Cần chủ động ngăn chặn hiểm họa “ô tô điên”

Nguyên nhân các vụ đó chủ yếu do người lái xe ẩu, tay lái non, không thành thạo thao tác lái xe, không làm chủ được tốc độ và quỹ đạo bánh xe trên phố đông người. Đặc biệt, chân phải tài-xế chưa có phản xạ đạp pê-đan phanh lúc gặp tình huống cần dừng xe khẩn cấp, mà có khi lại luống cuống đạp mạnh chân phải vào pê-đan ga làm ô tô “nhẩy chồm lên” gây hậu quả khôn lường. Bởi vì, điều khiển ô tô “phức tạp” hơn mô tô ở chân phải người lái xe: vừa có “nhiệm vụ” đạp pê-đan ga cho ô tô chạy, vừa có “nhiệm vụ” đạp pê-đan phanh cho ô tô dừng (bất kể xe “số sàn” hay số tự động). Cho nên khi đột ngột gặp chướng ngại vật trên đường, cần dừng ngay xe lại, người mới học lái ô tô dễ đạp chân phải nhầm vào pê-đan ga gây ra tai nạn giao thông (TNGT). Còn chân phải người lái xe mô tô chỉ có “nhiệm vụ” đạp cần phanh cho mô tô dừng (đối với xe có phanh chân).

Ngoài ra, cũng không loại trừ “lái xe ô tô điên” do say rượu bia hoặc nghiện ma tuý, hoặc do ô tô bị “dính” pê-đan ga (tài-xế đã “nhả” pê-đan ga mà tốc độ xe vẫn tăng vọt)…

Ý kiến của bạn về vấn đề này xin gửi đến Diễn đàn Dân trí qua địa chỉ e-mail:thaolam@dantri.com.vn

Để phòng trừ “lái xe ô tô điên”, biện pháp trước tiên từ khi đào tạo lái xe, các giáo viên dạy lái xe cần tuân thủ nghiêm ngặt đủ chỉ tiêu cây số thực hành cho học viên lái ô tô trên đường. Chú ý tập nhiều thao tác “dồn số” để phòng xe bị mất phanh (đối với xe số sàn) và động tác dừng xe bất chợt. Tạo cho học viên “phản xạ có điều kiện” về “dồn số”, về dừng ô tô đột xuất, để khi cần dừng ô tô gấp, chỉ sau thời gian tối đa 1 giây phản ứng tâm lý, bao giờ chân phải người lái xe cũng đạp nhanh nhất vào pê-đan phanh. Đồng thời chú trọng rèn luyện cho học viên lái xe cần nhất thực hiện 2 không: vi phạm tốc độ và uống rượu bia khi lái xe.

Đến khi sát hạch-cấp giấy phép lái xe, không thể bỏ qua 2 bài thi: dừng xe bất chợt và thao tác “dồn số” đối với các thí sinh.

Biện pháp thứ hai: Cơ quan Cảnh sát điều tra TNGT, nên mở chuyên đề các vụ TNGT do “lái xe ô tô điên”. Lập danh mục chi tiết các vụ TNGT này. Trong đó thống kê đầy đủ về tuổi đời, tuổi “nghề” người lái xe… Thống kê nơi đào tạo, nơi sát hạch-cấp giấy phép lái xe. Để quy liên đới trách nhiệm những cơ sở đào tạo, cơ quan sát hạch-cấp “nhiều giấy phép lái xe điên”. Mặt khác khi điều tra TNGT do “lái xe ô tô điên”, ngoài việc kiểm tra, xác minh giấy phép lái xe thật hay giả (là đương nhiên rồi); còn cần phối hợp với ngành Y tế kiểm tra lại sức khoẻ “lái xe ô tô điên” và loại những người không đủ sức khoẻ, hoặc nghiện ma tuý ra khỏi đội ngũ lái xe.

