Bài 9: Ngang nhiên chiếm đất xây nhà trái phép, chính quyền huyện Đông Anh "tê liệt"?

Luật sư Nhâm Mạnh Hà - Công ty Luật TNHH Đông Hà Nội cho biết: UBND huyện Đông Anh và UBND thị trấn Đông Anh là những cơ quan Nhà nước quản lý về nhiều lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực đất đai, xây dựng ở địa phương, đồng thời cũng là những cơ quan có nhiệm vụ và trách nhiệm trong việc chỉ đạo, phối hợp trong công tác thi hành án dân sự trên địa bàn quản lý. Do đó, xét dưới góc độ là cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực đất đai, xây dựng, vai trò và trách nhiệm của UBND các cấp trong vụ việc này được pháp luật quy định cụ thể như sau:

Theo quy định của Luật Đất đai, Luật xây dựng và các văn bản hướng dẫn thi hành thì UBND huyện Đông Anh và UBND thị trấn Đông Anh là các cơ quan có thẩm quyền quản lý về hồ sơ địa chính, đăng ký đất đai khi có sự biến động, quản lý về việc xây dựng theo đúng Giấy phép xây dựng có vi phạm pháp luật hay không.

Trong vụ việc này, việc bàn giao tài sản cho bà Lê Thị Hồng Hạnh hơn 10 năm qua đã không thể tiến hành được chỉ bởi một lý do: ông Đào Xuân Mai tự ý nhảy vào phá huỷ toàn bộ khối tài sản mà Chi cục THADS huyện Đông Anh đã mang bán đấu giá hợp pháp, rồi tự cho rằng tài sản được bán đấu giá đã được chuyển nhượng cho ông Mai từ trước đó. Việc này Chi cục THADS huyện Đông Anh đương nhiên tiến hành xác minh rất nhanh vì đây là quyền của chấp hành viên và trách nhiệm phối hợp của các cơ quan quản lý nhà nước về đất đai thông qua việc kiểm tra hồ sơ địa chính, các tài liệu liên quan đến thửa đất có lưu tại UBND thị trấn Đông Anh, tại Phòng tài nguyên và môi trường huyện Đông Anh và đương nhiên các cơ quan này có nghĩa vụ phải cung cấp thông tin khi Chi cục THADS huyện Đông Anh có yêu cầu.

Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì công văn số 105/CV-CCTHA ngày 03/3/2015 của Chi cục THADS huyện Đông Anh đề nghị UBND Thị trấn Đông Anh cung cấp trích lục thửa đất số nhà 14B, tổ 1, khối 3C, Thị trấn Đông Anh cho tới thời điểm ban hành Quyết định số 09/QĐ-CCTHA ngày 28/9/2015 của Chi cục THADS huyện Đông Anh, cơ quan thi hành án vẫn chưa nhận được văn bản trả lời của UBND thị trấn Đông Anh (nội dung này được thể hiện trong Quyết định số 09/QĐ-CCTHA ngày 28/9/2015 của Chi cục thi hành án dân sự huyện Đông Anh). Điều này cho thấy, UBND thị trấn Đông Anh đã có sai phạm trong việc cung cấp thông tin, hồ sơ cho các cơ quan chức năng mà bản chất là không phối kết hợp hoặc cản trở trong việc thi hành án dân sự của các cơ quan này. Đây cũng chính là nguyên nhân dẫn tới việc chậm bàn giao tài sản cho bà Hạnh do chưa xác minh được rõ ràng về tài sản.

Bên cạnh đó, theo quy định tại Điều 113 Luật Tổ chức Hội đồng nhân dân và UBND 2003 thì trong lĩnh vực xây dựng, UBND xã, thị trấn thực hiện một trong những nhiệm vụ quyền hạn đó là: Quản lý việc xây dựng, cấp giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ ở điểm dân cư nông thôn theo quy định của pháp luật, kiểm tra việc thực hiện pháp luật về xây dựng và xử lý vi phạm pháp luật theo thẩm quyền do pháp luật quy định.

