"Thủ tục đầu tư của các ông như mê hồn trận"

Tại Diễn đàn Kinh doanh và Pháp luật năm 2024 do Hội đồng phối hợp Phổ biến giáo dục pháp luật trung ương tổ chức, sáng 9/10, ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội nhà thầu xây dựng Việt Nam, phản ánh hiện có 15 luật "can thiệp" vào bất động sản.

"Trước kia theo cơ chế mỗi bộ, ngành soạn một luật nên thiếu sự đồng bộ, thống nhất của các luật. Vừa rồi có chiến dịch sửa đồng bộ các luật (Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Nhà ở) nên đã đồng bộ, hạn chế tính không đồng bộ của các luật", ông Hiệp nói.

Tuy nhiên, ông Hiệp đánh giá sự tham vấn, lắng nghe của bộ, ngành với doanh nghiệp - chịu chi phối của luật - còn hạn chế; sự tiếp thu chưa thực sự sát sao.

"Cơ quan soạn thảo luật chưa thực sự sát với thực tế. Chúng tôi muốn các cơ quan soạn thảo lắng nghe nhiều hơn nữa", ông Hiệp thẳng thắn.

Ông dẫn chứng, thủ tục hành chính về giải phóng mặt bằng, đối thoại với người dân hiện nay gặp nhiều vướng mắc. Sau khi thông báo đầy đủ cho các tổ chức, chính quyền ở địa phương, phải 60 ngày sau chủ đầu tư mới được đối thoại với người dân.

"Riêng dự án của chúng tôi có 177 bước, qua 360 ngày mới đủ để đối thoại, để cưỡng chế. Thủ tục giải phóng mặt bằng là gánh nặng mà các doanh nghiệp bất động sản phải chịu đựng", ông Hiệp nêu ý kiến.

Về thủ tục hành chính, theo ông Hiệp, có dự án cần tới 38-40 con dấu. "Có người hỏi sao nhiều con dấu thế? Để được chấp thuận dự án, doanh nghiệp phải gửi văn phòng UBND, sau đó lãnh đạo địa phương sẽ gửi 5 sở, ngành của địa phương cho ý kiến, tiếp đó tới quy hoạch lại cần 5 con dấu nữa, rồi tới bước định giá… Cứ thế mà nhân lên", ông Hiệp dẫn thực trạng.

Chủ tịch Hiệp hội nhà thầu xây dựng Việt Nam khẳng định dù đã có quy trình mẫu để giải quyết thủ tục hành chính, nhưng cần kiểm tra lại quy trình này bởi chưa có chế tài khiến kéo dài các thủ tục.

"Chúng tôi cũng "vấp" về thủ tục điều chỉnh quy hoạch. 100 dự án thì 100 dự án điều chỉnh quy hoạch, nhiều cái không quan trọng nhưng phải đủ các cấp, sau đó lại phải điều chỉnh chủ trương đầu tư. Làm được cũng cực kỳ nan giải. Rồi phải xem lại điều chỉnh quy hoạch, điều chỉnh cục bộ, trong đó điều chỉnh quy hoạch mất thời gian 6 tháng, chứ không phải 1-2 tháng đâu. Làm thật mới thấy thực tế nan giải lắm, như mê hồn trận", ông Hiệp thẳng thắn.

Dẫn lại ý kiến của đối tác nước ngoài nói "thủ tục đầu tư của các ông như mê hồn trận", ông Hiệp phản ánh nhiều nhà đầu tư nước ngoài luôn có quan điểm "tốt nhất nên nhờ công ty Việt Nam làm cho".

Giải đáp một số thắc mắc, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Thị Bích Ngọc khẳng định thời gian qua môi trường đầu tư, kinh doanh đã được rà soát, hoàn thiện cải cách rất nhiều.

Theo bà Ngọc, khi phê duyệt các dự án quy mô lớn, có tính lan tỏa, phát triển kinh tế - xã hội nhưng đồng thời cũng phải lường trước các tác động tới môi trường, xã hội, phải xem xét, đánh giá thận trọng.

Bà Ngọc nói Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã trình việc xây dựng một luật sửa 4 luật. Nhiều điều chỉnh cũng đã và đang được Chính phủ trình ra Quốc hội.

"Chính phủ cũng đang tiếp cận theo hướng đi từ tiền kiểm sang hậu kiểm", bà Ngọc thông tin tại diễn đàn.

Trong khi đó, ông Vũ Sĩ Kiên, Phó cục trưởng Cục Quy hoạch và phát triển tài nguyên đất (Bộ Tài nguyên và Môi trường), phản ánh Luật Đất đai 2024 đã quy định rõ 4 hình thức tiếp cận đất đai, minh định các hình thức, trường hợp sử dụng đất thông qua đấu giá, đấu thầu và không thông qua đấu giá, đấu thầu, cũng như điều kiện cụ thể để tổ chức thực hiện.

"Tinh thần của Luật Đất đai và các quy định hướng dẫn lần này đã hạn chế việc tuân thủ của doanh nghiệp, "làm đơn xin" được hạn chế tối đa. Chúng ta đã thực hiện chuyển từ tư duy quản lý hành chính sang kiến tạo phát triển", ông Kiên trả lời thắc mắc.