“Tham nhũng vẫn nghiêm trọng và ngày càng tinh vi”

Báo cáo về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2010 của Chính phủ đánh giá, nhìn chung công tác xử lý tham nhũng đã có chuyển biến. Nhiều vụ án mới phát hiện đã được xử lý nhanh, kịp thời, dứt điểm. Các vụ án tồn đọng được tập trung xử lý. Các vụ việc nghiêm trọng, dư luận bức xúc được quan tâm chỉ đạo xử lý quyết liệt. Tuy nhiên, kết quả điều tra, truy tố, xét xử án tham nhũng trong những năm trở lại đây liên tục giảm cả về số vụ, số đối tượng.

Tán thành với kết quả và một số đánh giá của Chính phủ, tuy nhiên báo cáo thẩm tra của UB Tư pháp của Quốc hội cho rằng, vẫn còn rất nhiều tồn tại. Cho đến nay, các cơ quan chức năng đã phát hiện, điều tra, truy tố, xét xử hàng trăm vụ tham nhũng với hàng trăm đối tượng phạm tội, nhưng cả nước mới chỉ có 25 cơ quan, tổ chức, đơn vị tự phát hiện được tham nhũng.

Cũng theo UB Tư pháp, số bị cáo phạm tội tham nhũng bị Tòa án phạt tù nhưng cho hưởng án treo chiếm tỷ lệ 34,6%, số bị cáo bị phạt tù dưới 3 năm chiếm 22,7%. Số bị cáo bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ, phạt tiền chiếm tỷ lệ 11,06%. Việc áp dụng hình phạt tù cho hưởng án treo tại mộ số địa phương còn chiếm tỷ lệ cao như Cà Mau (72%), Phú Thọ (69%), Lâm Đồng (68%)…

Còn nữa, trong nhiều năm qua, số bị can bị khởi tố về hành vi tham nhũng là cán bộ cấp xã, phường chiếm tỷ lệ cao trên tổng số bị can bị khởi tố, với số tiền bị chiếm đoạt không nhiều, trong khi đó, số người phát hiện, xử lý thì số tiền bị chiếm đoạt lại rất lớn. Đây là một thực trạng cần được quan tâm, đánh giá đúng mức.

Việc giải quyết các vụ án tham nhũng, theo UB, nhìn chung tiến bộ điều tra, truy tố, xét xử còn chậm, có vụ kéo dài, phải trả hồ sơ điều tra bổ sung nhiều lần, trong đó có những vụ án nghiêm trọng được Ban chỉ đạo trung ương về phòng chống tham nhũng tập trung chỉ đạo từ những năm trước. Có vụ vi phạm pháp luật được phát hiện đã lâu, nhưng đến gần đây mới có quyết định khởi tố vụ án.

Đánh giá tình hình tham nhũng năm 2010, Chính phủ nhận định, tình hình tham nhũng năm 2010 tuy có giảm, nhưng trên một số lĩnh vực vẫn còn nghiêm trọng, phức tạp và trở nên tinh vi hơn. Nghiêm trọng nhất vẫn là tham nhũng trong lĩnh vực quản lý đất đai, khai thác tài nguyên, khoáng sản, đầu tư, xây dựng, thuế, quản lý tài sản công.

Ủy ban Tư pháp cũng cho rằng, “tình hình tham nhũng nhìn chung vẫn còn nghiêm trọng và diễn biến phức tạp, với thủ đoạn ngày càng tinh vi, trong khi đó công tác phát hiện và xử lý còn ít, chưa tương xứng với tình hình và yêu cầu đấu tranh phòng chống tham nhũng”.

Cấn Cường