Tháp đôi Chăm Pa cổ ở Huế tiếp tục được thăm dò, khảo cổ giai đoạn 2

Vi Thảo

(Dân trí) - Tháp đôi Liễu Cốc là một công trình đặc trưng của văn hóa Chăm Pa, được xây dựng cách đây hơn 1.000 năm.

Theo thông tin từ Sở Văn hóa và Thể thao thành phố Huế, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch đã chính thức cho phép thăm dò và khai quật khảo cổ tại di tích tháp đôi Liễu Cốc, phường Hương Xuân, thị xã Hương Trà. Đây là giai đoạn 2 của dự án khảo cổ quan trọng này.

Diện tích thăm dò và khai quật lần này rộng 66m2, dự kiến thực hiện từ ngày 25/4 đến ngày 20/6.

Tháp đôi Chăm Pa cổ ở Huế tiếp tục được thăm dò, khảo cổ giai đoạn 2 - 1
Tháp đôi Liễu Cốc tại Huế sau quá trình khảo cổ lần 1 (Ảnh: Vi Thảo).

Trong thời gian thăm dò, các cơ quan liên quan cần bảo vệ địa tầng của di tích và tuyên truyền cho người dân về việc bảo vệ di sản văn hóa. Kết quả khảo cổ sẽ không được công bố chính thức nếu chưa có sự đồng ý của cơ quan chủ quản và Cục Di sản văn hóa.

Sở Văn hóa và Thể thao thành phố Huế chịu trách nhiệm bảo quản các hiện vật thu thập được, tránh hư hỏng và thất lạc.

Sau khi kết thúc đợt thăm dò, các đơn vị phải báo cáo sơ bộ và đề xuất phương án quản lý, bảo vệ khu vực đã khai quật trong thời gian chậm nhất 1 tháng; báo cáo khoa học trong thời gian chậm nhất 1 năm.

Tháp đôi Chăm Pa cổ ở Huế tiếp tục được thăm dò, khảo cổ giai đoạn 2 - 2
Nhiều di vật được tìm thấy trong lần khảo cổ cách đây một năm (Ảnh: Vi Thảo).

Trước đó, từ tháng 4 đến tháng 6/2024, Sở Văn hóa và Thể thao thành phố Huế đã phối hợp với Bảo tàng Lịch sử quốc gia thực hiện giai đoạn 1 của dự án, với diện tích hơn 80m2.

Kết quả đã làm xuất lộ hoàn toàn dấu tích nền móng kiến trúc tháp Bắc và xác định được vị trí tháp Cổng, hệ thống tường bao, đường đi nội bộ trong di tích.

Trong giai đoạn 1, các chuyên gia đã thu thập được 4.807 tiêu bản di vật, bao gồm vật liệu kiến trúc, trang trí, mảnh bia, phù điêu đá, đồ gốm men, đồ sành, đồ đất nung và tiền kim loại. Đặc biệt, đầu tượng Phật có dạng phù điêu từ đá phiến màu xám tím, niên đại thế kỷ XI - XII, đã được phát hiện.

Các chuyên gia nhận định tháp Bắc Liễu Cốc được xây dựng vào cuối thế kỷ IX, tương ứng với niên đại của tháp Mỹ Sơn, thuộc phong cách nghệ thuật Đồng Dương. Họ kiến nghị mở rộng diện tích nghiên cứu để xác định rõ quy mô, kết cấu nguyên gốc, tính chất, đặc điểm, niên đại của tháp đôi Liễu Cốc.

Theo các chuyên gia, tháp đôi Liễu Cốc là một công trình kiến trúc tôn giáo đặc trưng của người Chăm, có nhiều giá trị lịch sử và văn hóa. Di tích gồm hai ngôi tháp được xây dựng cách nhau 2,8m, trên 2 trục song song theo hướng Đông - Tây.

Tiến sĩ Lê Đình Phụng, chuyên gia nghiên cứu Khảo cổ học Chăm Pa, cho rằng tháp đôi Liễu Cốc có khả năng được xây dựng vào cuối thế kỷ VIII hoặc đầu thế kỷ IX.

Năm 1926, di tích đã được Viện Viễn Đông Bác Cổ xếp hạng là cổ tích trong toàn cõi Việt Nam và Đông Dương.

Năm 1994, di tích được Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch) xếp hạng Di tích kiến trúc - nghệ thuật cấp Quốc gia.

Thành phố Huế hiện có 44 di tích liên quan đến văn hóa Chăm Pa, trong đó có 17 đền, tháp; 3 thành lũy và nhiều công trình như mộ, bia, giếng cổ, cùng 251 hiện vật được kiểm kê, lập hồ sơ khoa học.