Xã hội

Ngắm những trang sức đầy sức hút thời Sa Huỳnh

Thứ tư, 05/10/2011 - 09:18

(Dân trí) - Dừng chân tại bảo tàng Sa Huỳnh còn đang trong giai đoạn hoàn thiện, nằm dọc đường biển giáp ranh Chu Lai (Quảng Nam) và tỉnh Quảng Ngãi, chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng trước hàng trăm cổ vật đáng giá, đặc biệt là những trang sức ngàn năm tuổi.

Ngắm những trang sức đầy sức hút thời Sa Huỳnh - 1

Những trang sức đã có hàng ngàn năm tuổi từ thời Sa Huỳnh

Ông Phạm Xuân Long, chủ nhân của bảo táng tư nhân này cho biết: hiện vẫn đang hoàn thiện các khâu phân loại, bài trí… để đón tiếp người xem. Giữa hàng trăm ngàn hiện vật ngổn ngang, những trang sức cổ ngàn năm tuổi thực sự có sức hút bởi vẻ đẹp thẩm mỹ còn nguyên với thời gian.

Ngắm những trang sức đầy sức hút thời Sa Huỳnh - 2

Ông Phạm Xuân Long (bìa trái) giới thiệu đến người xem những món trang sức cổ

Được phát hiện từ năm 1909 bởi nhà khảo cổ người Pháp M.Vinet, nền văn hóa Sa Huỳnh hình thành từ cách nay hơn 3.000 năm lập tức có sức hút với các nhà khảo cổ trên thế giới; từ đó đánh thức chiều dài hàng ngàn năm, giai đoạn cực thịnh kéo dài từ khoảng 2.000- 2.500 năm, trong quá trình hình thành và phát triển của nền văn hóa Sa Huỳnh.

Qua đó, ngày càng làm sáng tỏ nhiều điều về đời sống của các tộc người thời tiền sơ sử ở miền Trung nước ta. Những chủ nhân của nền văn hóa Sa Huỳnh có một nền kinh tế đa dạng từ trồng trọt, khai thác lâm sản, đánh bắt cá, trồng lúa nước, thủ công, trao đổi buôn bán với những tộc người trong khu vực Đông Nam Á, Trung Quốc và Ấn Độ…

Chế tác đồ trang sức là một trong những thành tựu đáng chú ý của người Sa Huỳnh. Mỗi món trang sức có nhiều ý nghĩa: làm đẹp cho chủ nhân, thể hiện sự giàu có và địa vị xã theo tập tục, tín ngưỡng của người đương thời. Những chuỗi hạt, vòng tay, khuyên tai, nhẫn… phong phú đa dạng về kiểu dáng được chế tác bằng nhiều nguyên liệu đá mã não, nephrit, carnehan, pha lê, vàng, thủy tinh màu làm từ cát và nhựa các loại cây…

Trong đó, thủy tinh nhân tạo dùng để chế tác trang sức được xem là thành tựu rực rỡ của nền văn hóa Sa Huỳnh. Từ cát trắng và nhựa các loại cây, người Sa Huỳnh đã sáng tạo nên những trang sức, nhất là những chuỗi hạt nhiều màu sắc: xanh lơ, xanh đen, đỏ, vàng, nâu xám, tím…

Những khuyên tai ba mấu duyên dáng của phụ nữ và những khuyên tai hình hai đầu thú đầy kiêu hãnh của nam giới thời Sa Huỳnh cũng khắc họa một nền văn hóa đa dạng và phong phú của con người từ thời tiền sơ sử ở miền Trung Việt Nam. Chính những khuyên tai cùng hình dạng được tìm thấy ở các nước Đông Nam Á như Malaysia, Thái Lan…cho thấy thông thương của người thời Sa Huỳnh với các nước trong khu vực.

Những trang sức chủ yếu được tìm thấy trong những mộ chum của người Sa Huỳnh qua các đợt khai quật, khảo cổ cho thấy sức sáng tạo, trình độ thẩm mỹ và đôi tay tài hoa của những thợ thủ công mỹ nghệ từ thời Sa Huỳnh. Được chế tác từ cách đây hàng ngàn năm, song phủi đi lớp bụi thời gian, những món trang sức vẫn đầy sức hút, và nhiều món được trưng bày trong bảo tàng cho thấy nó vẫn còn hợp thời.

Dưới đây là hình ảnh những món trang sức được ghi nhận tại bảo tàng