Những điều ít biết về "phù thủy trắng" Philippe Troussier

Philippe Troussier là ai?

Huấn luyện viên Philippe Troussier sinh năm 1955 tại Pháp. Ông từng thi đấu bóng đá chuyên nghiệp cho một số đội bóng hạng thấp ở Pháp nhưng giải nghệ từ rất sớm, khi mới 28 tuổi. Ngay sau khi có chứng chỉ huấn luyện, ông bước chân vào con đường huấn luyện viên ở rất nhiều đội bóng từ Pháp tới châu Phi và châu Á.

Tại Việt Nam ông Troussier không phải là cái tên xa lạ khi từng đảm nhận vị trí cố vấn rồi sau đó là giám đốc kỹ thuật PVF, một trong những trung tâm đào tạo trẻ chất lượng hàng đầu Việt Nam. Ông cũng từng dẫn dắt đội tuyển U19 Việt Nam trong khoảng thời gian từ năm 2019 tới 2021.

Thành tích của ông Philippe Troussier

Troussier giành được vị trí huấn luyện viên đầu tiên của mình ở Liên đoàn bóng đá Pháp, nơi ông được phép quản lý một câu lạc bộ bóng đá cũng là trung tâm bóng đá quốc gia có tên là Institut national du football de Vichy (INF Vichy). Đội được tham dự giải hạng ba và được miễn lên hoặc xuống hạng để các cầu thủ trẻ phát triển.

Mùa giải 1983-84, INF Vichy kết thúc ở vị trí thứ hai. Mùa giải tiếp theo, Troussier chuyển sang huấn luyện CS Alencon ở giải hạng tư Pháp và trải qua ba mùa giải để học cách quản lý một câu lạc bộ bóng đá nghiệp dư.

Sau hai năm quản lý đội bóng cũ Red Star 93, giúp đội bóng thăng lên hạng hai sau khi kết thúc mùa giải 1988-89, Troussier quyết định chuyển sang Creteil và chỉ làm quản lý đội bóng này vài tháng trước khi bắt đầu hành trình phiêu lưu tại châu Phi. 

Lần đầu tiên Troussier rời nước Pháp, ông bắt đầu với câu lạc bộ bóng đá hạng cao nhất Bờ Biển Ngà ASEC Mimosas, trong mùa giải đầu tiên, ông đã giành chức vô địch giải đấu. Troussier tiếp tục thành công với thêm hai chức vô địch cùng ASEC Mimosas và ông được yêu mến trao quyền công dân Bờ Biển Ngà.

Với thành tích ấn tượng ở cấp câu lạc bộ, đội tuyển bóng đá quốc gia Bờ Biển Ngà đã thuê Troussier làm huấn luyện viên với hy vọng ông có thể lặp lại thành công của mình với đội tuyển quốc gia. Ông được giao nhiệm vụ giúp Bờ Biển Ngà giành vé dự World Cup 1994 nhưng mục tiêu này không thành công khiến Troussier phải ra đi. Ông chuyển sang Nam Phi, dẫn dắt  Kaizer Chiefs. Tuy nhiên, chỉ một thời gian ngắn, ông đã chuyển sang Morocco dẫn dắt Fath Union Sport (FUS).

Trải qua hai mùa thăng trầm cùng FUS, Troussier được mời về dẫn dắt tuyển Nigeria vào năm 1997, với mục tiêu giúp đội bóng này giành vé dự World Cup 1998. Lần này, Troussier đưa Nigeria vượt qua vòng loại thành công. Tuy nhiên, ngay sau đó Liên đoàn bóng đá Nigeria bất ngờ sa thải Troussier để mời chiến lược gia kỳ cựu Bora Milutinovic.

Troussier nhanh chóng tìm được công việc mới là huấn luyện viên của Burkina Faso, ông được giao nhiệm vụ huấn luyện họ tại Cúp bóng đá châu Phi năm 1998 (CAN 1998). Nước chủ nhà Burkina Faso đã kết thúc giải đấu ở vị trí thứ tư, vị trí cao nhất trong lịch sử bóng đá nước này. 

Liên đoàn bóng đá Nam Phi mời Troussier dẫn dắt đội bóng này tại World Cup 1998 với sự kỳ vọng lớn. Đáng tiếc, ông không thể giúp Nam Phi thi đấu ấn tượng như cách đã làm với Burkina Faso và đội đã bị loại sau vòng bảng. Sau giải đấu, Troussier quyết định chia tay Châu Phi, nhưng trước đó ông đã được đặt biệt danh "Phù thủy trắng" vì di sản thành công chung của ông đối với bóng đá Châu Phi.

Năm 1998 Troussier thay Takeshi Okada dẫn dắt đội tuyển Nhật Bản và ông được giao nhiệm vụ cải thiện sức mạnh của đội bóng xứ mặt trời mọc, bởi năm 2002 quốc gia này cùng Hàn Quốc sẽ đồng đăng cai World Cup. 

Sau khi tuyển Nhật Bản thi đấu không thành công ở Copa America 1999, Troussier vấp phải sự chỉ trích lớn từ truyền thông xứ mặt trời mọc. Ông đã mạnh dạn cải tổ đội tuyển bằng những cầu thủ trẻ. 

Năm 2000, Troussier đưa U20 Nhật Bản giành vị trí á quân giải U20 thế giới. Tiếp đó ông đưa đội U23 Nhật Bản vào tới tứ kết Olympic 2000. Những thành công đó tiếp đà để Troussier xây dựng mới đội tuyển Nhật Bản tại Asian Cup 2000, họ đã thi đấu thành công và giành ngôi vô địch.

Tuyển Nhật Bản lần đầu tiên vượt qua vòng bảng tại World Cup 2002. Có thể nói 4 năm cùng với Nhật Bản ông đã thành công, nhưng sau giải đấu thế giới Troussier vẫn quyết định chia tay. Năm 2003, Troussier dấn thân vào thử thách mới khi dẫn dắt Qatar. Tuy nhiên, ông không giúp đội bóng này thi đấu thành công ở Asian Cup 2004, cũng như vòng loại World Cup 2006 nên bị sa thải.

Đầu tháng 11 năm 2004, Troussier trở lại Pháp để quản lý đội bóng tại Ligue 1 Olympique de Marseille. Tuy nhiên, mối quan hệ giữa ông và các ngôi sao trong đội không tốt, Marseille kết thúc mùa giải 2004-05 ở vị trí thứ năm khiến Troussier không thể tại vị. 

Năm 2008, Troussier tái xuất để dẫn dắt Ryukyu, đội bóng hạng ba của Nhật Bản. Sau đó ông cũng sang Trung Quốc dẫn dắt Shenzhen Ruby (2011 - 2013) và Hangzhou Greentown (2013 - 2015), xen giữa đó là khoảng thời gian ngắn dẫn dắt CLB Sfaxien ở Tunisia (2014). Khoảng thời gian 2015 -19, Troussier không dẫn dắt đội bóng nào, sau đó ông trở thành thuyền trưởng của U19 Việt Nam.

Như vậy, có thể thấy vị chiến lược gia người Pháp như "gã du mục" trong thế giới huấn luyện viên bởi ông thường không gắn bó quá lâu với một đội bóng. Tính đến trước khi trở thành thuyền trưởng của đội tuyển Việt Nam, ông Troussier đã dẫn dắt tới 20 đội bóng, từ câu lạc bộ tới đội tuyển quốc gia. Đội bóng ông gắn bó lâu nhất là Nhật Bản (4 năm).