Trung Quốc mạnh tay với ngành giải trí, chấn chỉnh văn hóa thần tượng

Cuộc thanh trừng lớn chưa từng có với ngành giải trí Trung Quốc

Từ cuối năm 2020, chính quyền Trung Quốc đã thông báo về việc siết chặt hoạt động quản lý nghệ sĩ, kiểm soát thu nhập của người nổi tiếng, hoạt động đóng thuế, những sai phạm về vi phạm đạo đức, phát ngôn... 

Đầu năm 2021, một loạt nghệ sĩ của Trung Quốc bị đưa vào tầm ngắm và bị xử phạt như Trịnh Sảng, Ngô Diệc Phàm. Nữ diễn viên 9x Trịnh Sảng là người đầu tiên bị dính lệnh phong sát trong năm 2021 sau scandal thuê người mang thai hộ rồi bỏ rơi con tại nước ngoài gần một năm. 

Nữ diễn viên trẻ bị cấm xuất hiện trên truyền hình, một loạt các tác phẩm đã và đang thực hiện đều không thể lên sóng, các nhãn hàng cũng đồng loạt hủy hợp tác với Trịnh Sảng. Ước tính số tiền phải đền bù cho các doanh nghiệp và nhà sản xuất của Trịnh Sảng lên tới 130 triệu USD.

Tháng 8/2021, Trịnh Sảng bị kết tội trốn thuế và bị truy thu 46 triệu USD kèm lệnh cấm hoạt động nghệ thuật vĩnh viễn. Các sản phẩm nghệ thuật có sự góp mặt của Trịnh Sảng hoàn toàn bay màu tại Trung Quốc. Dù đã nộp đủ tiền thuế hay thể hiện thái độ hối cải, Trịnh Sảng vẫn không có cơ hội trở lại phim trường, hoạt động nghệ thuật như xưa. 

Ngô Diệc Phàm là nghệ sĩ thứ hai bị chính quyền Trung Quốc xử phạt mạnh tay trong năm 2021. Từ một ngôi sao thần tượng có lượng fan trẻ đông đảo, mỹ nam 9x bị khui ra đời sống cá nhân thác loạn, quan hệ và dụ dỗ trẻ vị thành niên, nghi án sử dụng chất cấm và trốn thuế... 

Hiện, Ngô Diệc Phàm đang ở trong nhà lao và đứng trước nguy cơ phải ngồi tù vì những tội lỗi mình gây ra. Khung hình phạt cao nhất của nghệ sĩ 9x là tử hình. Anh cũng phải đối mặt với những khoản tiền đền bù thiệt hại cho các nhãn hàng lên tới hàng trăm triệu USD giống Trịnh Sảng. 

Triệu Vy, nữ diễn viên nổi tiếng của màn ảnh Trung Quốc, có lẽ là cái tên gây sốc nhất trong năm 2021 này khi cô bất ngờ bị "phong sát" ngầm vào đêm 26/8 vừa rồi. Hàng loạt các tác phẩm của Triệu Vy bị gỡ khỏi các nền tảng trực tuyến của Trung Quốc, tên cô bị xóa khỏi danh sách diễn viên của các dự án đình đám, các giải thưởng và danh hiệu đại hoa đán mà cô nắm giữ suốt những năm qua cũng bất ngờ bị thu hồi.

Điều đáng nói, cho tới thời điểm hiện tại, nguyên nhân Triệu Vy bị xử phạt là gì vẫn chưa được giới chức công bố. Sự nghiệp nghệ thuật hơn 20 năm của Triệu Vy tại Trung Quốc coi như chấm dứt hoàn toàn chỉ trong vòng 5 ngày qua. 

Triệu Vy có lẽ là thần tượng thực thụ đầu tiên được tôn thờ trong văn hóa thanh xuân của khán giả Trung Quốc. Tại Việt Nam, các bộ phim gắn liền với tên tuổi của cô như Hoàn châu cách cách, Tân dòng sông ly biệt, Hoa Mộc Lan, Họa bì... cũng được yêu thích.

Nữ diễn viên được biết tới như một nghệ sĩ tận tâm với nghề, cống hiến hết mình cho nghệ thuật, sở hữu giọng hát đẹp và cá tính mạnh mẽ. 

