Năm 2018-2019 khó thực hiện đại trà chương trình giáo dục phổ thông tổng thể

Liên quan đến ý kiến thắc mắc về riêng bộ tài liệu tham khảo mà TPHCM đang xây dựng trong tương lai có được công nhận như bộ SGK hay không. Ông Hiếu cũng khẳng định thêm tài liệu của TPHCM chắc chắn không thể thành SGK được vì khung chương trình mới sẽ có nhiều đổi khác.

Đó là một trong số rất nhiều băn khoăn của đại diện các phòng giáo dục, trường phổ thông được chia sẻ tại buổi lấy ý kiến góp ý cho Dự thảo chương trình giáo dục phổ thông tổng thể do Sở GD-ĐT TPHCM tổ chức vào chiều ngày 26/4.

Chương trình mới có đi ngược nguyên lý giáo dục?

Tổng hợp góp ý của giáo viên ở cơ sở gửi về, ngoài những ưu điểm của dự thảo thì ông Trịnh Vĩnh Thanh, Phó Trưởng Phòng giáo dục Quận Gò Vấp đã đưa ra hàng loạt băn khoăn trong đó có hợp lý hay không ở thời lượng mỗi tiết ở tiểu học. Theo ông Thanh: "Trong dự thảo nêu “cố gắng phấn đấu năm 2018-2019 toàn bộ các trường tiểu học đều học 2 buổi/ngày. Nhưng thực tế như quận tôi số học 2 buổi/ngày chỉ mới đạt 60%, từ giờ cho tới lúc thực hiện được 100% học 2 buổi/ngày thì áp dụng chương trình sẽ như thế nào. Cái khó tiếp theo nếu những trường đã dạy 2 buổi mà đang dạy tiếng Anh tăng cường, tiếng Anh tích hợp thì sẽ xếp ra sao?".

Sang đến THCS, giáo viên thắc mắc ở môn Khoa học tự nhiên (KHTN) trước đây là 3 môn Lý - Hóa - Sinh. Môn này tích hợp vào 1 bài hay vẫn là 3 phân môn trong 1 môn KHTN chung.

Bên cạnh đó, ông Thanh cũng chỉ ra một số chỗ cho thấy chương trình mới thực sự đã giảm tải chưa. “Trong dự thảo chương trình ghi là có 12 môn bắt buộc trong đó có môn Lịch sử và Địa lý. Thế nhưng trước đó Quốc hội đã không đồng ý ghép môn Lịch sử vào chung với môn nào khác. Vậy tính đúng ra chương trình phải là 13 môn bắt buộc. Thời lượng nội dung, ví dụ môn Lý Hoá Sinh hiện nay đang xếp từ 5-6 tiết nhưng theo chương trình mới tích hợp thành môn KHTN là 4 tiết. Vấn đề là giảm đi 2 tiết so với trước kia nhưng nội dung có giảm không? Nếu đã giảm tiết mà nội dung không thay đổi thì thành ra là tăng tải chứ không giảm tải. Đồng thời,nội dung sách giáo khoa mới như thế nào, có giảm tải không?".

Nhiều ý kiến góp ý cũng nghi vấn rằng chương trình phổ thông mới có đi ngược nguyên lý giáo dục không khi các cấp nhỏ lại học nhiều hơn. Ông Trịnh Vĩnh Thanh cho biết: “Xem trong chương trình mới thì khối lớp 10 tổng cộng tới 1.110 tiết/năm nhưng ở lớp 11 và 12 thì giảm xuống còn khoảng trên 900 tiết. Chúng ta đang muốn giảm tải thì tại sao tuổi nhỏ nhất là những em vừa chập chững chuyển từ THCS sang THPT với cách học tập mới thì lại bị “dội “quá nhiều tiết”.

Ông Huỳnh Tấn Thanh, Giám đốc Trung tâm GDTX Chu Văn An cũng đặt vấn đề, mục tiêu giảm tải nhưng không giam tải vì lớp 1 - lớp 3 học đến hơn 1.000 tiết là rất nặng. Ngay mục tiêu thực hiện chương trình chuyển trang bị kiến thức sang phát triển năng lực, phẩm chất của người học, căn cứ vào đâu mà chương trình này phát triển được năng lực người học, không thể nói chỉ từng đây mà phát triển được năng lực con người. Những môn học mới có phát triển năng lực hay không.

