Hà Nội thu phí ô tô vào nội thành: Ai được miễn, ai được giảm?

Ngày 30/10, Sở Giao thông vận tải (GTVT) Hà Nội phát đi thông tin về nội dung cơ bản của Đề án "Thu phí phương tiện cơ giới đường bộ đi vào một số khu vực nhằm giảm ùn tắc giao thông".

Theo Sở GTVT Hà Nội, việc xây dựng đề án là hết sức cần thiết nhằm thực hiện đồng bộ các giải pháp tăng cường quản lý phương tiện giao thông cá nhân theo Nghị quyết số 04/2017/NQ-HĐND của Hội đồng nhân dân thành phố.

Tuy nhiên, "Phí phương tiện xe cơ giới đi vào một số khu vực nhằm giảm ùn tắc giao thông" gọi tắt là "Phí giảm ùn tắc giao thông" là một loại phí mới chưa có trong Luật Phí và lệ phí được Quốc hội quy định. Vì vậy, Sở GTVT sẽ xây dựng Nghị quyết thông qua Đề án "Thu phí phương tiện cơ giới đường bộ đi vào một số khu vực nhằm giảm ùn tắc giao thông" để trình Hội đồng nhân dân thành phố xem xét thông qua.

Sở GTVT kỳ vọng, loại phí này sẽ "giảm lưu lượng xe ô tô đi vào góp phần giảm ùn tắc giao thông". Đây là một biện pháp kinh tế của cơ quan nhà nước nhằm điều chỉnh hành vi của người điều khiển phương tiện giao thông xe cơ giới đường bộ khi không cần thiết đi vào vùng thu phí, đồng thời khuyến khích việc sử dụng phương tiện vận tải hành khách công cộng; nhằm giảm ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường trong phạm vi thu phí.

Đối tượng thu phí hướng đến là các xe ô tô di chuyển từ bên ngoài vào trong khu vực thu phí có nguy cơ ùn tắc giao thông (trừ các phương tiện được miễn phí: xe ưu tiên theo quy định hiện hành, xe công an, quân đội, xe cứu thương, xe cứu hỏa; xe công vụ; xe buýt công cộng, xe ô tô vận tải hàng hóa...). 

Các phương tiện được miễn phí có điều kiện, gồm: xe hộ gia đình và xe ô tô của cơ quan công sở trong khu vực thu phí bắt buộc phải đi lại qua khu vực thu phí được miễn phí theo lượt nhất định.

Các đối tượng được giảm phí gồm: xe ô tô kinh doanh vận tải hành khách (xe hợp đồng, xe du lịch, taxi..).

Phạm vi thu phí là khu vực có nguy cơ ùn tắc. Căn cứ kết cấu hạ tầng giao thông và mật độ giao thông, dự kiến phạm vi thu phí giới hạn bởi các đường: Vành đai 3 - Cầu Thanh Trì - Pháp Vân - Mai Dịch - Phạm Văn Đồng - trục Tây Thăng Long - Võ Chí Công - Cầu Nhật Tân - Đường Hoàng Sa - Đường Trường Sa - Đường Lý Sơn - Đường Nguyễn Văn Linh và khép kín vào Vành đai 3.

Trên cơ sở khái toán kinh phí đầu tư và chi phí vận hành bảo trì hệ thống thu phí và lưu lượng xe thu phí (được xác định dựa số liệu thu phí của Tổng Cục đường bộ và đếm lưu lượng, dự kiến số lượng không đi vào khu vực thu phí…) dự kiến mức thu phí thấp nhất đủ bù đắp chi phí đầu tư và chi phí quản lý, vận hành khoảng 50.000 đồng.

Trong khi đó, theo nguyên tắc mức phí đủ tác động điều chỉnh hành vi trên cơ sở thực tế về mức thu các điểm đỗ xe trong khu vực trung tâm thành phố. Dự kiến mức thu hợp lý để có tác dụng điều chỉnh hành vi người điều khiển phương tiện khoảng 100.000 đồng.

"Vì vậy, mức phí cụ thể và các chính sách miễn giảm cho các đối tượng sẽ được UBND thành phố (trên cơ sở dự án đầu tư và phương án quản lý tài chính của dự án đầu tư được duyệt) trình HĐND TP xem xét tại kỳ họp trong năm 2024 trước khi thu phí" - báo cáo nêu rõ.

Để thực hiện việc thu phí, các cơ quan liên quan sẽ xây dựng điều kiện pháp lý, điều kiện về công nghệ thu phí, đảm bảo điều kiện về cơ sở hạ tầng và phương án thu phí theo quy định.

Đặc biệt, về lộ trình thực hiện, theo Sở GTVT Hà Nội dự kiến HĐND TP thông qua đề án này tại kỳ họp cuối năm 2021 về loại phí và khung phí.

"Từ năm 2022-2023 sẽ hoàn thiện các điều kiện thu phí. Xây dựng dự án đầu tư trạm thu phí. Phương án tài chính, quản lý chi phí, xác định cụ thể mức thu phí và các chính sách miễn giảm cụ thể cho các đối tượng thu phí. Đến năm 2024 trình HĐND TP ban hành mức thu phí cụ thể và các chính sách miễn giảm phí theo dự án đầu tư được duyệt và tổ chức thực hiện sau khi HĐND TP quyết định trong năm 2024" - báo cáo cho hay.