Khai quật giám định ADN 70 bộ “hài cốt liệt sĩ” tại Đắk Lắk

Một nguồn tin thân cận của Dân trí cho biết, cho đến 15h30 ngày 6/1, cơ quan chức năng đã khai quật được hơn 30 bộ hài cốt, dự kiến việc khai quật sẽ sớm hoàn tất vào ngày mai.

Trước đó như Dân trí đã phản ánh, vào cuối tháng 12/2012, đối tượng Nguyễn Thanh Thúy (tức "cậu" Thủy) cùng với Ngân hàng Chính sách xã hội (CSXH) đã tiến hành cất bốc, quy tập tổng cộng 73 bộ hài cốt liệt sĩ trong 2 đợt (đợt 1 từ ngày 29-31/12/2012 và đợt 2 từ ngày 6-9/3/2013) trên địa bàn xã Ea H’leo, huyện Ea H’leo.

Trong đó đợt 1 quy tập được 31 hài cốt liệt sĩ và đợt 2 quy tập được 42 hài cốt liệt sĩ. Các điểm quy tập đều có mảnh xương sọ, xương cục, mảnh xương ống tay, ống chân, trong đó có một số mảnh xương ống chân dài 12-20cm, có trường hợp xương hàm còn dính răng.

Trong 73 bộ hài cốt liệt sĩ được quy tập, có 10 hài cốt có tên, họ, quê quán; 5 hài cốt chỉ có tên và tên đệm, tên viết tắt (ghi trên di vật), số hài cốt còn lại chưa rõ danh tính, tên tuổi. Trong 73 bộ hài cốt liệt sĩ này, có 3 trường hợp được gia đình đưa hài cốt về quê an táng, còn lại 70 bộ hài cốt liệt sĩ khác được đưa vào nghĩa trang liệt sĩ tỉnh Đắk Lắk an táng.

Sau đó ngày 26/4/2013, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Đắk Lắk đã có công văn gửi Cục Chính trị - Quân đoàn 3 đề nghị cung cấp thông tin về các đơn vị làm nhiệm vụ tại khu vực cầu 110, thuộc quốc lộ 14, huyện Ea H’leo từ năm 1968 đến năm 1972. Bởi đây là khu vực mà “cậu” Thủy cùng với Ngân hàng CSXH tổ chức khai quật, quy tập được 73 bộ hài cốt liệt sĩ.

Qua nghiên cứu Lịch sử bộ đội chủ lực ở Mặt trận Tây Nguyên - Quân đoàn 3, biên niên sự kiện 1964-2000 cùng với nhiều tài liệu khác có liên quan, Cục Chính trị - Quân đoàn 3, có văn bản gửi Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Đắk Lắk - khẳng định: “Không thấy nội dung ghi chép có đơn vị nào và trận đánh nào thuộc Mặt trận Tây Nguyên - Quân đoàn 3 ở khu vực cầu 110, huyện Ea H’leo”.

Ngoài ra, trong hồ sơ liệt sĩ của Mặt trận Tây Nguyên - Quân Đoàn 3 từ năm 1964 đến năm 1975 lưu trữ tại Ban Chính sách, Cục Chính trị cũng “không thấy có thông tin về liệt sĩ nào hi sinh được mai táng tại khu vực cầu 110”, nơi “cậu” Thủy cùng với Ngân hàng CSXH quy tập hài cốt liệt sĩ.

Mới đây, sau khi ngành chức năng tỉnh Quảng Trị phát giác nhiều dấu hiệu nghi vấn làm giả của cậu “Thủy” trong việc cất bốc cái gọi là “hài cốt liệt sĩ” tại huyện Gio Linh, UBND tỉnh Đắk Lắk đã giao các ngành chức năng khẩn trương làm rõ các dấu hiệu nghi vấn xung quanh 73 bộ hài cốt liệt sĩ này. Đồng thời đã có văn bản gửi Cục Người có công - Bộ LĐ-TB&XH cho tiến hành lấy mẫu giám định ADN.

Trước đó theo thông tin từ Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Quảng Trị, Viện Pháp y Quân đội đã có kết luận giám định về các di vật cũng như các mẫu xương được cậu “Thủy” cho là hài cốt liệt sĩ khai quật ngày 25/7/2013 tại xã Gio Mai, huyện Gio Linh. Kết quả giám định cho thấy, phần lớn di vật, hài cốt là xương động vật như: xương lợn sề, xương mèo... Còn các di vật như bi đông khắc tên liệt sĩ, dép liệt sĩ... là những di vật được làm giả.

Thủy Nguyên