Sao Hoa ngữ mang quốc tịch nước ngoài xoay xở giữa "bão" phong sát

Đầu tháng 9/2021, tờ Straits Times đưa tin Tổng cục Phát thanh, Điện ảnh và Truyền hình Trung Quốc hiện thông qua kế hoạch hạn chế và cấm các nghệ sĩ có quốc tịch nước ngoài hoạt động nghệ thuật.

Đây được xem là hệ quả từ vụ bê bối tình dục của nam ca sĩ thần tượng Ngô Diệc Phàm. Ngô Diệc Phàm mang quốc tịch Canada nhưng hoạt động nghệ thuật và nổi tiếng tại Trung Quốc gần 7 năm qua. 

Ngay sau đó, tờ Straits Times và các trang báo tại Trung Quốc chia sẻ danh sách các nghệ sĩ có thể bị hạn chế hoạt động do vi phạm quy định của giới quản lý văn hóa Trung Quốc gồm Tạ Đình Phong, Lưu Diệc Phi, Phan Vỹ Bá, Triệu Hựu Đình, Vương Lực Hoành, Trương Thiết Lâm và Lý Liên Kiệt.

Trong danh sách nghệ sĩ có thể bị hạn chế hoạt động vì mang quốc tịch nước ngoài tại Trung Quốc, ngôi sao võ thuật Chân Tử Đan không có mặt. Nguyên nhân là do nam diễn viên nổi tiếng đã từ bỏ quốc tịch Mỹ.

Quyết định bỏ quốc tịch nước ngoài được đưa ra sau thời điểm ngôi sao của loạt phim Diệp Vấn trở lại Trung Quốc gây dựng và phát triển sự nghiệp. Theo 163, Chân Tử Đan vốn sinh ra tại Quảng Châu, Trung Quốc. Lên 11 tuổi, nam diễn viên theo gia đình sang Mỹ và định cư tại đây. Vì thế, ngôi sao võ thuật mang quốc tịch Mỹ.

"Tôi bỏ quốc tịch Mỹ từ năm 2009. Tôi có 100% quốc tịch Trung Quốc. Mặc dù tôi lớn lên ở Mỹ và mang quốc tịch Mỹ nhưng tôi luôn ý thức rằng mình là một người Trung Quốc", sao phim Diệp Vấn từng phát biểu. 

Đầu tháng 9 vừa rồi, ngay sau khi có thông tin về việc giới chức Trung Quốc siết chặt và giới hạn hoạt động nghệ thuật của những nghệ sĩ mang quốc tịch nước ngoài, nam diễn viên Tạ Đình Phong đã thông báo, anh đang làm đơn xin từ bỏ quốc tịch Canada.

Nam diễn viên khẳng định anh sinh ra ở Hồng Kông và mang quốc tịch Trung Quốc. Tài tử 41 tuổi nói: "Cho dù là ẩm thực, âm nhạc hay phim ảnh, tôi luôn sẵn lòng và có trách nhiệm truyền bá văn hóa Trung Quốc ra thế giới". 

Theo SCMP, nhiều năm qua, khi hoạt động ở đại lục, Tạ Đình Phong nhiều lần bị chỉ trích về việc mang hai quốc tịch. Quyết định từ bỏ quốc tịch Canada của Tạ Đình Phong nhận được sự ủng hộ của khán giả đại lục. 

Tạ Đình Phong không phải là trường hợp duy nhất quyết định bỏ quốc tịch nước ngoài trong thời gian vừa qua. Tháng 7/2021, nam diễn viên sinh năm 2000 - Trần Phi Vũ, con trai của đạo diễn Trần Khải Ca và nữ diễn viên xinh đẹp Trần Hồng, cũng gây chú ý khi thông báo anh đã hủy quốc tịch Mỹ để trở thành công dân Trung Quốc đích thực. 

Phía nam nghệ sĩ 21 tuổi chia sẻ: "Trần Phi Vũ luôn kiên định với tình yêu quê hương vĩ đại và sẽ tiếp tục lan tỏa năng lượng tích cực trong tương lai đồng thời sử dụng sức mạnh của mình để đóng góp cho đất mẹ".

Trần Phi Vũ sinh tại Mỹ và mang quốc tịch Mỹ. Khi anh về Trung Quốc hoạt động nghệ thuật, nam diễn viên trẻ cũng phải đối mặt với những lời dị nghị. 

Bên cạnh những ngôi sao đã nhanh chóng từ bỏ quốc tịch nước ngoài trong thời gian qua, một số cái tên được cho là có mặt trong danh sách giới hạn hoạt động của giới chức Trung Quốc chưa có bất kỳ động thái hay phát ngôn nào. Điển hình trong số đó chính là nữ diễn viên Lưu Diệc Phi. 

Lưu Diệc Phi từng bị cộng đồng mạng Trung Quốc công kích khi bỏ quốc tịch Trung Quốc từ năm lên 10 tuổi và trở thành công dân Mỹ. Trong khi các đồng nghiệp lần lượt bỏ quốc tịch nước ngoài, Lưu Diệc Phi chưa có bất kỳ động thái nào. 

Trước Lưu Diệc Phi, một số nghệ sĩ gốc Hoa như Lý Liên Kiệt, Củng Lợi, đạo diễn Trần Khải Ca từng phải nhận "gạch đá" của dư luận Trung Quốc khi từ bỏ quốc tịch Trung Quốc. 

Đạo diễn giành giải Oscar năm 2021 - Chlóe Zhao sinh ra tại Bắc Kinh (Trung Quốc) nhưng sống phần lớn tại Anh và Mỹ. Cô mang quốc tịch Mỹ và từng có phát ngôn nhạy cảm vào năm 2013.

Khi giành chiến thắng vang dội tại Oscar 2021, thông tin về cô cũng như bộ phim đoạt giải của Chlóe Zhao đã bị các phương tiện truyền thông ở Trung Quốc chặn. Nhiều phòng vé của Trung Quốc cũng không trình chiếu Nomadland - bộ phim đoạt giải của nữ đạo diễn gốc Hoa này . 

Các chuyên gia nghiên cứu hoạt động của giới nghệ sĩ Trung Quốc cũng chỉ ra rằng, việc trở thành gương mặt đại diện cho những thương hiệu phương Tây khiến sao Trung Quốc cũng dễ phải đối mặt làn sóng chỉ trích. 

Năm 2019, nhãn hiệu Versace bị dân Trung Quốc tẩy chay và Dương Mịch đã nhanh chóng chấm dứt hợp đồng với thương hiệu này để tránh sự ghét bỏ của công chúng. 

Ca sĩ thần tượng Trương Nghệ Hưng từng là đại sứ của một thương hiệu điện tử lớn nhất Hàn Quốc nhưng sau đó cũng cắt đứt hợp đồng với hãng này khi công ty có tuyên bố nhạy cảm về chính trị Trung Quốc. 

Giữa bối cảnh hoạt động nghệ thuật của các nghệ sĩ bị kiểm soát, theo dõi chặt chẽ cùng với các chính sách mới được ban hành liên tục, các chuyên gia khuyên các nghệ sĩ nên trật tự, ngồi yên, tuân thủ pháp luật và hành động thận trọng.