Xung lực mới cho quan hệ Việt Nam - Nhật Bản

Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio thăm chính thức Việt Nam trong hai ngày 30/4 và 1/5. Đây là chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của ngài Kishida Fumio sau 6 tháng ông nhậm chức Thủ tướng, và sau 5 tháng kể từ chuyến thăm chính thức Nhật Bản của Thủ tướng Phạm Minh Chính.

Nằm trong thỏa thuận trao đổi cấp cao thường xuyên giữa hai nước, chuyến thăm lần này của Thủ tướng Kishida Fumio sẽ tiếp tục củng cố mối quan hệ đối tác chiến lược sâu rộng giữa hai nước, đưa mối quan hệ này đi vào giai đoạn phát triển mới. Đặc biệt, trong bối cảnh hiện nay Việt Nam và Nhật Bản đang bước vào thời kỳ khôi phục và phát triển kinh tế "hậu Covid", do vậy, chuyến thăm đã thực sự tạo xung lực mới cho hợp tác giữa hai bên.

Tôi tin tưởng rằng quan hệ Việt Nam - Nhật Bản thời gian tới sẽ phát triển thuận lợi trên tất cả các lĩnh vực chính trị, ngoại giao, kinh tế, khoa học - công nghệ, du lịch, giao lưu nhân dân giữa hai nước và hợp tác phát triển nguồn nhân lực… Trong đó, tôi chú ý nhất đến việc thúc đẩy sáng kiến mà lãnh đạo ta đã nêu lên trong chuyến thăm Nhật Bản vào tháng 11/2021. Đó là vấn đề hợp tác chuyển đổi số, đổi mới công nghệ và đa dạng hóa chuỗi cung ứng. Dõi theo thông tin chuyến thăm của ngài Kishida Fumio, chúng ta thấy rằng cùng với các nội dung quan trọng khác, lãnh đạo hai nước đã trao đổi sâu hơn về những sáng kiến mà hai bên đã thống nhất, cam kết thúc đẩy triển khai mạnh mẽ trong thời gian tới. 

Trong nhiệm kỳ làm Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản (2015 - 2018), tôi đã có dịp đi thăm tất cả 47 tỉnh, thành của Nhật Bản, và chứng kiến sự phát triển rất nhanh của cộng đồng người Việt Nam tại Nhật - hiện nay đã lên đến 450.000 người, là cộng đồng người nước ngoài lớn thứ hai ở Nhật Bản. Qua các chuyến đi, tôi có nhiều dịp gặp gỡ lãnh đạo địa phương, doanh nghiệp và các đơn vị tiếp nhận thực tập sinh, du học sinh Việt Nam… Những nơi tôi đến thăm đều đánh giá cao sự cần cù, thông minh, khả năng làm việc chăm chỉ của du học sinh, người lao động Việt Nam. Nhiều nơi họ đánh giá các du học sinh, thực tập sinh Việt Nam đã và đang đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Chúng ta biết rằng từ tháng 11/2021, Nhật Bản đã nới lỏng nhập cảnh cho một số nhóm thuộc diện ưu tiên trong chính sách phục hồi kinh tế của Chính phủ, trong đó có thực tập sinh và lao động Việt Nam. Thông qua chuyến thăm Việt Nam lần này của Thủ tướng Kishida Fumio, chắc chắn sẽ góp phần đẩy mạnh hơn nữa lĩnh vực hợp tác phát triển nguồn nhân lực giữa hai bên.

Quan hệ đối tác chiến lược sâu rộng Việt Nam - Nhật Bản đang tiếp tục phát triển tốt đẹp, hiệu quả trên nhiều lĩnh vực. Các nhà phân tích chiến lược nhìn nhận về cơ bản giữa hai nước không có xung đột lợi ích, mà có nhiều điểm có thể hỗ trợ, bổ sung về phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội. Lãnh đạo cấp cao và nhân dân hai nước dành nhiều tình cảm tốt đẹp cho nhau. Việc Nhật Bản hỗ trợ vaccine cho Việt Nam trong đợt bùng phát đại dịch, hay Việt Nam hỗ trợ khẩu trang cho Nhật Bản khi mặt hàng này khan hiếm trên thế giới… là một trong những minh chứng sinh động.

Nhiều đời Thủ tướng Nhật Bản gần đây như ngài Shinzo Abe, ngài Yoshihide Suga, đã chọn Việt Nam là một trong những nước công du đầu tiên sau khi nhậm chức. Điều này phản ánh tình cảm cũng như vị trí quan trọng của Việt Nam trong mối quan hệ với Nhật Bản. Nhiều vị trong chính giới Nhật Bản đã chia sẻ với tôi rằng Việt Nam là dân tộc thủy chung, có trước có sau. Tôi nhớ khi Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thăm chính thức Nhật Bản vào năm 2017, ngài Shinzo Abe đã chia sẻ với lãnh đạo ta rằng, trong lần đầu tiên thăm Việt Nam (năm 2006 nhân dịp Hội nghị cấp cao APEC lần thứ 14 được tổ chức tại Hà Nội), ông được đón tiếp rất trọng thị, thân tình. Sau đó, khi ông Shinzo Abe rời cương vị Thủ tướng, có dịp sang Việt Nam thì ông vẫn được đón tiếp thân tình như vậy. Các lãnh đạo Việt Nam khi đến Nhật Bản cũng đều dành thời gian tiếp, trò chuyện với ông Abe dù lúc này ông không giữ cương vị Thủ tướng. Qua đó, ông Abe rút ra kết luận là người Việt Nam rất thủy chung với bạn bè. Đến năm 2013 và 2017, khi tiếp tục được bầu làm người đứng đầu Chính phủ Nhật Bản, ông Abe đều chọn Việt Nam là một trong những nước công du đầu tiên.

Tương tự như vậy, trong cuộc chiêu đãi chào mừng Thủ tướng Nhật Bản thăm chính thức Việt Nam (tối 30/4), ngài Kishida Fumio đã phát biểu rằng Việt Nam là đất nước rất đặc biệt trong suy nghĩ, tình cảm của ông. Ngài Thủ tướng đã có 25 năm liền là thành viên Liên minh nghị sĩ hữu nghị Nhật-Việt, và đã có những đóng góp to lớn cho sự phát triển mạnh mẽ của mối quan hệ giữa hai nước trong nhiều năm qua.

Với tình cảm và những nỗ lực đưa quan hệ hai nước đi vào chiều sâu, tin tưởng rằng "khả năng hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản là không có giới hạn" như ngài Thủ tướng Kishida Fumio đã phát biểu.