Cảnh hoang tàn ở khu dân cư trung tâm Biên Hòa

Khu dân cư Bình Đa được xây dựng trên "khu đất vàng" mặt tiền đường Vũ Hồng Phô, trung tâm TP Biên Hòa (Đồng Nai), cạnh nhiều trường học, khu công nghiệp Biên Hòa 1 và Biên Hòa 2.

Năm 2012, UBND tỉnh Đồng Nai giao khu đất cho Tổng Công ty Công nghiệp thực phẩm Đồng Nai (Dofico, doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước) thuê để làm dự án Khu dân cư Bình Đa kết hợp công trình giáo dục, chỗ ở cho 200 y bác sĩ làm việc tại Bệnh viện Phụ sản Quốc tế và hơn 200 cán bộ công nhân thuộc Tổng công ty này.

Theo kết luận thanh tra, lẽ ra UBND tỉnh phải giao khu đất này cho Trung tâm phát triển quỹ đất của tỉnh quản lý, đưa ra đấu giá, nhưng lại cho Dofico thuê. Doanh nghiệp này sau đó đã dùng khu đất góp vốn (20%) với hai cá nhân, thành lập Công ty cổ phần Phát triển nhà Bình Đa (Bidaco) để thực hiện dự án.

Năm 2016, UBND tỉnh Đồng Nai ký quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư dự án khu dân cư Bình Đa. Mục tiêu là xây mới khu dân cư hạ tầng kỹ thuật hoàn chỉnh, gắn với các khu vực lân cận để đáp ứng nhu cầu nhà ở cho người dân tại khu vực. Theo chủ trương, dự án có quy mô xây dựng trên 44.000m2, gồm 235 căn nhà. 

Cuối năm 2016, UBND tỉnh Đồng Nai ký quyết định thu hồi gần 2,3ha đất của Dofico giao cho Bidaco dưới hình thức cho thuê 50 năm để đầu tư xây dựng dự án Khu dân cư Bình Đa. Trong đó, diện tích có thu tiền sử dụng đất là 14.000m2, còn lại gần 9.000m2 sử dụng vào mục đích trồng cây xanh, đường giao thông nên không thu tiền sử dụng.

Tháng 10/2017, UBND tỉnh Đồng Nai quyết định chấp thuận chủ trương điều chỉnh đầu tư dự án từ 235 lên 325 căn nhà, với tổng diện tích xây dựng hơn 54.000m2, vốn đầu tư dự kiến hơn 700 tỷ đồng. Một năm sau, Dofico thoái vốn tại dự án, toàn bộ khu đất thuộc về tư nhân.

Cuối năm 2019, Bộ Công an đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai cung cấp hồ sơ tài liệu, để điều tra dấu hiệu sai phạm trong việc "biến đất công thành đất tư" tại dự án này. Khi Cơ quan Cảnh sát điều tra (C03) đang xác minh thì cuối năm 2019, UBND tỉnh Đồng Nai yêu cầu dừng thực hiện dự án để "làm các thủ tục bảo đảm việc chuyển đổi mục tiêu dự án từ nhà ở thương mại sang dự án nhà ở xã hội theo đúng quy định pháp luật".

Thời điểm dừng thi công dự án chủ đầu tư đã xây dựng gần như hoàn thiện hai dãy nhà phố với 39 căn. Sau hơn 4 năm những căn nhà này bắt đầu xuất hiện rêu mốc, hoen rỉ, xuống cấp. 

Tháng 4/2022, kết luận Thanh tra tỉnh Đồng Nai xác định việc giao đất Khu dân cư Bình Đa không thông qua đấu giá có dấu hiệu tội phạm về quản lý đất đai nên đã chuyển vụ việc sang Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đồng Nai để điều tra xử lý theo quy định. 

Đến tháng 11/2022, Cơ quan CSĐT công an tỉnh Đồng Nai khởi tố vụ án hình sự vi phạm các quy định về quản lý đất đai tại dự án khu dân cư Bình Đa để điều tra. Sau hơn một năm khởi tố vụ án, Công an tỉnh Đồng Nai tiếp tục điều tra, làm rõ các cá nhân, tập thể sai phạm liên quan đến dự án khu dân cư Bình Đa. 

Hiện khu dân cư Bình Đa được rào chắn, có chốt bảo vệ 24/24 không cho bất cứ người dân ra vào khu đất để phục vụ công tác điều tra. Bên trong khu đất, lực lượng bảo vệ sinh sống, nuôi gà, trồng cây từ nhiều năm nay. 

Theo ghi nhận của phóng viên Dân trí, bên trong hàng rào khu dân cư Bình Đa hiện bỏ hoang. Nhiều máy móc, hạ tầng hư hỏng, hoen rỉ. Các bức tường hai dãy nhà phố ẩm mốc, cỏ dại mọc um tùm. 

Cánh cổng chính của khu dân cư Bình Đa được đóng kín, bảo vệ nghiêm ngặt trong thời gian dự án bị đình chỉ thi công, phục vụ công tác điều tra của cơ quan chức năng. Căn nhà điều hành dự án khu dân cư Bình Đa nằm ngay cổng ra vào bị bỏ hoang nhiều năm, không sử dụng. 

Các sai phạm liên quan dự án khu dân cư Bình Đa được dư luận hết sức quan tâm và nằm trong diện theo dõi của Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng tiêu cực của tỉnh Đồng Nai. Tuy nhiên, đến nay sau hơn một năm vụ án đã khởi tố nhưng Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đồng Nai vẫn chưa có thông tin mới.