"Mới có thông tin sẽ kiểm tra, đi đến đâu cũng thông báo hết lòng xe điếu"

"Nghề" của thanh tra

Thảo luận về dự án Luật Thanh tra sửa đổi chiều 8/5, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan, Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TPHCM, cho biết mặc dù có nỗ lực, song một số hoạt động thanh tra chưa đạt hiệu quả được như mong mỏi của người dân.

"Dù anh em nỗ lực nhưng thường phải chạy theo vụ việc, kết quả chưa đáp ứng mong đợi của người dân. Thực tế vẫn còn nhiều vi phạm không riêng trong ngành thực phẩm mà nhiều ngành khác", bà Lan nói.

Từ thực tiễn, bà Lan chỉ ra ở dự thảo Luật Thanh tra sửa đổi cần tập trung thay đổi hệ thống thanh tra, trong đó có việc bỏ cấp sở, quận, huyện, chỉ giữ cấp Chính phủ, tỉnh/thành.

Đại biểu băn khoăn khi giảm cấp sẽ phải giảm biên chế, cho nên phải xây dựng mô hình như thế nào để Thanh tra Chính phủ có thể bao quát hết các chuyên ngành, vụ, cục.

Dẫn kinh nghiệm làm việc ở Sở Y tế TPHCM 10 năm, bà Lan nhận thấy Thanh tra Sở Y tế chỉ làm ở sở. Còn vụ việc xảy ra ở quận huyện hay tại các phòng khám, hiệu thuốc thì chỉ thanh tra ở khu vực mới nắm được.

Vậy khi không còn thanh tra huyện, vụ, cục, bà Lan lo ngại sẽ khó phản ứng kịp thời nếu xảy ra sự việc ở địa phương.

Một vấn đề khác mà bà Lan lưu ý, đó là quy định rõ thanh tra theo kế hoạch và thanh tra đột xuất. 

Bởi thanh tra theo kế hoạch đã được lập sẵn từ đầu năm. Đến ngày dự kiến sẽ gửi văn bản đến đơn vị thông báo sẽ thanh tra.

"Thanh tra mà thông báo trước thì không "vở sạch chữ đẹp" mới là lạ, thậm chí có trường hợp chây ì, vi phạm như thường. Như vậy sẽ không hiệu quả", đại biểu nhấn mạnh.

Ngược lại, thanh tra đột xuất mới thể hiện được "nghề" của thanh tra. Đại biểu nêu ví dụ vụ lòng xe điếu xôn xao dư luận những ngày qua.

"Tôi mới thông tin là sẽ cho kiểm tra thì truyền thông đã đăng tải rất nhiều, sau đó đi đến đâu cũng thông báo em hết lòng rồi, rất là khó", bà chia sẻ.

Ngoài ra, nữ đại biểu đề nghị trong lần sửa luật này, bên cạnh sửa về hệ thống thanh tra, cần tập trung làm sao cho hoạt động thanh tra mạnh lên và thể hiện mục tiêu này khi xây dựng nghị định, thông tư.

Trách nhiệm của Thanh tra Chính phủ rất lớn

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Ngô Trung Thành cho rằng, dự Luật Thanh tra sửa đổi đã thu gọn hệ thống cơ quan thanh tra. Đây là cuộc cách mạng rất lớn trong hệ thống thanh tra, hòa chung vào cuộc cách mạng tổ chức bộ máy.

Tuy nhiên, ông đề nghị có các quy định để bảo đảm vận hành bao quát, khi mà thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành không còn phân định.

Đại biểu nhấn mạnh khi không còn cơ quan thanh tra các bộ, ngành, vai trò, trách nhiệm của Thanh tra Chính phủ rất lớn.

Theo đó, Thanh tra Chính phủ có trách nhiệm thanh tra toàn bộ đối với việc thực hiện, chấp hành chính sách pháp luật trong các lĩnh vực, ở các bộ, ngành không có thanh tra. Còn các bộ có trách nhiệm kiểm tra, bộ nào kiểm tra bộ đấy.

"Nếu bây giờ xảy ra vi phạm ở các bộ, ngành, trách nhiệm của Thanh tra Chính phủ đến đâu? Trách nhiệm của các bộ, ngành đến đâu? Cần nghiên cứu, phân định rõ...", ông Thành kiến nghị.