ĐBSCL:
Vừa ăn Tết vừa lo chống hạn, mặn
(Dân trí) - Năm nay, tại các tỉnh ven biển khu vực ĐBSCL nước mặn xâm nhập vào các cửa sông sớm hơn cùng kỳ từ 1,5 đến 2 tháng. Hiện tại, các địa phương đã lên kế hoạch vừa ăn Tết vừa lo cứu lúa, hoa màu và tìm giải pháp cung cấp nước ngọt cho người dân sử dụng.
Nước mặn xâm nhập sớm hơn cùng kỳ gần 2 tháng
Theo Sở NN&PTNT tỉnh Bến Tre, hiện tại độ mặn 4‰ đã xâm nhập sâu trên các sông chính, cách cửa biển từ 45 – 50 km. Trong đó, trên sông Cửa Đại độ mặn 6‰ đã về tới trạm Giao Hòa; Trên sông Hàm Luông đến trạm Mỹ Hóa; Trên sông Cổ Chiên độ mặn 3,4‰ đã về đến xã Nhuận Phú Tân (Mỏ Cày Nam); Trên sông Hàm Luông độ măn 5‰ đã về đến trạm Mỹ Hóa. Độ mặn 1‰ đã phủ trùm 140/164 xã, phường, thị trấn của tỉnh Bến Tre cách cửa sông từ 50 – 60 km.
Ông Bùi Văn Lâm, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Bến Tre cho biết: “Hiện tại hệ thống công trình thủy lợi trên địa bàn trên địa bàn chưa được khép kín đồng bộ đã bắt đầu làm ảnh hưởng đến đời sống và sản xuất của người dân. Qua thống kê bước đầu, xâm nhập mặn đã làm ảnh hưởng đến khoảng 1.330 ha lúa Đông Xuân ở 2 huyện Ba Tri và Bình Đại do người dân tự phát xuống giống không theo khuyến cáo của ngành chức năng”.
Còn tại tỉnh Tiền Giang, độ mặn 2‰ đã về đến cống Xuân Hòa cách của sông 45 km và sớm hơn 2 tháng so với cùng kỳ. Hiện tại, mực nước nội đồng trên tuyến kênh trục thấp, kênh dẫn khu vực ngọt hóa Gò Công đã cạn, các địa phương đã tổ chức 201 điểm bơm chuyền để tưới cho 7.118 ha lúa Đông Xuân trong giai đoạn khoảng 40 ngày tuổi.
Ông Nguyễn Thiện Pháp, Chi cục trưởng Chi cục thủy lợi Tiền Giang cho biết: “Qua tính toán của ngành thủy lợi thì nhu cầu nước sản xuất khu vực ngọt hóa Gò Công cần 1,9 triệu m3/ngày. Tuy nhiên khi mặn về sớm và sâu nên chỉ chủ động lấy được 1,2 triệu m3/ngày. Mặt khác, xâm nhập mặn sẽ làm cho 200.000 dân thiếu nước sinh hoạt vào cao điểm mùa xâm nhập mặn”.
Vừa ăn Tết vừa lo phòng chống hạn, mặn
Hiện tỉnh Bến Tre đã triển khai đầu tư khẩn cấp công trình đập ngăn mặn tại xã Châu Bình (Giồng Trôm) để ngăn nước nặm xâm nhập từ sông Bình Chánh theo rạch Châu Bình vào sâu nội đồng bảo vệ hơn 14.000 ha đất nông nghiệp 2 huyện Giồng Trôm và Ba Tri. Đầu tư khẩn cấp các điểm cấp nước sinh hoạt tập trung để phục vụ cho 2.000 hộ dân tại các vùng khan hiếm nước ngọt thuộc các xã Thừa Đức, Bình Thắng, Thạnh Phước, Thới Thuận (Bình Đại), xã Thạnh Phong, Thạnh Hải (Thạnh Phú), dự kiến sẽ hoàn thành trước tết.
Ông Nguyễn Hữu Lập, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre cho biết: “Tình hình hạn, mặn năm nay diễn biến rất phức tạp nên tỉnh Bến Tre đang chỉ đạo quyết liệt công tác phòng chống mặn và chuẩn bị sẵn nguyên vật liệu để đắp đập tạm khi nước mặn tiếp tục xâm nhập sâu. Lúc cao điểm, giá nước ngọt có thể ở mức cao nên tỉnh đã chỉ đạo mở vòi tại các trạm cung cấp nước từ hệ thống cấp nước tập trung để phục vụ cư dân vùng nông thôn khan hiếm nước ngọt…”.
Đồng thời, chính quyền địa phương có giải pháp hỗ trợ trang thiết bị chứa nước phục vụ cho những hộ dân chưa có điều kiện trang bị dụng cụ chứa nước, ưu tiên nước phục vụ sinh hoạt, nước uống cho gia xúc, tưới cho cây lâu năm cá giá trị kinh tế cao và các khu công nghiệp; Thường xuyên kiểm tra kênh nội đồng, kiểm tra các cống và bờ bao…
Để kịp thời ứng phó với hạn, xâm nhập mặn, tỉnh Tiền Giang đã đề xuất Trung ương hỗ trợ hơn 81 tỷ đồng kinh phí chống hạn, mặn và cấp nước sinh hoạt cho người dân.
Đồng thời, ở huyện Tân Phú Đông là địa phương sẽ thiếu nước ngọt trầm trọng nên sẽ có giải pháp dùng phà chở 150.000 m3 từ thượng nguồn về cấp cho dân sinh hoạt.
Ngày 27/1, làm việc với lãnh đạo 2 tỉnh Bến Tre và Tiền Giang, Thứ trưởng Bộ NN &PTNT Lê Quốc Doanh cho biết: “Các địa phương có kế hoạch và nhiều sáng tạo trong việc phòng, chống hạn, xâm nhập mặn. Đặc biệt, giải pháp đập tạm là một sáng kiến trong việc phòng chống nước mặn xâm nhập nội đồng rất hiệu quả. Trong 2 tháng tới thì tình hình hạn, xâm nhập mặn diễn biến khá phức tạp vì vậy các địa phương cần tập trung các giải pháp tuyên truyền sâu rộng đến nhân dân để cùng nhau ứng phó hạn, xâm nhập mặn”.
Đồng thời, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh chỉ đạo, trong những ngày nghỉ Tết cần bố trì lực lượng theo dõi diễn biến của xâm nhập mặn để kịp thời ứng phó. Đối với cơ quan thủy văn Trung ương, thủy lợi… quan trắc sát diễn biến của xâm nhập mặn để thông báo cho các địa phương sớm có kế hoạch ứng phó kịp thời trong thời gian tới…
Minh Giang