Thu hồi 4 dự án của doanh nghiệp “đẻ” ra núi phế thải “quái dị” tại Bắc Giang

Theo đó, UBND tỉnh Bắc Giang có Quyết định số 1642/QĐ-UBND do Phó chủ tịch Lại Thanh Sơn ký ngày 22/10/2018 về việc thu hồi các Quyết định cấp Giấy phép khai thác khoáng sản (quặng đồng) trên địa bàn huyện Lục Ngạn và huyện Sơn Động cho Công ty Cổ phần Khoáng sản Đại Cát (nay là Công ty Cổ phần Khai thác và Chế biến Khoáng sản Bắc Giang).

Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang đã căn cứ Kết luận thanh tra số 2650/KL-BTNMT ngày 24/5/2018 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc chấp hành pháp luật về tài nguyên và môi trường trên địa bàn tỉnh Bắc Giang, xét đề nghị của Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường quyết định:

Thu hồi 4 Quyết định của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang về việc cấp Giấy phép khai thác khoáng sản (quặng đồng) trên địa bàn huyện Lục Ngạn và huyện Sơn Động cho doanh nghiệp này. Cụ thể:

Quyết định số 869/QĐ-UBND ngày 30/6/2011 của Chủ tịch UBND tỉnh về việc cấp Giấy phép khai thác khoáng sản (quặng đồng) tại khu vực Ao Ú, xã Giáo Liêm, huyện Sơn Động.

Quyết định số 870/QĐ-UBND ngày 30/6/2011 về việc cấp Giấy phép khai thác khoáng sản (quặng đồng) tại khu vực Cổ Vài, xã Sơn Hải, huyện Lục Ngạn.

Quyết định số 913/QĐ-UBND ngày 30/6/2011 về việc cấp Giấy phép khai thác khoáng sản (quặng đồng) tại khu vực Thùng Thình, xã Biển Động, huyện Lục Ngạn.

Quyết định số 914/QĐ-UBND ngày 30/6/2011 về việc cấp Giấy phép khai thác khoáng sản (quặng đồng) tại khu vực Làng Chả, xã Phong Vân, huyện Lục Ngạn.

Lý do thu hồi các quyết định cấp Giấy phép khai thác khoáng sản: Công ty Cổ phần Khoáng sản Đại Cát đã vi phạm quy định tại Khoản 2, Điều 55 và Khoản 1, Điều 58 Luật Khoáng sản năm 2010. Từ khi được cấp phép, Công ty Cổ phần Khoáng sản Đại Cát chưa triển khai thực hiện dự án và chưa khai thác quặng đồng tại các khu vực mỏ còn thời hạn theo quy định; chưa làm thủ tục thuê đất và chưa nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản đối với 4 giấy phép khai thác nêu trên; chưa đăng ký ngày xây dựng cơ bản mỏ, ngày bắt đầu khai thác với cơ quan cấp giấy phép. Sở Tài nguyên và Môi trường có nhiều văn bản đôn đốc nhưng Công ty không thực hiện.

Những vi phạm của Công ty cũng đã được chỉ ra trong Kết luận thanh tra số 2650/KL-BTNMT ngày 24/5/2018 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc chấp hành pháp luật về tài nguyên và môi trường trên địa bàn tỉnh Bắc Giang.

Từ đó, UBND tỉnh Bắc Giang yêu cầu Công ty Cổ phần Khai thác và Chế biến Khoáng sản Bắc Giang chấm dứt mọi hoạt động khai thác khoáng sản tại các khu vực mỏ đã thu hồi Giấy phép; Di chuyển tài sản của công ty và của các bên liên quan ra khỏi khu vực mỏ đã thu hồi; Thực hiện đóng cửa mỏ, phục hồi môi trường đối với các khu vực khai thác khoáng sản và các công việc khác liên quan theo quy định của pháp luật.

Hàng loạt sai phạm được kết luận

Theo kết quả kiểm tra từ ngày 01/11 đến 02/11 đối với hoạt động khai thác than và đổ thải của Công ty Cổ phần Khoáng sản Bắc Giang tại mỏ than Bố Hạ, đoàn kiểm tra của Tổng Cục địa chất và Khoáng sản Việt Nam đã chỉ ra nhiều sai phạm của doanh nghiệp này và những bức xúc của người dân là có cơ sở.

Cụ thể, đoàn thanh tra kết luận doanh nghiệp này được cấp giấy phép khai thác than với diện tích lộ thiên là 52,4ha, hầm lò là 76,5ha với tổng trữ lượng khai thác 1.659.206 tấn tại xã Đồng Hưu và xã Đông Sơn, huyện Yên Thế do Bộ TNMT cấp. Thời hạn khai thác lộ thiên là 10 năm, hầm lò là 26 năm. Ngoài ra, theo thiết kế mỏ được phê duyệt, mỏ than Bố Hạ sử dụng 02 bãi thải ngoài gồm bãi thải phía Đông Bắc có diện tích 13ha, bãi phía Tây Nam có diện tích 21ha.

Tại thời điểm kiểm tra, Công ty Cổ phần Khoáng sản Bắc Giang chưa được UBND tỉnh Bắc Giang cho phép thuê đất để lập hồ sơ ký hợp đồng thuê đất tại 02 khu vực bãi thải theo quy định của pháp luật.

Tại khu vực bãi thải phía Tây Nam, công ty đã đổ thải ra ngoài diện tích được phê duyệt là 4,5ha. Vị trí chân bãi thải cách ao Đèo khoảng 100m, nước trong ao bị đục do hòa tan bùn đen và chưa trở lại trong như trạng thái ban đầu. Tại một số vị trí khu vực khai thác mỏ có hiện tượng chập tầng, góc dốc và chiều cao tầng cao gây mất an toàn trong khai thác mỏ.

Không những vậy, công ty còn chưa có Giấy xác nhận hoàn thành các công trình bảo vệ môi trường, chưa thực hiện ký quỹ cải tạo môi trường từ năm 2015 đến 2018, chưa nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản năm 2017 và 2018.

Vì vậy, đoàn thanh tra yêu cầu Công ty Cổ phần Khoáng sản Bắc Giang dừng hoạt động khai thác dưới chân các vị trí có hiện tượng chập tầng, góc dốc và chiều cao tầng lớn gây mất an toàn trong khai thác mỏ. Chỉ được phép tổ chức khai thác trở lại sau khi đưa khu vực mỏ về trạng thái an toàn.

Dừng ngay hoạt động đổ thải và chỉ được đổ thải tại 2 bãi thải ngoài sau khi được UBND tỉnh Bắc Giang cho thuê đất.

Yêu cầu công ty này hoàn thành các công trình bảo vệ môi trường và báo cáo cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền kiểm tra, xem xét cấp giấy xác nhận hoàn thành các công trình bảo vệ môi trường theo quy định.

Yêu cầu Công ty Cổ phần Khoáng sản Bắc Giang nộp đầy đủ tiền kỹ quỹ cải tạo phục hồi môi trường, nộp tiền cấp quyền khác thác khoáng sản theo quy định.

Anh Thế - Ngọc Hân