Barcelona: Sau thất bại nhục nhã là sự chấm hết một chu kỳ vinh quang?

Thất bại nặng nề nhất trong lịch sử

Barcelona đã bị loại khỏi Champions League tại vòng bán kết theo một cách không thể thê thảm hơn khi nhận thất bại toàn diện 0-7 trước Bayern Munich (thua 0-4 tại Allianz Arena và 0-3 trên sân nhà Nou Camp). Nhìn lại lịch sử tham dự các đấu trường châu lục thì thất bại này cũng chính là thất bại nặng nề nhất của “gã khổng lồ xứ Catalonia”. Trong quá khứ, chưa bao giờ Barcelona thất bại với cách biệt quá 4 bàn thắng ở các vòng knock-out chứ đừng nói nhận đến 7 bàn không gỡ như ở bán kết Champions League vừa qua.

Cụ thể thất bại nặng nề nhất mà Barcelona từng trải qua diễn ra ở mùa giải 1961/62, tại Fairs Cup cũ (nay là Europa League), khi bị Valencia chọc thủng lưới tới 7 lần sau hai lượt trận nhưng tổng tỉ số là 3-7. Nhìn lại lịch sử các trận bán kết giải đấu danh giá nhất châu Âu thì cũng phải quay ngược thời gian tới tận gần nửa thế kỷ trước (năm 1964) mới chứng kiến một kết quả có cách biệt lớn đến như vậy.

Đội bóng làm nên chiến thắng tưng bừng tương tự Bayern Munich vừa qua vào thời điểm đó chính là Real Madrid khi đè bẹp Zurich của Thụy Sĩ với tổng tỉ số 8-1 sau hai lượt trận. Nếu tính cả những trận bán kết tại mọi giải đấu cúp của châu Âu thì cũng chỉ có thêm Kaiserslautern là có được một chiến thắng cách biệt 7 bàn (9-2) sau hai lượt trận tại UEFA Cup 2000/01. Điều trùng hợp thú vị là nạn nhân hứng chịu màn hủy diệt của người Đức tại UEFA Cup là Alaves, cũng là một đại diện của bóng đá Tây Ban Nha.

Trong lịch sử cúp châu Âu, những người đồng hương từng rơi vào cảnh ngộ tương tự Barcelona hay Alaves là Real Mallorca khi đội bóng xứ đảo bị Newcastle hủy diệt với tổng tỉ số 7-1 sau hai lượt trận tại UEFA Cup 2003/04. Còn đội bóng từng nhận thất bại nặng nề nhất ở vòng knock-out là Sevilla khi thảm bại với tỉ số 10-2 tại tứ kết cúp C1 mùa giải 1957/58, nhưng bù lại đội bóng hủy diệt Sevilla cũng là một đại diện của “xứ sở bò tót” (Real Madrid).

Dấu hiệu kết thúc một chu kỳ

Ngày 18/4/1994, Barcelona đối đầu AC Milan trong trận chung kết Champions League được tổ chức tại Athens với vị thế là đội bóng “cửa trên”. Nhưng Dream Team của Johan Cruyff ấy lại bị Rossoneri vùi dập tan nát với tỉ số 4-0 trong một thế trận hoàn toàn bị áp đảo. Daniele Massaro (cú đúp), Dejan Savicevic và Marcel Desailly lần lượt sút tung lưới Andoni Zubizarreta đồng thời chôn vùi Dream Team và giai đoạn hoàng kim đầu tiên của “gã khổng lồ xứ Catalonia”.

Tính đến thời điểm AC Milan đặt “dấu chấm hết” cho Dream Team của Johan Cruyff tại Athens thì chu kỳ thành công của Barcelona kéo dài được 4 mùa giải. Thực chất sau thất bại nặng nề trước Milan thì Cruyff vẫn tại vị ở Nou Camp thêm mùa giải 1994/95 và gần mùa giải 1995/96 thì mới bị chủ tịch José Luis Núñez, tuy nhiên Barcelona trong quãng thời gian đó Barcelona không còn ở vị thế của một kẻ thống trị. Los Blaugrana liên tiếp trắng tay trong cả hai mùa giải còn thế hệ Dream Team sau 4 năm đỉnh cao thì bắt đầu tan rã vì phong độ và tuổi tác.

