Thanh tra Chính phủ đề nghị giảm hơn 2.800 tỷ đồng tại dự án đường cao tốc

Thanh tra Chính phủ vừa công bố Kết luận thanh tra các dự án có khó khăn, vướng mắc tại Cần Thơ.

Trong đó, Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1, dự án thành phần 2 qua địa bàn Cần Thơ (dự án thành phần 2) và Dự án thành phần 4 thuộc Dự án xây dựng đường cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng (dự án thành phần 4) được Quốc hội phê duyệt năm 2022.

Dự án thành phần 2 có chiều dài 37,4km, tổng mức đầu tư 7.725 tỷ đồng. Dự án thành phần 4 có chiều dài gần 58,4km với tổng mức đầu tư khoảng 12.000 tỷ đồng.

Nghị quyết của Quốc hội yêu cầu hoàn thành một số đoạn tuyến có lưu lượng giao thông lớn năm 2025, cơ bản hoàn thành toàn tuyến năm 2026 và đưa vào khai thác đồng bộ toàn dự án vào năm 2027.

Thời điểm Thanh tra Chính phủ vào cuộc, cả hai dự án (thành phần 2 và thành phần 4) triển khai chậm tiến độ, nguy cơ cao không hoàn thành theo kế hoạch và tiến độ mà Thủ tướng đã có kết luận.

Việc này, theo kết luận thanh tra, có nguyên nhân chủ quan của cơ quan chủ quản và chủ đầu tư các dự án. Công tác khảo sát, xác định và đánh giá các mỏ vật liệu xây dựng chưa chính xác; năng lực quản lý dự án của chủ đầu tư còn hạn chế, chưa đảm bảo.

Tư vấn giám sát công trình có vi phạm; một số nhà thầu thi công khai thác chưa đạt đúng công suất đã đăng ký; có nhà thầu chưa tập trung nguồn lực (Công ty Hải Đăng) để triển khai thi công mặc dù đã có mặt bằng.

Công ty TNHH Tập đoàn Định An khai thác cát vượt độ sâu cho phép của UBND tỉnh An Giang, dẫn đến bị dừng khai thác 36 ngày và chậm khai thác 23 ngày, tương đương với phần khối lượng cát không được khai thác trên 155.000m3.

Từ kết quả đó, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo tổ chức kiểm điểm trách nhiệm lãnh đạo UBND TP Cần Thơ (trước đây) và UBND tỉnh Sóc Trăng (nay là UBND TP Cần Thơ) có liên quan đến những hạn chế, khuyết điểm.

UBND TP Cần Thơ khẩn trương phối hợp với Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường rà soát, điều phối vật liệu cát từ các mỏ cát khai thác theo cơ chế đặc thù còn dư trữ lượng trên địa bàn các tỉnh lân cận Cần Thơ để hỗ trợ, bổ sung cho dự án.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Chủ tịch UBND TP Cần Thơ tổ chức kiểm điểm các tổ chức, cá nhân thuộc thẩm quyền quản lý; chịu trách nhiệm toàn diện trước Quốc hội, Chính phủ và Thủ tướng về tiến độ, chất lượng các dự án.

Đáng chú ý, Thanh tra Chính phủ đề nghị Cần Thơ xây dựng phương án cụ thể, báo cáo cấp có thẩm quyền quyết định việc điều chỉnh giảm nguồn vốn khoảng 1.500 tỷ đồng thuộc dự án thành phần 4 và khoảng 1.339 tỷ đồng thuộc dự án thành phần 2, đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả, không gây thất thoát, lãng phí nguồn vốn đầu tư.

Chủ tịch TP Cần Thơ nghiêm túc thực hiện triệt để các ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, giải quyết dứt điểm toàn bộ mặt bằng để bàn giao dự án.

Ngoài ra, cơ quan thanh tra yêu cầu Chủ tịch UBND TP Cần Thơ chỉ đạo cơ quan tham mưu (Sở Công Thương, Sở Nông nghiệp và Môi trường), Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông và nông nghiệp TP Cần Thơ khẩn trương phối hợp với các chi nhánh điện thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) để di dời 3 đường dây cao thế 220kV có dự án thành phần 2 đi qua.

Hồ sơ của tư vấn giám sát có “Chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng” hết hiệu lực, nhưng vẫn ký hồ sơ nghiệm thu, thanh toán phải chuyển sang Sở Xây dựng Cần Thơ để xử phạt vi phạm hành chính.

“Rà soát, đánh giá toàn bộ năng lực thực tế của nhà thầu trên công trường, kiên quyết điều chuyển khối lượng, bổ sung, thay thế những nhà thầu không đảm bảo tiến độ theo yêu cầu của dự án”, thanh tra yêu cầu Cần Thơ.

Trong quá trình kiểm tra, rà soát và thực hiện kết luận thanh tra, nếu phát hiện vi phạm pháp luật có dấu hiệu tội phạm, Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND TP Cần Thơ cũng như các cơ quan, tổ chức, cá nhân được giao nhiệm vụ có trách nhiệm chuyển hồ sơ đến cơ quan điều tra để xem xét, xử lý.