Phát hiện 9 bộ di cốt người cổ được táng theo tư thế bó gối ở Nghệ An

Thứ ba, 22/04/2025 - 13:59

(Dân trí) - Nhiều bộ di cốt người cổ cùng hàng loạt hiện vật bằng đá, xương, nhuyễn thể được phát hiện tại di chỉ Quỳnh Văn (Nghệ An), hé lộ bí ẩn nền văn hóa biển cách đây hàng ngàn năm.

Ngày 22/4, đại diện Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch Nghệ An cho biết, ngày 18/3 vừa qua, Bảo tàng Nghệ An phối hợp với Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội), cùng các chuyên gia quốc tế đến từ Khoa Khảo cổ học và Nhân học, Đại học Quốc gia Úc, tiến hành khai quật khảo cổ học tại di chỉ Quỳnh Văn, thôn 6, xã Quỳnh Văn, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An.

Phát hiện 9 bộ di cốt người cổ được táng theo tư thế bó gối ở Nghệ An - 1 — Các nhà khảo cổ học đang tiến hành khai quật tại di chỉ khảo cổ học Quỳnh Văn (Ảnh: Hồ Hà).

Đợt khai quật kéo dài hơn một tháng đã mang lại nhiều phát hiện chấn động. Tại hai hố khai quật có tổng diện tích 18m², các chuyên gia tìm thấy nhiều hiện vật quý có niên đại tiền sử, gồm rìu đá, mảnh tước, chày nghiền, bếp, và các mảnh xương động vật.

Những hiện vật này được xác định thuộc về cư dân cổ từng sinh sống ven biển miền Trung Việt Nam cách đây hàng nghìn năm.

Đặc biệt, tại hố số 2, đoàn khảo cổ đã phát hiện 9 bộ di cốt người cổ nằm dưới độ sâu khoảng 3m so với mặt đất. Phần lớn các di cốt được táng theo tư thế bó gối, đặc trưng của cư dân văn hóa Quỳnh Văn.

Phát hiện 9 bộ di cốt người cổ được táng theo tư thế bó gối ở Nghệ An - 2 — Các hố khai quật được đào sâu so với mặt đất khoảng 3-4m (Ảnh: Hồ Hà).

Các bộ di cốt được phân bố dày đặc, chỉ cách nhau khoảng 50cm. Một số mộ chôn chồng lên nhau, ngăn cách bởi lớp đất mỏng, xung quanh là lớp vỏ nhuyễn thể.

Đáng chú ý, một số mộ còn phát hiện đồ trang sức làm từ vỏ sò, vỏ ốc, cho thấy cư dân thời kỳ này đã có tín ngưỡng và trình độ chế tác thủ công khá phát triển.

Theo đánh giá sơ bộ của các chuyên gia khảo cổ học, việc phát hiện nhiều hiện vật, đặc biệt là khu mộ táng tại đợt khai quật lần này là một trong những phát hiện quan trọng góp phần làm sáng tỏ thêm giá trị lịch sử - văn hóa của khu vực Quỳnh Văn, vốn được biết đến là một địa điểm khảo cổ quan trọng với nhiều phát hiện có ý nghĩa về thời tiền sử.

Phát hiện 9 bộ di cốt người cổ được táng theo tư thế bó gối ở Nghệ An - 3 — Nhiều di cốt người cổ được phát hiện tại đợt khai quật lần này (Ảnh: Hồ Hà).

Theo các chuyên gia, sau đợt khai quật, toàn bộ mẫu di cốt và hiện vật sẽ được đưa đi kiểm định bằng phương pháp phóng xạ C14 nhằm xác định niên đại chính xác và nghiên cứu sâu hơn về đời sống cư dân cổ. Dự kiến kết quả sẽ được công bố trong thời gian tới.

Quỳnh Văn vốn được biết đến là một di chỉ khảo cổ đặc biệt quan trọng. Từ thập niên 1930, nhà khảo cổ người Pháp Madeleine Colani đã phát hiện các địa điểm cồn sò điệp tại khu vực Cầu Giát.

Phát hiện 9 bộ di cốt người cổ được táng theo tư thế bó gối ở Nghệ An - 4 — Các hiện vật phát hiện lần này chủ yếu là đồ đá... (Ảnh: Hồ Hà).

Đến năm 1963, nhà khảo cổ Phan Ngọc Liễn tiếp tục phát hiện các hiện vật bằng đá, xương tại xã Quỳnh Văn, mở ra các cuộc khai quật quy mô lớn của Viện Khảo cổ học Việt Nam (1963-1964), qua đó chính thức định danh nền văn hóa Quỳnh Văn, một nền văn hóa tiền sử tiêu biểu ven biển có niên đại khoảng 3.500-5.500 năm.

Việc tiếp tục nghiên cứu, khai quật tại di chỉ Quỳnh Văn nhằm làm rõ thêm các đặc trưng của cư dân cổ, xác định giá trị lịch sử và góp phần bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa.

Những hiện vật thu được sẽ lưu giữ, trưng bày tại Bảo tàng Nghệ An, bổ sung nguồn tư liệu quý phục vụ công tác giáo dục, nghiên cứu và quảng bá di sản văn hóa địa phương.