Ga Nam Định trên đường sắt tốc độ cao: Lợi ích lớn hơn chi phí đầu tư

Chiều 20/11, Quốc hội thảo luận về Chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam. Trước đó, Bộ Giao thông vận tải đã có giải trình, tiếp thu làm rõ các nhóm vấn đề được đại biểu Quốc hội thảo luận.

Giải trình trước ý kiến cần nghiên cứu kỹ lưỡng để tuyến đường sắt đáp ứng các tiêu chí về độ thẳng, nhằm tối đa hóa hiệu quả, Bộ Giao thông vận tải cho biết, hướng tuyến đường sắt tốc độ cao được nghiên cứu, lựa chọn "ngắn nhất có thể".

Việc lựa chọn này đã đáp ứng các nguyên tắc phù hợp với quy hoạch ngành quốc gia, các quy hoạch của địa phương, các yêu cầu về điểm khống chế và chiều dài tuyến giữa các ga ngắn nhất.

Bên cạnh đó, dự án cũng hạn chế đi qua khu vực nhạy cảm về môi trường tự nhiên, môi trường xã hội, các khu di tích, danh lam thắng cảnh, đất quốc phòng. Ngoài ra, đường sắt tốc độ cao cũng cần bảo đảm liên kết hành lang Đông - Tây, các tuyến đường sắt kết nối Trung Quốc, Lào, Campuchia.

Theo Bộ này, phương án tuyến lựa chọn đã được 20/20 tỉnh, thành phố có tuyến đường sắt đi qua thống nhất trên nguyên tắc thẳng nhất có thể, đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật của tuyến với tốc độ thiết kế 350km/h.

Hướng tuyến đã được cập nhật vào các quy hoạch của địa phương, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong quy hoạch tỉnh. Bộ Giao thông vận tải sẽ tiếp tục rà soát, điều chỉnh bảo đảm hiệu quả và thẳng nhất có thể.

Bên cạnh đó, cũng có ý kiến cho rằng đoạn từ ga Phủ Lý đến Ninh Bình (bố trí ga Nam Định) còn nhiều đoạn cong, điểm cong, khiến tuyến dài ra. Điều này chưa phù hợp với quan điểm nghiên cứu về lựa chọn là tuyến ngắn nhất có thể.

Theo Bộ Giao thông vận tải, hướng tuyến đường sắt tốc độ cao qua thành phố Nam Định được nghiên cứu đảm bảo phù hợp quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch các vùng và quy hoạch tỉnh.

Trong quá trình nghiên cứu, Bộ này đã đưa ra 3 phương án để phân tích so sánh lựa chọn.

Với vai trò là trung tâm phía Nam vùng Duyên hải Bắc Bộ, thành phố Nam Định có quy mô dân số quy hoạch đến năm 2040 khoảng 600.000 dân, là đầu mối giao thông có nhu cầu vận tải lớn, khu vực hấp dẫn các địa phương lân cận trong khu vực Đồng bằng sông Hồng như Thái Bình, Hưng Yên... lên đến khoảng 4 triệu dân.

Theo dự báo đến năm 2050, nhu cầu đi đến ga Nam Định khoảng gần 3 triệu khách/năm. Nếu tính chi phí đầu tư và vận hành khai thác trong 30 năm đoạn tuyến qua Nam Định (12km) sẽ có chi phí khoảng 1,66 tỷ USD trong khi các lợi ích thu được ước khoảng 2,06 tỷ USD.

Theo Bộ này, kinh nghiệm thế giới đã cho thấy có nhiều trường hợp tuyến đường sắt tốc độ cao đi vòng qua các trung tâm lớn để thu hút hành khách thay vì đi thẳng như tại Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc...