Tôi nhớ mãi cái lắc đầu bất lực của Bình, "nếu vợ không quá quắt, mồm năm miệng mười thì tôi cũng không đánh đâu". Cuộc đời Bình đã chứng kiến hàng trăm trận đòn của cha dành cho mẹ...

"Bình là thành viên mới nhất của Câu lạc bộ Người đàn ông trách nhiệm và là con trai ruột của ông Hạ. Mẹ Bình và vợ Bình thì sinh hoạt ở Câu lạc bộ Sức sống mới". Lời giới thiệu của ông Hồ Diên Cảnh - Đội phản ứng nhanh của xã Quỳnh Thắng (Quỳnh Lưu, Nghệ An) khiến tôi không khỏi sửng sốt. Là thành viên mới, Bình khá kiệm lời, không thoải mái chia sẻ câu chuyện của mình như những thành viên khác.

Bố Bình hay rượu, chẳng làm gì cả. Nhưng rượu vào thì tìm cớ đánh vợ, mà nhiều lúc cũng chẳng cần có lí do. Tuổi thơ của Bình không biết bao nhiêu lần phải cùng mẹ đi "chạy nạn" khỏi những trận đòn của bố. Nỗi sợ hãi dần dần biến thành oán ghét. Rồi Bình dùng chính sức lực của gã thanh niên mới lớn để bảo vệ mẹ, dẫn tới bố con xung đột, to tiếng, thậm chí đánh nhau. Bình biết mình sai, nhưng cậu không biết làm cách nào khác.

Bình lấy vợ, cất căn nhà ngay trong vườn. Xung đột của hai bố con không vì thế mà giảm. Rồi Bình cũng không thể ngờ, chính mình lại dẫm vào vết xe đổ của bố, thượng cẳng tay, hạ cẳng chân với vợ.

"Thực sự tôi không muốn đánh vợ. Chị nghĩ mà xem, vợ chồng trẻ mấy ai không xích mích, mâu thuẫn nọ kia. Tính tôi nóng, đôi ba chén rượu vào nữa là cái tính điên càng bộc lộ nhưng tôi biết đánh vợ là sai, là không nên. Tôi đã im lặng, cố gắng kiềm chế, đã quay lưng bước đi nhưng vợ cứ càm ràm, chửi bới sau lưng thì ai mà chịu được", Bình nhìn lảng đi nơi khác.

Vợ Bình, chắc cũng mới ngoài 20 tuổi, trông khá nhanh nhẹn và hoạt bát, thả một tiếng "hừ" khi nghe chồng nói...

"Đàn ông xây nhà, đàn bà cũng phải là người trồng cây hoa, vẽ cái lá lên tường nhà cho nó đẹp. Đàn ông chúng tôi chẳng phải tự nhiên mà đánh vợ, cũng không ai muốn đánh vợ cả. Nhưng các bà cũng phải xem lại mình. Chồng có uống rượu, say vẫn biết đường về nhà, chửi bới đôi tiếng thì có chết ai đâu, say mà, tỉnh rồi cũng quên hết. Đã nóng tính, rồi chuyện làm ăn không như ý, có tý men trong người mà vợ mặt nặng mày nhẹ, ăn nói hỗn hào thì có kiềm chế đến mấy cũng đánh thôi", ông Bắc, một thành viên Câu lạc bộ Người đàn ông trách nhiệm, lí giải. 

Bố Bình là ông Hạ, không thừa nhận việc mình đánh vợ, thậm chí là bắt vợ làm những việc quái đản để thỏa mãn cái tính gia trưởng, độc đoán của mình. "Tôi có đánh bà ấy mấy đâu, đấm đấm, đá đá đôi cái cho hay thôi", ông tỉnh bơ nói chuyện nhà mình mà như kể chuyện của người khác.

Để vận động được người đàn ông này tham gia vào dự án, ông Hồ Diên Cảnh cũng mất không ít thời gian, tâm sức. Ông Hạ không thừa nhận đánh vợ, nghĩa là ông không nghĩ mình sai, bởi sau cơn say hầu như ông quên sạch mọi thứ. Nhưng rồi, nể ông Cảnh, "nể các anh trên ủy ban", ở cái tuổi hơn 60, ông đang học cách... làm người chồng trách nhiệm. "Họ nói đánh vợ là sai, chửi vợ cũng là sai. Mà sai thì phải sửa thôi, sửa từ từ", ông Hạ nói. Cách kiềm chế mà ông nói là mỗi khi "đầu sắp bốc hỏa" thì bỏ ra vườn, hít thở khí trời cho nguôi mọi chuyện. Nhưng không phải lần nào ông cũng đủ tỉnh táo để lựa chọn kiềm chế thay vì đánh vợ!.

Cũng như ông Hạ, anh Phong, chồng chị Lụa cũng bắt đầu học cách làm chồng, học cách kiềm chế bản thân và học cách thương vợ. Tất nhiên, người đàn ông này không dễ dàng đi đến quyết định tự thay đổi mình. "Trước đây tôi cũng làm được ra tiền lắm. Có tiền rồi thì sinh tật xấu, rượu chè, cờ bạc gì có hết. Khi đó nóng lên thì đánh cho sướng tay, có biết đúng sai gì nữa đâu. Có hôm đánh vợ rồi vẫn chưa "đã nư", tôi đập phá đồ đạc trong nhà, lại bỏ đi đánh bạc, kinh tế sa sút dần. Nhiều khi nghĩ lại, biết mình sai đấy nhưng đánh vợ được một lần thì sẽ có lần 2, lần 3... dần dần đánh vợ như thói quen", anh Phong mở lòng. 

Chứng kiến cảnh gia đình lục đục, bố mẹ đánh chửi nhau suốt ngày, cậu con trai nằng nặc đòi bỏ học, đi làm xa để thoát khỏi ngôi nhà ngột ngạt này. Phản ứng tiêu cực của người con, rồi tham gia vào Câu lạc bộ Người đàn ông trách nhiệm, anh Phong mới như sực tỉnh. "Lâu nay có ai chỉ cho mình phải làm gì để tránh xung đột vợ chồng đâu. Vào đây, anh em được học từ những cái nhỏ nhất như ăn nói với vợ con như thế nào để vợ con nể phục, cách kiểm soát cơn tức giận ra sao... Bản thân mình thay đổi, thấy không khí gia đình cũng đỡ căng thẳng hơn, các con cũng thương mình hơn", anh Phong khoe.

Sau 3 năm, người đàn ông này thấy mình "đằm tính hơn", tất nhiên anh thừa nhận có lúc không kiềm chế được, vẫn đánh vợ, nhưng "ít hơn trước rất nhiều". Việc thừa nhận sai và nói lời xin lỗi với vợ là điều khó khăn với anh Phong (và với hầu như tất cả thành viên của Câu lạc bộ) nhưng ít nhất, bản thân họ đang cố gắng để thay đổi chính mình.

Còn nữa...

                                                           Nội dung: Hoàng Lam

                                                           Thiết kế: Tuấn Huy