Mỏ vàng Bồng Miêu náo loạn vì “vàng tặc”

Vùng rừng núi xã Tam Lãnh đang náo loạn bởi lượng người đổ xô vào khu vực mỏ vàng Bồng Miêu khai thác vàng trái phép. Một lượng lớn cyanua được các đối tượng vận chuyển đến khu vực này để lắng lọc vàng, sau đó xả thẳng ra môi trường gây ô nhiễm nguồn nước, môi trường đất, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống người dân địa phương.

Theo chính quyền xã Tam Lãnh, trung bình mỗi ngày hơn 60 người ở các tỉnh phía Bắc, người dân các địa phương ở huyện Phú Ninh, Quảng Nam đến khu vực mỏ vàng Bồng Miêu, xã Tam lãnh khai thác vàng trái phép; tuy nhiên con số thực tế có thể lên đến hàng trăm người.

Theo ông Nguyễn Thế Vinh (Chủ tịch xã Tam Lãnh), mỏ vàng Bồng Miêu hiện còn 40 cửa hầm, nhiều đường hầm lâu ngày không có người vào, không được gia cố nên rất dễ xảy ra sự cố sập hầm. Mặc dù lực lượng chức năng địa phương tập trung kiểm soát, chốt chặn nhưng vẫn không ngăn được lượng người đổ xô vào khu vực này ngày càng đông.

Những người ở xa đến đây tự ý lập lán trại, ăn ở tại chỗ, khi lực lực chức năng vào truy quét thì bỏ lán trại chạy vào rừng, sau khi lực lượng chức năng về thì lại ra tiếp tục làm vàng. Tình trạng khai thác vàng trái phép tại mỏ vàng Bồng Miêu gây hệ lụy về môi trường, an ninh trật tự, làm thất thoát tài nguyên... Mới đây, đầu tháng 4 đã có một người chết, một người bị thương do sập hầm vàng tại khu vực này.

Cụ thể, sáng ngày 4/4, ông Nguyễn Đức Trọng (58 tuổi) cùng vợ là Phạm Thị Dưỡng (59 tuổi, trú huyện Vĩnh Linh, Quảng Trị) vào khu vực đồi Sim (xã Tam Lãnh) để khai thác vàng trái phép thì không may hầm bị sập. Khi vụ tai nạn xảy ra, ông Trọng tử vong do bị đất đá vùi lấp, riêng người vợ đứng phía ngoài nên may mắn thoát nạn.

Bên cạnh tai nạn chết người luôn rình rập, việc khai thác vàng trái phép tại đây cũng để lại những hệ lụy khôn lường về môi trường. Ở khu vực mỏ vàng Bồng Miêu này, để phục vụ cho hoạt động khai thác vàng trái phép, các đối tượng khai thác vàng tàng trữ hàng tấn hóa chất độc hại, trong đó có chất độc cyanua, thủy ngân ngay tại bãi vàng. Hàng vạn tấn quặng trộn với hóa chất cyanua ủ kín sau đó được đưa vào bể lắng để tuyển vàng.

Mới đây nhất, khoảng 15h ngày 5/3/2017, Công an xã Tam Lãnh đã truy bắt một đối tượng chở 2 bao nghi cyanua. Khi bị truy đuổi, đối tượng bỏ xe máy và 2 bao lại rồi trốn thoát vào rừng. Tiến hành kiểm tra, 2 bao này được xác định là cyanua với trọng lượng 50kg.

“Tình hình hiện nay ở xã Tam Lãnh rất phức tạp. Người ta vào hầm lò khai thác vàng trái phép, rồi sử dụng hóa chất trong hầm lò, ăn ở trong hầm lò luôn nên chúng tôi rất khó khăn trong quản lý. Những khu vực vùng giáp ranh, một số đối tượng dùng xe múc đưa vào cạy đường, san ủi làm mặt bằng, rồi tận dụng khai thác vàng trái phép rất nhiều. Lực lượng địa phương chúng tôi rất mỏng nên việc quản lý không được chặt chẽ”, Chủ tịch xã Tam Lãnh – ông Nguyễn Thế Vinh nói.

Cũng theo Chủ tịch xã Tam Lãnh, xã đã phối hợp với Đồn Công an địa phương kiểm tra, truy quét 3 đợt. Qua kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện phá hủy 4 máy nổ, hai máy xay, 3 máy bơm nước, 750m dây điện, 800m dây dẫn nước, 10.000m bạt… tất cả là để phục vụ cho khai thác vàng trái phép. Đáng lo ngại, lực lượng chức năng phát hiện có đến 22 hồ chứa hóa chất với khoảng 270m3, 3 tấn vôi cùng nhiều xe múc… Ngoài ra, lực lượng chức năng đã đẩy đuổi gần 200 người ra khỏi khu vực.

Mới đây, Phòng Cảnh sát môi trường Công an tỉnh Quảng Nam đã ra quân truy quét nhiều nhóm khai thác vàng trái phép ở mỏ vàng Bồng Miêu. Qua đó lực lượng chức năng đẩy đuổi hơn 100 đối tượng, phá hủy hàng chục lều trại, nhiều công cụ hỗ trợ việc khai thác vàng trái phép. Tuy nhiên, khi lực lượng chức năng rút lui thì các đối tượng quay lại hoạt động.

Trao đổi với PV Dân trí, ông Nguyễn Cảnh - Bí thư huyện Phú Ninh - cho biết, địa phương đã nhiều lần làm việc với Bộ TN-MT sớm thu hồi mỏ vàng Bồng Miêu để giao cho đơn vị khác có tiềm lực khai thác, quản lý để tránh gây thất thoát tài nguyên, ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa được giải quyết.

Công Bính