ĐBQH: Cứ làm 1km cao tốc thì 2-3km đường dân sinh hư hỏng

Quá trình xây dựng các dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam là nội dung được nhiều đại biểu quan tâm đặt câu hỏi cho Bộ trưởng Giao thông vận tải (GTVT) Nguyễn Văn Thắng, tại phiên chất vấn của Quốc hội sáng 7/11. 

Tranh luận với Bộ trưởng GTVT về việc xây dựng đường cao tốc Bắc - Nam, đại biểu Vũ Xuân Hùng (Thanh Hóa) cho rằng quá trình thi công các dự án thành phần đường cao tốc Bắc - Nam khiến một số tuyến đê bị băm nát, sụt lún, nhà cửa rạn nứt, đường giao thông nội đồng bị chia cắt, người dân đi làm ruộng phải băng cắt qua đường giao thông vì hầm chui dân sinh cách xa.

Ông Hùng dẫn phản ánh cứ trung bình làm 1km cao tốc thì 2-3km đường dân sinh hư hỏng, hàng chục ha đất sản xuất bị ảnh hưởng…

Nêu ví dụ dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam, Mai Sơn - Quốc lộ 45 đoạn qua Thanh Hóa, đại biểu cho biết dự án này dài 49,2km nhưng sau 3 năm thi công đã làm hư hỏng 92,7km đường dân sinh, ảnh hưởng đến người dân rất lớn. Địa phương đã phản ánh và đề nghị nhưng các nhà thầu không xử lý được.

"Theo tôi được biết lý do là trong tổng mức đầu tư không bố trí kinh phí để khắc phục hoàn trả cho người dân. Đề nghị Bộ trưởng quan tâm chia sẻ, không vì mục tiêu làm cao tốc hay vì thiếu kinh phí mà gây khó khăn cho người dân", đại biểu Hùng nói.

Trả lời, Bộ trưởng GTVT cho biết khi triển khai các dự án đường cao tốc và dự án kết cấu hạ tầng giao thông, môi trường dân sinh bị ảnh hưởng là điều "không thể tránh khỏi".

Bộ GTVT đã chỉ đạo chủ đầu tư, nhà thầu thi công cố gắng tối đa tránh ảnh hưởng ít nhất đến người dân, công trình của người dân. Dù vậy, ông Thắng cho biết để khắc phục hoàn toàn thì không thể được.

Ngoài các biện pháp đã thực hiện, tư lệnh ngành giao thông cho biết đã có thư gửi các địa phương để người dân cảm thông, đặc biệt việc vận chuyển nguyên vật liệu đi qua nhà dân.

"Về kinh phí thì chúng ta không thiếu để khắc phục, hoàn trả đường dân sinh, cũng như có chi phí đền bù cho người dân khi nhà cửa bị ảnh hưởng. Hiện với tuyến Mai Sơn - Quốc lộ 45, các tuyến đường dân sinh đã hoàn chỉnh. Khi xác định đâu là hầm chui dân sinh, chúng tôi cũng đã thống nhất với người dân và chính quyền", Bộ trưởng Thắng nói.

Cùng quan tâm đến dự án cao tốc Bắc - Nam nhưng ở góc độ khác, đại biểu Nguyễn Thị Minh Trang (Vĩnh Long) dẫn thông tin dự báo sau khi hoàn thành và đưa vào khai thác các dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam, các dự án thành phần BOT sẽ bị san tải lưu lượng. Điều này ảnh hưởng lớn đến phương án tài chính của các nhà đầu tư.

"Đề nghị Bộ trưởng GTVT cho biết có bao nhiêu dự án BOT bị ảnh hưởng và giải pháp đảm bảo hài hòa lợi ích Nhà nước, người dân và doanh nghiệp", bà Trang đặt câu hỏi.

Về nội dung này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết có một số dự án BOT dọc quốc lộ 1 bị ảnh hưởng, Bộ chủ động đánh giá nhận diện ngay từ khi triển khai giai đoạn 2 của cao tốc Bắc - Nam phía đông.

Qua theo dõi, khi khánh thành hai dự án cao tốc Quốc lộ 45 - Nghi Sơn và Phan Thiết - Dầu Giây - Vĩnh Hảo, có dự án BOT ở Đồng Nai sụt giảm 86% doanh thu, một dự án ở Phan Thiết giảm 77%.

"Cái này dễ hiểu vì khi có cao tốc mới, đi nhanh, thuận tiện, không ùn tắc mà lại không mất phí thì đương nhiên người dân phải dồn ra. Đây là vấn đề Bộ đã nhận diện đang trình Chính phủ và sắp tới trình Quốc hội ban hành các chính sách về thu phí trên đường cao tốc Nhà nước đầu tư, để đảm bảo lưu lượng hài hòa giữa các tuyến đường và hiệu quả cho các dự án BOT", ông Thắng nói.

Bộ trưởng GTVT cho biết dự kiến thời gian tới có 14 dự án BOT bị ảnh hưởng và phân lưu. Do vậy, Bộ đang tiếp tục theo dõi sát sao đánh giá mức độ sụt giảm doanh thu và hợp đồng BOT ký kết, trên cơ sở đó có kiến nghị đề xuất sửa đổi.