Như vậy, UBND thị trấn Đông Anh có thẩm quyền trong việc quản lý việc xây dựng tại địa phương. Năm 2005, khi gia đình ông Mai tiến hành phá dỡ công trình và xây dựng trên thửa đất đã được bán đấu giá, Chi cục THADS huyện Đông Anh đã có Công văn số 08/CV-THA đề nghị UBND thị trấn Đông Anh đình chỉ ngay công trình xây dựng trái phép, hoàn trả hiện trạng như ban đầu, thế nhưng gia đình ông Mai vẫn tiếp tục ngang nhiên xây dựng mà không có bất cứ sự can thiệp nào của cơ quan có thẩm quyền, dẫn đến việc giải quyết hậu quả càng thêm phức tạp, tốn kém công sức tiền của như thực tế về sau.

Để giải quyết khiếu nại của gia đình bà Hạnh, Chi cục THADS huyện Đông Anh cũng đã có văn bản yêu cầu UBND thị trấn Đông Anh cung cấp tài liệu liên quan đến việc đình chỉ xây dựng trái phép nhưng cho tới nay cơ quan thi hành án cũng chưa nhận được trả lời của UBND thị trấn. Điều này cho thấy rằng, rất có thể tại thời điểm ông Mai có hành vi xây dựng trái phép, UBND thị trấn Đông Anh đã không có quyết định đình chỉ việc xây dựng này. Đây là sai phạm vô cùng nghiêm trọng của UBND thị trấn Đông Anh bởi chính vì không có biện pháp xử lý từ phía chính quyền mà ông Mai đã phá dỡ toàn bộ tài sản bà Hạnh đã trúng đấu giá và ngang nhiên xây dựng công trình, sinh sống trên thửa đất đã bán đấu giá hơn 10 năm nay.

Trong sự việc này, UBND huyện Đông Anh có trách nhiệm trực tiếp được quy định rất cụ thể trong Luật thi hành án dân sự 2008, sửa đổi bổ sung 2014 là trách nhiệm trong công tác chỉ đạo tổ chức phối hợp các cơ quan có liên quan, giải quyết kịp thời những vướng mắc, khó khăn… trong công tác thi hành án dân sự nên buộc phải biết các vướng mắc trên và chỉ đạo giải quyết kịp thời. Và đặc biệt là phải có trách nhiệm kiến nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xử lý kịp thời vi phạm pháp luật về thi hành án dân sự.

Theo luật sư Nhâm Mạnh Hà, có thể thấy rằng UBND huyện Đông Anh và UBND thị trấn Đông Anh giữ vai trò rất quan trọng trong việc thi hành án và bàn giao tài sản trúng đấu giá cho gia đình bà Hạnh. Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì mà các cơ quan này đã không thực hiện đúng nhiệm vụ, quyền hạn của mình dẫn tới việc cưỡng chế thi hành án dang dở, tài sản bà Hạnh đã mua bị hủy hoại nghiêm trọng và bị gia đình ông Mai ngang nhiên sử dụng suốt hơn 10 năm qua. Đây là các sai phạm cần được các cơ quan chức năng làm rõ và xử lý theo đúng quy định của pháp luật.

Liên quan đến hành vi vi phạm pháp luật này, Đội thi hành án dân sự huyện Đông Anh và Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản đều đã có văn bản đề nghị Viện kiểm sát nhân dân huyện Đông Anh, Công an huyện Đông Anh xác định hành vi vi phạm của các cá nhân, khởi tố vụ án đồng thời đề nghị UBND có thẩm quyền ra quyết định đình chỉ thi công. Tuy nhiên, không hiểu các cơ quan có thẩm quyền đã có biện pháp xử lý như thế nào mà ngay sau thời điểm này, ông Mai đã xây dựng xong ngôi nhà 4 tầng và hiện vợ chồng người em là ông Sỹ đang sinh sống trong ngôi nhà này.

Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc!

Anh Thế - Thanh Trầm