UBND tỉnh Hà Nam báo cáo không đúng về vụ cưỡng chế ở Duy Tiên

 

Đi sâu vào tìm hiểu vụ việc, PV Dân trí phát hiện UBND tỉnh Hà Nam từng ban hành văn bản báo cáo không đúng về vụ việc trên để gửi đến nhiều cơ quan chức năng.

Thực tế, Tổ Công tác của Thanh tra Chính phủ khi làm việc với UBND tỉnh Hà Nam ngày 16/12/2010 là kiểm tra việc giải quyết khiếu nại tố cáo phục vụ Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, không đi sâu xem xét từng việc cụ thể. Việc trả lời của UBND tỉnh Hà Nam tại văn bản số số 1737/UBND-NC ngày 24/12/2010 gửi Thủ tướng và các cơ quan Trung ương đối với vụ việc của gia đình ông Lê Hồng Ngọc là không đúng với tinh thần nội dung buổi làm việc ngày 16/12/2010 của Đoàn công tác với UBND tỉnh Hà Nam. Việc trả lời gây hiểu lầm cho các công dân làm cớ khiếu kiện”.

 

Theo ông Phạm Hồng Thanh, Phó Chủ tịch UBND huyện Duy Tiên trả lời báo chí: “Xã có thiếu sót không ký hợp đồng khoán thầu với hộ ông Ngọc nên chúng tôi phải giải quyết hậu quả. Huyện đang chỉ đạo rà soát lại toàn diện về quản lý đất đai vì còn nhiều bất cập”. Vẫn theo ông Thanh, vì phần đất ông Ngọc canh tác nằm trong diện tích “đất công ích” của xã nên tiền đền bù đất UBND xã được hưởng 40.000 đồng/m² và ông Ngọc chỉ được hỗ trợ hoa màu, công cải tạo đất.

Chính quyền địa phương cho rằng, việc xử lý của họ đối với trường hợp hộ ông Lê Hồng Ngọc là phù hợp quy định tại khoản 3 Điều 16 Nghị định số 69/2009/NĐ-CP.

Nhận định về vụ việc trên dưới góc nhìn pháp lý, luật gia Nguyễn Chấn (Hà Nội) cho rằng: Hộ gia đình ông Lê  Hồng Ngọc cải tạo, sử dụng hơn 5.000m² đất nông nghiệp từ năm 1982 (tức trước 15/10/1993). Diện tích này không phải là “đất công ích” vì ở thời điểm đó Nhà nước chưa quy định về đất công ích. Kể từ Luật Đất đai 1993 (có hiệu lực từ 15/10/1993), Nhà nước mới có quy định về "đất công ích" trong khi hộ ông Ngọc sử dụng đất từ năm 1982 nên việc xã không ký hợp đồng khoán thầu đất công ích với ông Lê Hồng Ngọc ở thời điểm ấy là điều dễ hiểu.

Sau này, theo ông Phó Chủ tịch UBND huyện Duy Tiên, khi thực hiện Luật Đất đai năm 1993 và Luật Đất đai năm 2003, UBND xã cũng không ký hợp đồng khoán thầu đất công ích với hộ ông Ngọc. Vì vậy, cho đến khi đất bị thu hồi, hộ gia đình ông Ngọc vẫn không có giấy tờ về quyền sử dụng diện tích đất nông nghiệp đã được họ sử dụng từ năm 1982.

Đối với trường hợp này, tại điểm c khoản 1 Điều 44 Nghị định 84/2007/NĐ-CP, Chính phủ quy định bồi thường, hỗ trợ về đất khi Nhà nước thu hồi đối với đất sử dụng trước ngày 15/10/1993 mà không có giấy tờ về quyền sử dụng đất như sau: “Trường hợp đất đang sử dụng vào mục đích nông nghiệp mà người đang sử dụng đất là hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp thì được bồi thường, hỗ trợ đối với diện tích đất thực tế đang sử dụng nhưng diện tích được bồi thường, hỗ trợ không vượt quá hạn mức giao đất nông nghiệp quy định tại Điều 70 của Luật Đất đai và khoản 1 Điều 69 Nghị định số 181/2004/NĐ-CP”.

Về ý kiến của chính quyền địa phương cho rằng họ xử lý đối với tình huống này là phù hợp quy định tại khoản 3 Điều 16 Nghị định số 69/2009/NĐ-CP:

Theo chúng tôi, đây là sự nhầm lẫn trong áp dụng pháp luật. Thật vậy, khoản 3 Điều 16 Nghị định 69/2009/NĐ-CP quy định chính sách đối với trường hợp “đất thu hồi là đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích của xã, phường, thị trấn”, trong khi hộ ông Lê Hồng Ngọc thuộc trường hợp khác: “Sử dụng đất trước ngày 15/10/1993 mà không có giấy tờ về quyền sử dụng đất”.

Từ những căn cứ pháp luật trên, không có cơ sở để nói phần đất ông Ngọc canh tác từ năm 1982 nằm trong diện tích “đất công ích” của xã nên cũng không có cơ sở để UBND xã hưởng tiền đền bù 40.000 đồng/m² (nguồn chi từ Ngân sách Nhà nước). Theo quy định tại khoản 2 Điều 68 Luật Ngân sách Nhà nước: “Những khoản chi không đúng với quy định của pháp luật phải được thu hồi đủ cho ngân sách Nhà nước”.