Phòng, chống thiên tai và cảnh báo sớm trong vận hành chính quyền hai cấp

Chia sẻ trên được ông Cao Đức Phát, nguyên Bộ trưởng Bộ NN&PTNT trao đổi tại diễn đàn Phòng, chống thiên tai và Cảnh báo sớm trong vận hành chính quyền hai cấp, do Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), Quỹ Cộng đồng Phòng tránh thiên tai và Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Ninh Bình tổ chức ngày 12/8.

Ông Cao Đức Phát, Chủ tịch Quỹ Cộng đồng Phòng tránh thiên tai, chia sẻ thêm, công tác dự phòng trong phòng, chống thiên tai là quan trọng nhất, gồm dự phòng về tổ chức, dự phòng về nhân lực phương tiện, nguồn lực và cơ chế, chính sách.

"Từ 1/7, cả nước chuyển sang thực hiện hệ thống chính quyền 2 cấp. Có nhiều vấn đề đang đặt ra, cần được làm rõ và điều chỉnh sớm để đảm bảo duy trì năng lực ứng phó với thiên tai, nhất là về hệ thống chỉ đạo; đầu mối, thẩm quyền và các kênh liên lạc; kế hoạch ứng phó; lực lượng ứng phó ở các cấp; vật tư dự phòng; cơ chế, chính sách, luật pháp", ông Phát cho hay.

Tại diễn đàn, các ý kiến của chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp, lãnh đạo địa phương đã chia sẻ kinh nghiệm, đề xuất giải pháp, thúc đẩy phối hợp đa ngành trong ứng phó thiên tai, đặc biệt khi hệ thống chính quyền chuyển sang mô hình hai cấp.

Theo ông Nguyễn Xuân Tùng, Phó trưởng phòng Phòng Ứng phó và Khắc khục hậu quả thiên tai, Cục Quản lý Đê điều và Phòng, chống thiên tai, các hoạt động phòng ngừa, ứng phó và khắc phục hậu quả được triển khai đồng bộ từ Trung ương tới địa phương.

Ông Tùng nêu rõ, UBND cấp xã hiện được trao thêm nhiều thẩm quyền như xây dựng, tu bổ công trình phòng, chống thiên tai; tiếp nhận, phân bổ nguồn lực cứu trợ; thẩm định hỗ trợ khắc phục sản xuất nông nghiệp. Cấp xã cũng được bổ sung nhiệm vụ mới, gồm tổ chức cưỡng chế sơ tán, bố trí chỗ ở cho hộ dân di dời, và quản lý quỹ phòng, chống thiên tai.

Cơ cấu tổ chức chỉ đạo cũng thay đổi, Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn được hợp nhất thành Ban Chỉ huy phòng thủ dân sự các cấp, do Thủ tướng Chính phủ làm Trưởng ban. Ở cấp xã, nhiệm vụ tham mưu được giao cho Phòng Kinh tế hoặc Phòng Kinh tế - Hạ tầng đô thị, giúp nâng cao năng lực điều hành và ứng phó.

Ông Bùi Xuân Diệu, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Ninh Bình cho biết, địa phương thường xuyên chịu ảnh hưởng của bão, áp thấp nhiệt đới, mưa lớn, lũ, hạn hán, xâm nhập mặn, cháy rừng… nên công tác phòng, chống thiên tai (PCTT) luôn là nhiệm vụ trọng tâm.

Ngay sau khi sắp xếp đơn vị hành chính, tỉnh đã thành lập Ban Chỉ huy phòng thủ dân sự cấp tỉnh, ban hành các phương án bảo vệ trọng điểm, hộ đê toàn tuyến và ứng phó lũ lớn vượt tần suất thiết kế; chỉ đạo 129/129 xã, phường thành lập Ban Chỉ huy và đội xung kích PCTT với 27.627 người. Việc thống kê thiệt hại bão số 3 năm 2025 (bão Wipha) được thực hiện trên hệ thống trực tuyến, giúp rút ngắn thời gian tổng hợp và báo cáo.

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Ninh Bình chia sẻ thêm, quá trình thực hiện nhiệm vụ PCTT trong điều kiện vận hành chính quyền 2 cấp còn nhiều khó khăn, việc phân công nhiệm vụ giữa các cơ quan sau sáp nhập còn lúng túng.

Ông Diệu cho biết, thời gian tới, Ninh Bình sẽ kiện toàn Ban Chỉ huy phòng thủ dân sự các cấp, đồng thời kiện toàn bộ máy Quỹ phòng chống thiên tai và Quỹ phòng thủ dân sự cấp tỉnh; xây dựng kế hoạch, phương án ứng phó sát thực tế; tổ chức tập huấn, diễn tập; chuẩn bị đầy đủ “4 tại chỗ”; và tăng cường ứng dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến để nâng cao hiệu quả quản lý, điều hành PCTT.

Ông Nguyễn Hữu Thành, Phó Vụ trưởng Vụ Chính quyền địa phương (Bộ Nội vụ) cho biết, trong công tác phòng, chống thiên tai, cấp tỉnh giữ vai trò điều phối, giám sát, kết hợp phòng ngừa và ứng phó thiên tai. Lấy cấp xã làm trung tâm triển khai các nhiệm vụ từ cấp tỉnh; đồng thời áp dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và trí tuệ nhân tạo trong quản lý, điều hành, thông tin và tuyên truyền.