Biện pháp thứ ba: Cần nâng nặng mức án lái xe gây TNGT chết người. Vì theo Bộ Luật Hình sự hiện hành (điều 202) quy định mức hình phạt người điều khiển phương tiện giao thông đường bộ, gây thiệt hại tính mạng người khác, chỉ bị tù từ 6 tháng đến 5 năm. Và nếu phạm nhân cải tạo tốt, có thể được giảm án 1/3 thời gian (6 tháng còn 4 tháng; 5 năm còn 3 năm rưỡi). Với các mức án như vậy, dư luận nhân dân cho rằng: như “muỗi đốt gỗ”. Trường hợp gây ra hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, lái xe cũng chỉ bị tù tối đa đến 15 năm.

Đã thế, trên thực tế còn không ít vụ TNGT do lái xe gây ra chết người, nhưng rút cục vẫn để “hoà giải” giữa lái xe với gia đình nạn nhân. Nghĩa là lái xe chỉ cần bỏ ra một khoản tiền thoả thuận đến bù là xong. Rồi lái xe đó vẫn nhởn nhơ ngoài vòng pháp luật.

Cho nên hậu quả về giáo dục, răn đe những người lái xe gây TNGT rất kém. Đây cũng là một căn nguyên, khiến một số lái xe ẩu, coi thường Luật Giao thông và tính mạng người đi đường. Trong khi xét về khía cạnh người chết do lái xe gây TNGT, với người dân lành bị chết do kẻ khủng bố, cũng đều bị oan uổng cả. Thậm chí ở nước ta bây giờ (không có sự khủng bố), thì TNGT đang là nỗi lo thường trực đối với tất cả mọi người. Nhất là khi đi đường, nếu bất thình lình, không may bị 1 tài-xế ô tô “non tay lái, già rượu bia” va phải.

Nhằm giáo dục răn đe lái xe gây TNGT, góp phần giảm thiểu số người bị chết do TNGT, cơ quan thẩm quyền cần nâng nặng mức án lái xe gây TNGT chết người. Chẳng hạn lái xe gây TNGT làm chết 1 người, cũng sẽ phải tù ít nhất 15 năm… Làm sao người lái xe ra đường luôn luôn chú ý an toàn giao thông. Và nếu gây TNGT chết người sẽ bị tù “mọt gông”.

Đồng thời đối với những vụ TNGT này, cần nghiêm cấm việc “hoà giải” giữa lái xe với gia đình nạn nhân.

Biện pháp thứ tư: Công tác thông tin, tuyên truyền trong khi chưa có kết luận điều tra TNGT liên quan “lái xe ô tô điên”, chưa biết “đầu cua tai nheo” ra sao, một số phương tiện thông tin đại chúng và cả nhân viên cơ quan chức năng chớ vội vã đưa tin TNGT do ô tô “mất lái” như thời gian vừa qua.

Bởi vì trong trường hợp ô tô bị “mất lái” thật (vô-lăng xe mất tác dụng chuyển hướng), thì người lái xe “chuẩn” sẽ phanh ô tô lại. Làm sao có chuyện đâm va lung tung, liên tiếp hết người đi đường này, đến người đi đường khác-nếu không phải là lái xe ẩu, tay lái non, hoặc say rượu bia, nghiện ma tuý…

Mặt khác, đưa tin TNGT ô tô “mất lái” trên công luận, khi chưa biết kết quả “khám” xe TNGT; vừa võ đoán nhiều khi không chính xác, vừa tác hại đến tâm lý người lái xe cho rằng TNGT là do ô tô bị “mất lái”, chứ đâu phải do “lái xe ô tô điên”. Và vì thế, có lẽ người lái xe chẳng chịu trách nhiệm gì?

Đưa tin về TNGT cần kịp thời nhưng phải trung thực, chính xác, cho mọi người đều hiểu và yêu cầu đội ngũ lái xe phải biết xử lý trong trường hợp ô tô bị “mất lái”, tức là biết dùng phanh; mất phanh thì “dồn số”, để nếu không may xảy ra TNGT cũng hạn chế thiệt hại đến mức thấp nhất về tính mạng và tài sản của nhân dân.