Ngót 20 năm sau, với kiến trúc sư tài ba Pep Guardiola cùng những tài năng xuất chúng như Messi, Xavi, Iniesta, Busquets, Puyol, Pique, Valdes… Barcelona chứng kiến thế hệ Dream Team thứ hai trong lịch sử. Thậm chí so với Dream Team của Johan Cruyff thì những thành công mà đoàn quân của Pep Guardiola đạt được còn vang dội hơn mà đỉnh cao là 3 chức vô địch La Liga cùng 2 danh hiệu Champions League. Guardiola ra đi sau khi mùa giải năm ngoái kết thúc và người kế nhiệm là Vilanova thừa hưởng trọn vẹn thế hệ vàng của sân Nou Camp.

Tuy nhiên sau 4 năm liên tiếp làm mưa làm gió tại châu Âu, ảnh hưởng của tuổi tác cũng như việc phải cày ải liên tục ở môi trường khốc liệt nhất đã khiến những đôi chân của Dream Team 2.0 dần trở nên kiệt quệ. Nếu như trong những năm đầu chu kỳ thành công, Barcelona luôn thể hiện một lối chơi tấn công máu lửa, những màn đập nhả huyền ảo ở tốc độ rất cao thì trong 2 năm trở lại đây tiki-taka dần biến chất, ngày càng trở nên tiêu cực hơn.

Nhiều thời điểm Barcelona cố gắng chuyền bóng để không bị tấn công chứ không phải có được nhiều cơ hội tấn công. Bên cạnh đó, những trụ cột của Barcelona không còn duy trì được phong độ đỉnh cao vì tuổi tác và liên tục bị chấn thương hành hạ mà điển hình như Carles Puyol, Xavi Hernandez, David Villa, Dani Alves. Kết quả là ngày càng phụ thuộc vào Messi cho nên khi Messi bị phong tỏa hoặc không ra sân thì Barcelona chẳng khác nào một còn hổ giấy.

Mùa giải này, thầy trò Vilanova vẫn bước vào bán kết Champions League (lần thứ 6 liên tiếp) dù vất vả hơn rất nhiều so với những năm trước. Barcelona vẫn ở vị thế cửa trên so với đối thủ Bayern Munich, tuy nhiên sự thật nhanh chóng phơi bày sau hai lượt trận. Thậm chí kết cục mà Dream Team 2.0 của Barcelona phải nhận còn thê thảm hơn cả những bậc tiền bối tại Athens. Từ Allianz Arena cho tới thánh địa Nou Camp là một Barcelona bế tắc đến cùng cực khi tiki-taka trứ danh vốn dĩ là niềm tự hào của người Catalonia bị vô hiệu hóa một cách hoàn toàn.

Các học trò của Vilanova bị nghiền nát bởi sự áp đảo tuyệt đối của Bayern Munich, gần như không phản kháng, không một tia hy vọng và kết quả là nhận thất bại nặng nề nhất trong lịch sử tham dự đấu trường châu Âu với tỉ số 7-0 như đã đề cập ở trên. Thế hệ vàng của Barcelona đã từng thất bại trước Inter Milan, Chelsea hay Real Madrid trong những trận cầu đinh nhưng luôn để lại một chút gì đó nuối tiếc chứ chưa bao giờ thể hiện một hình ảnh thê thảm đến vậy.

Dường như sự lặp lại của một dấu hiệu kết thúc chu kỳ thành công lại đang diễn ra tại Nou Camp. Sau AC Milan, Bayern Munich rất có thể sẽ là cái tên tiếp theo đánh dấu sự chấm hết của giai đoạn hoàng kim của người Catalonia.

Ngọc Trung