Chính phủ đề xuất bổ sung cơ chế cho đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết chính sách thứ nhất Chính phủ trình Quốc hội bổ sung là tách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và công tác di dời công trình điện có điện áp từ 110kV trở lên của dự án thành các dự án độc lập, nguồn vốn được bố trí từ ngân sách Trung ương và địa phương.

Các địa phương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam là cấp có thẩm quyền, tổ chức lập, quyết định đầu tư, thực hiện các dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên địa bàn và việc đầu tư các hạng mục liên quan đến nội dung này không phải lập chủ trương đầu tư.

Chính sách thứ hai là trong thời gian Quốc hội không họp, Quốc hội ủy quyền cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định bổ sung, điều chỉnh cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt cho các phương thức đầu tư (nếu có) để kịp thời triển khai dự án và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.

Thẩm tra các nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết nhận định việc Quốc hội cho phép tách nội dung thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án quan trọng quốc gia thành dự án thành phần đã có tiền lệ tại Nghị quyết số 38 của Quốc hội khóa XIV đối với dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Do đó, ông nhấn mạnh đề xuất của Chính phủ về việc tách công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và di dời công trình điện từ 110kV trở lên của dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam thành một dự án riêng là có cơ sở.

Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra đề nghị cân nhắc tách thành một dự án thành phần độc lập và giao Chính phủ chỉ đạo các địa phương, bộ ngành lập Báo cáo nghiên cứu khả thi nhằm bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất.

Cũng theo cơ quan thẩm tra, cần xác định rõ tổng mức đầu tư, diện tích đất thu hồi và tiến độ hoàn thành, tương tự Nghị quyết số 53 của Quốc hội về Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dự án Cảng hàng không Quốc tế Long Thành.

Với chính sách thứ hai, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính dẫn Nghị quyết số 172 của Quốc hội về chủ trương đầu tư dự án đã quy định “trong thời gian Quốc hội không họp, Quốc hội ủy quyền cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định bổ sung, điều chỉnh cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt cho dự án”.

Đồng thời, tại khoản 14 Nghị quyết kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã chấp thuận bổ sung hình thức đầu tư theo phương thức đối tác công tư với dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, bên cạnh hình thức đầu tư công.

Quốc hội giao Chính phủ tổ chức lựa chọn hình thức đầu tư, nhà đầu tư theo quy định. Trường hợp có cơ chế, chính sách khác vượt thẩm quyền của Chính phủ thì báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định. Do vậy, cơ quan thẩm tra cho rằng việc đề xuất chính sách trên là không cần thiết.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng đồng tình với quan điểm này.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh kết luận nội dung này và cho biết Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất trình Quốc hội xem xét cho ý kiến nội dung Chính phủ trình, đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp thu ý kiến tại phiên họp hoàn thiện hồ sơ sớm gửi Quốc hội.