Cô Nguyễn Thị Thu Cúc, hiệu trưởng trường THPT Gia Định cũng chia sẻ một số lo lắng khi chương trình mới số lượng môn học còn khá nhiều, nghiên cứu ở cấp tiểu học và THCS thì thấy chưa cụ thể ở việc chọn môn như ở cấp THPT. Một số môn còn mơ hồ và có sự chồng chéo, ví dụ trong kế hoạch giáo dục ở cấp tiểu học tôi thấy có một số môn như cuộc sống quanh ta, có trùng lắp với tìm hiểu xã hội, tìm hiểu tự nhiên, tìm hiểu xã hội. Tương tự, các môn giáo dục kinh tế và pháp luật, môn tìm hiểu mỹ thuật, môn thiết kế và công nghệ...

Không thể thành công với đội ngũ giáo viên chắp vá

Cô Nguyễn Thị Thu Cúc nhận định rằng, yếu tố quyết định thành công chính là con người mà chủ đạo là người giáo viên đóng vai trò rất quan trọng. Với những một số chương trình mới chưa đào tạo giáo viên, nếu thực hiện năm học mới chưa có kế hoạch bồi dưỡng cho những giáo viên thực tại, kể cả kế hoạch đào tạo sinh viên mới vì vậy sẽ dẫn tới chắp vá.

Bà Cúc cho rằng nếu chưa có nhân lực có thể là chuyển đổi giáo viên. “Tuy nhiên, chuyển đổi này phải suy nghĩ vì không thể có một bộ môn mới mở ra, chỉ dựa vào quyển sách mà giáo viên có thể đọc và dạy mà phải là đầu tư bài bản”, bà Cúc trăn trở.

Cũng băn khoăn về nhân lực, ông Trịnh Vĩnh Thanh đặt vấn đề: “Ở môn KHTN nếu tích hợp trong một bài thì đội ngũ giảng dạy sẽ như thế nào. Một giáo viên dạy lý thì làm sao dạy kiến thức môn sinh được, ngược lại. Vậy thì đội ngũ giáo viên đã có sự chuẩn bị để đáp ứng cho những thay đổi trong nội dung này chưa?”.

Tương tự, ông Huỳnh Tấn Thanh - Giám đốc Trung tâm GDTX Chu Văn An cho biết, khi đưa cho giáo viên đứng lớp xem dự thảo chương trình thì nhiều giáo viên cũng rất lơ mơ. Chính vì vậy ông lo ngại làm sao chương trình thực hiện trong năm 2018. Hơn nữa, ông Thanh cho rằng có một số môn mới, như những môn nghệ thuật không thể lấy diễn viên, nghệ thuật đi dạy mà đòi hỏi phải có kỹ năng sự phạm đi dạy.

Ông Huỳnh Tấn Thanh đưa ý kiến: ""Đưa ra thời gian thực hiện chương trình vào năm 2018 nhưng không có lộ trình cụ thể, có thí điểm không, thí điểm từng khối lớp, môn học nào. Đối với môn học tự chọn cho học sinh chọn hay là giáo viên, nhà trường chọn, nếu chọn phải cho chúng tôi chọn giáo viên. Đối với môn trải nghiệm sáng tạo không biết sẽ dạy cái gì, ai là người dạy, không thể tự dưng có một môn học mới lại đưa giáo viên các môn khác sang dạy, nếu làm gấp quá khó đạt được mục đích lúc ban đầu".

Các giáo viên, cán bộ của ngành đều cho rằng đến nay nhiều khâu chuẩn bị của chương trình mới vẫn chưa có như SGK, đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất... thì năm 2018-2019 khó thực hiện đại trà. Giáo viên đề nghị rằng nếu chưa chuẩn bị một cách cẩn thận thì nên dời thời điểm áp dụng đại trà, không thí điểm một cách cẩn thận thì sẽ lặp lại lịch sử những năm trước đây cứ phân ban rồi lại xóa, lúc ấy người thiệt thòi nhất chính là học sinh khi biến các em thành “vật tế thần”.

Lê Phương