Bán cổ phần tại Habeco: Khả năng Carlsberg sẽ khó đạt mong muốn

Liên quan tới việc bán cổ phần tại Tổng công ty Bia - Rượu - Nước giải khát Hà Nội (Habeco), mới đây, Phó tổng giám đốc Habeco, ông Vương Toàn từng cho biết, Carlsberg, đại gia bia đến từ Đan Mạch hiện đang là cổ đông ngoại nắm giữ hơn 17% cổ phần tại Habeco đã ngỏ ý mua lại 51% cổ phần Habeco, 2 bên đã có 9 phiên đàm phán nhưng chưa thể thống nhất.

Dù đã trải qua 9 phiên đàm phán giữa Habeco và cổ đông ngoại là Carlsberg thời gian qua về việc thoái vốn nhưng hiện hai bên vẫn chưa thống nhất được phương án. Vướng mắc lớn nhất hiện là Habeco còn kinh doanh nhiều lĩnh vực khác ngoài bia còn có thêm rượu, lương thực... Các lĩnh vực này quy định, nhà đầu tư ngoại chỉ được sở hữu ở mức tối đa 49%.

Trong bản tin thị trường đánh giá về Habeco, Công ty cổ phần chứng khoán TPHCM (HSC) cho biết, tiến độ đàm phàn bán cổ phần với Carlsberg vẫn chậm và hạn chót hoàn thành đàm phán là 15/11. HSC cho rằng khả năng lớn nhất là bán khoảng 31,7% cổ phần và đây cũng là mức tối đa cho phép theo room nước ngoài hiện tại.

Theo HSC, Bộ Công Thương một vài tuần trước đã trình Thủ tướng phương án bán 81,8% cổ phần tại Habeco. Điều được hiểu ở đây là trường hợp bán 5,4% cổ phần của SCIC tại Vinamilk vào tháng 12 năm ngoái hiện được xem là khung tham chiếu cho trường hợp của Habeco. Theo đó, Bộ Công Thương sẽ bán cổ phần trong nhiều đợt và kéo dài trong một vài năm.

"Bộ Công Thương hiện chịu áp lực từ Bộ Tài chính phải bán một phần đáng kể cổ phần trong năm nay để Chính phủ hoàn thành mục tiêu ngân sách", HSC nhận định.

Tuy nhiên, theo báo cáo, trường hợp của Habeco không giống như của Vinamilk cũng như Sabeco, cụ thể Carlsberg, cổ đông đã sở hữu 17,34% của Habeco có quyền mua ưu tiên khi nhà nước muốn bán cổ phần miễn là đối tác này sẵn sàng đáp ứng giá bán mà Chính phủ đề xuất. Carlsberg trước đó cũng cho biết sẽ không trả mức giá cao hơn để tăng tỷ lệ sở hữu tại hãng bia này.

Theo công văn đề ngày 30/8 của Ban chỉ đạo đổi mới và phát triển doanh nghiệp, Bộ Công Thương, kết hợp với Bộ Tư Pháp và Bộ Kế hoạch Đầu tư sẽ tập trung đàm phán với Carlsberg, xử lý các điểm vướng mắc trong thỏa thuận hợp tác chiến lược với Carlsberg. Và Bộ Công Thương phải báo cáo kết quả thực hiện cho Thủ tướng trước này 15/11. Có nghĩa là Chính phủ vẫn chưa quyết định mức cổ phần sẽ được chuyển nhượng và thời gian thực hiện.

"Trong khi đó, Phó Tổng giám đốc Habeco cho biết công ty vẫn đang làm việc với Carlsberg để quyết định những vấn đề này. Carlsberg mong muốn mua ít nhất 51% cổ phần của Habeco nhưng điều này rõ ràng là không thể do giới hạn room cho nhà đầu tư nước ngoài", báo cáo của HSC nêu.

Thị phần của Habeco đã giảm trong vài năm qua, hiện chỉ chiếm khoảng 18% thị phần bia toàn quốc, giảm từ mức 20% ba năm trước. Habeco có vị thế mạnh ở thị trường miền Bắc, tại thị trường này HSC ước tính thị phần vào khoảng 50%. Tổng công suất của Habeco là 800 triệu lít mỗi năm và có tổng cộng 16 nhà máy bia.

Tuy nhiên, Habeco ít đầu tư vào sản phẩm cũng như ít có chỗ đứng hoặc không có sự hiện diện ở các thị trường ngoài thị trường chủ chốt là miền Bắc. Trong khi đó các doanh nghiệp quốc tế đang muốn nỗ lực lấy bớt thị phần từ tay Habeco. Hình ảnh thương hiệu của Habeco được xem là khá truyền thống và không chiếm được sự ủng hộ của khách hàng trẻ và có điều kiện kinh tế.

HSC cho rằng định giá của Habeco không thể cao hơn mức bình quân khu vực vì công ty chỉ đứng thứ 3 trên thị trường bia Việt Nam với thị phần đang giảm. Và trong khi thương hiệu của công ty khá phổ biến tại miền Bắc, thì chủng loại sản phẩm còn hạn chế và thị trường vẫn hẹp.

"Do đó, khả năng bán cổ phần cho đối tác chiến lược vào cuối quý IV năm nay hoặc quý I năm sau và khả năng cải thiện hiệu quả hoạt động trong tương lai là những động lực dài hạn cho giá cổ phiếu. Tuy nhiên hiện giá bán cổ phần chưa được thống nhất và có thể còn thấp hơn kỳ vọng của thị trường", HSC dự báo.

Phương Dung