Tuy nhiên, những bê bối trong cuộc sống cá nhân đã đặt dấu chấm hết cho chính sự nghiệp của "én nhỏ". Từ năm 2018, vợ chồng cô bị phát hiện nhiều sai phạm trong hoạt động kinh doanh như bị tố lập công ty ma, làm giả số liệu, thao túng thị trường chứng khoán. 

Kết quả họ bị phạt 600 triệu NDT và cấm hoạt động trên thị trường chứng khoán 5 năm. Cả hai cũng đối mặt 500 vụ kiện lớn nhỏ từ các đối tác bị thiệt hại, phá sản suốt những năm qua.

Nhưng đây có lẽ vẫn chưa phải là hình phạt lớn nhất với Triệu Vy. Tháng 8 này, cô chính thức bị xóa sổ khỏi làng giải trí Trung Quốc mà không nhận được lời giải thích. 

Cú ngã ngựa của Triệu Vy, so với các đồng nghiệp trẻ, được xem là quả bom khổng lồ, tác động mạnh mẽ và gây ảnh hưởng lớn lao đối với hoạt động quản lý ngành giải trí tại Trung Quốc. 

Bên cạnh Triệu Vy, Ngô Diệc Phàm, Trịnh Sảng, những nghệ sĩ trẻ như Hoắc Tôn, Trương Triết Hạn cũng lần lượt bị loại bỏ khỏi làng giải trí bởi những vết nhơ trong sự nghiệp và lối sống cá nhân. 

Sự mạnh tay của chính quyền Trung Quốc với hoạt động showbiz khiến truyền thông quốc tế cũng phải quan tâm. Tờ New York Times bình luận, chính quyền Trung Quốc liên tiếp có những biện pháp mạnh nhằm chấn chỉnh văn hóa thần tượng và hoạt động của giới nghệ sĩ nước này trong những ngày qua. 

Các biện pháp xử lý mạnh tay với nghệ sĩ và hoạt động thần tượng

Ngày 27/8, Cơ quan quản trị không gian mạng Trung Quốc đã ban hành lệnh cấm mọi hình thức xếp hạng nghệ sĩ dựa vào mức độ nổi tiếng. Các nhà quản lý cũng đề nghị áp dụng các biện pháp nghiêm khắc nhằm kiểm soát các hội nhóm người hâm mộ lũng đoạn ngành âm nhạc, điện ảnh cũng như các chương trình truyền hình tại Trung Quốc.

Nền tảng xem video trực tuyến ăn khách của Trung Quốc iQiyi đã phải hủy bỏ cuộc thi tuyển chọn thần tượng của mình. Theo lời lãnh đạo iQiyi, họ quyết tâm gạt bỏ những xu hướng không lành mạnh trong ngành giải trí.

Cơ quan chức năng Trung Quốc cũng tăng cường kiểm soát hoạt động của các hội nhóm hâm mộ nghệ sĩ. Ví dụ như việc xử phạt và cấm phát ngôn trên Weibo của phòng làm việc Triệu Lệ Dĩnh mới đây là một lời cảnh báo với các fan quá khích. 

Sau khi fan của Triệu Lệ Dĩnh và fan của Vương Nhất Bác tranh cãi nảy lửa trên mạng xã hội, thần tượng của họ đã phải lĩnh hậu quả. Giới chức cho rằng, Triệu Lệ Dĩnh phải chịu trách nhiệm vì không kiểm soát, định hướng đúng những hành động của fan, khiến môi trường mạng bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Cô cũng là nghệ sĩ đầu tiên của Trung Quốc phải lĩnh hậu quả từ hành động của fan. 

Động thái tuyên chiến với người hâm mộ cực đoan và các nghệ sĩ vô kỷ luật, vi phạm đạo đức phản ánh nỗ lực kiểm soát ngành công nghiệp giải trí tại quốc gia tỷ dân. 

Hung Huang, một blogger nổi tiếng kiêm chủ bút một tạp chí tại Bắc Kinh, nhận định: "Vấn đề Trung Quốc đang phải đối mặt cũng giống với nhiều quốc gia khác. Đó là sự phát triển của công nghệ đã vượt quá tầm kiểm soát của cơ quan chức năng. Các nhà hành pháp chưa thể bắt kịp với sự bùng nổ của công nghệ mới. Cộng đồng người hâm mộ chính là thứ công nghệ của thời đại mới".