện; bảo đảm quyền lợi cho chủ hộ kinh doanh trong giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội.

Bên cạnh đó, Luật Bảo hiểm xã hội 2024 (có hiệu lực từ ngày 1/7) mở rộng diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc với nhiều nhóm đối tượng, trong đó có chủ hộ kinh doanh cá thể.

Nghị định số 158/2025/NĐ-CP quy định chủ hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc gồm 2 trường hợp.

Thứ nhất, chủ hộ kinh doanh của hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc từ ngày 1/7.

Thứ hai, chủ hộ kinh doanh của hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh không thuộc đối tượng nộp thuế theo phương pháp kê khai tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc từ ngày 1/7/2029.

Luật Bảo hiểm xã hội 2024 và Nghị định số 188/2025/NĐ-CP quy định, mức đóng hằng tháng của chủ hộ kinh doanh phải đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế là 29,5% tiền lương tháng làm căn cứ đóng. Trong đó, đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất 22%, quỹ ốm đau và thai sản là 3%, quỹ bảo hiểm y tế là 4,5%.

Về mức đóng hằng tháng, chủ hộ kinh doanh có thể lựa chọn tiền lương tháng làm căn cứ đóng nhưng mức thấp nhất là bằng mức tham chiếu (2,34 triệu đồng), tức mức đóng thấp nhất là 690.300 đồng; tiền lương tháng làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội mức cao nhất là 20 lần mức tham chiếu, tức mức đóng cao nhất là 13,806 triệu đồng.