Vinastas: Thông tin (về arsen) do chúng tôi đưa ra "chưa có vấn đề gì phải lo lắng" (!)
(Dân trí) - 4 ngày sau khi công bố kết quả Chương trình khảo sát nước mắm, chiều ngày 21/10, Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (Vinastas) tiếp tục đăng tải một bài viết trên website của Hội nhằm thông tin thêm về chương trình này. Nhưng thật kỳ lạ, đến thời điểm này, Hội này vẫn còn cho rằng: "Nếu bình tĩnh đọc kỹ thông tin do Vinastas đưa ra thì chưa có vấn đề gì phải lo lắng" (!)
Tại bài viết này, Vinastas khẳng định: "Theo đúng trình tự, sau khi có kết quả khảo sát, chúng tôi đã trực tiếp gặp và thông tin về các kết quả khảo sát này cho các cơ quan quản lý an toàn, chất lượng của Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và nhận được sự ủng hộ của các cơ quan này".
Theo Vinastas, báo cáo khảo sát cũng đã được gửi tới hàng loạt các cơ quan chức năng như: Văn phòng Chính phủ, Bộ Nông Nghiệp Phát triển Nông thôn, Bộ Y tế, Bộ Công Thương, Bộ Khoa học Công Nghệ, Liên hiệp Khoa học Kỹ Thuật Việt Nam, Cục Quản lý Chất lượng Nông Lâm Thủy sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Cục An toàn thực phẩm-Bộ Y tế, Cục Quản lý Cạnh Tranh và Cục Quản lý Thị trường – Bộ Công Thương, Tổng Cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, Bộ Khoa học và Công nghệ.
Về kết quả thử nghiệm arsen trong nước mắm, Vinastas cho rằng, thông tin về nước mắm có arsen và hàm lượng arsen càng cao đối với nước mắm có độ đạm càng cao đã được các báo đăng tải nhiều trong thời gian vừa qua nhưng không có bất cứ ý kiến nào giải thích rõ về thực chất của việc nước mắm có chứa arsen và bản chất của arsen trong nước mắm độc hại như thế nào.
"Để làm rõ vấn đề này Vinastas quyết định thử nghiệm hàm lượng arsen có trong các mẫu nước mắm khảo sát. Kết quả cho thấy đúng là trong gần 67% mẫu nước mắm khảo sát có chứa arsen tổng vượt mức quy định trong QCVN 8-2:2011:BYT. Bên cạnh đó, số liệu thử nghiệm cũng cho thấy đúng là nước mắm có độ đạm càng cao thì tỷ lệ mẫu có arsen tổng càng cao", Hiệp hội này cho biết.
Tuy nhiên, Vinastas thừa nhận, kết quả thử nghiệm này mới chỉ thông tin về tổng hàm lượng arsen tức là bao gồm cả arsen hữu cơ và arsen vô cơ, trong đó đặc biệt là arsen hữu cơ không độc hại và arsen vô cơ có tính độc hại cao. Tuy nhiên, khi tiến hành thử nghiệm tiếp hàm lượng arsen vô cơ trong 20 mẫu khảo sát có hàm lượng arsen tổng vượt mức quy định đều không phát hiện có arsen vô cơ với giới hạn phát hiện là 0,01 mg/L.
"Vì vậy nếu bình tĩnh đọc kỹ thông tin do Vinastas đưa ra thì chưa có vấn đề gì phải lo lắng. Đây cũng là cơ hội đưa vấn đề này ra để các cơ quan quản lý, các nhà khoa học có ý kiến trả lời, phân tích chính thức về tính độc hại của arsen trong nước mắm, giúp cho người tiêu dùng hiểu hơn về bản chất sản phẩm và quyết định việc sử dụng nước mắm cho gia đinh mình", Vinastas cho hay.
Ngoài ra, Vinastas cũng cho biết, trong báo cáo của Vinastas chỉ nêu ra thực trạng chung về mức độ ô nhiễm arsen tổng trong nước mắm mà không nêu tên của bất kỳ một loại nước mắm nào, hoặc đưa ra một chỉ định cụ thể của công nghệ chế biến hay xuất xứ địa lý của cơ sở sản xuất nước mắm nào.
"Kết quả khảo sát trên cũng sẽ là cơ sở tham khảo quan trọng để Bộ Y tế xem xét và quy định lại mức giới hạn tối đa cho phép arsen tổng trong sản phẩm nước mắm cho đúng với bản chất nguyên liệu, công nghệ, tập quán sử dụng loại phụ gia này và đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng nước mắm", Vinastas cho hay.
Như thông tin đã đưa trước đó, ngay sau khi kết quả khảo sát chương trình nước mắm được công bố đã thực sự gây nhiều hoang mang cho người tiêu dùng. Nhiều ý kiến hoài nghi về “động cơ” thực sự của Vinastas. Ý kiến của một số chuyên gia trong lĩnh vực y tế và những nhà sản xuất nước mắm cho biết, Vinastas đang nhân danh người tiêu dùng và chính là làm người tiêu dùng hoang mang hơn.
Kết quả khảo sát cũng được cho là sẽ gây khó cho các doanh nghiệp sản xuất nước mắm truyền thống. Đại diện một số doanh nghiệp sản xuất nước mắm phản ánh, các siêu thị, các nhà phân phối đang yêu cầu giải trình, giải thích cho từng khách hàng. Thậm chí, có chuỗi siêu thị còn tuyên bố tạm ngừng bán một số mặt hàng nước mắm truyền thống và chờ nhà sản xuất cung cấp giấy kiểm nghiệm chất lượng sản phẩm.
Hơn 30 doanh nghiệp, hiệp hội nước mắm truyền thống đã nhóm họp cùng Hiệp hội thủy sản Việt Nam để bàn về hàm lượng arsen trong nước mắm được công bố gây thiệt hại cho họ. Thậm chí, cho rằng thông tin của Vinastas gây thiệt hại ngành hàng, các hiệp hội nước mắm truyền thống muốn cơ quan chức năng làm rõ, yêu cầu Vinastas đính chính và bồi thường.
Cùng chiều ngày hôm nay, 5 Hiệp hội lớn bao gồm: Hiệp Hội Nước Mắm Nha Trang; Hiệp Hội nước Mắm Phan Thiết- Bình Thuận; Hiệp Hội nước Mắm Phú Quốc; Hội Lương Thực Thực Phẩm TPHCM và Hiệp Hội Chế Biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam cũng vừa chính thức có đơn kiến nghị gửi lên Thủ tướng Chính phủ và các bộ ngành về thông tin nước mắm chưa arsen gây thiệt hại cho doanh nghiệp, người tiêu dùng.
Phương Dung