Việt Nam chỉ có 3 nữ giáo sư toán học, họ là ai?

Theo danh sách ứng viên đạt chuẩn giáo sư, phó giáo sư 2023  từ Hội đồng Giáo sư Nhà nước, bà Tạ Thị Hoài An là gương mặt nữ duy nhất năm nay trở thành Giáo sư toán học. 

Với kết quả này, bà Tạ Thị Hoài An là nữ Giáo sư toán học thứ ba của Việt Nam được công nhận trong gần 70 năm qua, tính từ năm 1956 theo mốc lịch sử đợt phong tặng Giáo sư đầu tiên. 

Bà Tạ Thị Hoài An, sinh ngày 24/10/1972 tại huyện Nam Đàn, Nghệ An. 

Bà An tốt nghiệp đại học năm 1993, Thạc sĩ năm 1997 và Tiến sĩ năm 2001 tại Trường Đại học Vinh. 

Bà nhận bằng Tiến sĩ khoa học ngành toán năm 2015 tại Đại học Clermont Ferrand 2 Blaise Pascal, Cộng hòa Pháp.

Từ năm 1995-2001 bà Tạ Thị Hoài An là giảng viên Trường Đại học Vinh. Từ tháng 9/2001 đến tháng 8/2004 bà học sau tiến sĩ tại Viện Toán học, Viện hàn lâm Khoa học Đài Loan.

Từ tháng 9/2004 đến tháng 3/2005, bà An trở về làm việc tại Trường đại học Vinh. Từ tháng 3/2025 đến 3/2013, bà làm nghiên cứu viên tại Viện toán học - Viện hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Từ tháng 4/2014 đến nay bà là nghiên cứu viên cao cấp tại Viện toán học. 

Bà Tạ Thị Hoài An được bổ nhiệm chức danh Phó giáo sư  vào năm 2009. 

Các hướng nghiên cứu chủ yếu của bà An gồm: Bài toán về sự xác định duy nhất của các hàm; lý thuyết Nevanlinna và ứng dụng;  tính suy biến của ánh xạ giải tích; các bài toán về xấp xỉ Diophant.

Đến nay, nhà nghiên cứu này đã công bố 33 bài báo khoa học trên tạp chí quốc tế uy tín. 

Trước bà Tạ Thị Hoài An, Việt Nam chỉ có hai nữ giáo sư toán học được công nhận. 

Nữ Giáo sư toán học đầu tiên của Việt Nam được công nhận vào năm 1980 là GS.TSKH Hoàng Xuân Sính, người Hà Nội, năm bà 47 tuổi.

Bà Sính cũng là người phụ nữ nước ngoài đầu tiên đến Paris (Pháp) bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ quốc gia về toán học, dưới sự hướng dẫn của nhà toán học nổi tiếng người Pháp Alexander Grothendieck.  

Mới đây, nhà khoa học được phong tặng danh hiệu cao quý "Nhà giáo nhân dân"; được Chính phủ Pháp tặng "Huân chương Cành cọ Hàn lâm" vì những đóng góp to lớn cho công cuộc phát triển và hợp tác nghiên cứu khoa học Pháp - Việt. 

Nữ Giáo sư toán học thứ hai của Việt Nam được công nhận là bà Lê Thị Thanh Nhàn, sinh ra ở Huế, hiện đang công tác tại Bộ GD&ĐT. 

Bà Nhàn được công nhận vào năm 2015, là nữ Giáo sư toán học được công nhận ở tuổi trẻ nhất cho đến nay, khi chỉ mới 45 tuổi.

Trong bài phát biểu của mình tại Lễ công bố Quyết định và trao Giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư năm 2015, bà Nhàn chia sẻ những gì mình đạt được là kết quả của sự say mê và nỗ lực không mệt mỏi trong suốt thời gian dài.

Trước đó, vào năm 2005, bà Lê Thị Thanh Nhàn được công nhận chức danh Phó giáo sư ở tuổi 35, cũng là Phó giáo sư trẻ nhất năm đó.