Ukraine vạch 3 "lằn ranh đỏ" cho thỏa thuận khoáng sản với Mỹ

"Chúng tôi thực sự có một số lằn ranh đỏ. Trước hết, đây là vấn đề liên quan đến hiến pháp. Thứ hai là khát vọng châu Âu và các nghĩa vụ của chúng tôi với châu Âu cũng như luật pháp quốc tế. Đây cũng phải là một thỏa thuận đối tác, với điều kiện bình đẳng cho đôi bên", Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal ngày 9/4 phát biểu khi đề cập đến thỏa thuận khoáng sản tiềm năng với Mỹ.

Ông Shmyhal lưu ý Ukraine đang thành lập một phái đoàn và hợp tác với các công ty luật quốc tế để chuẩn bị cho vòng đàm phán sắp tới với phía Mỹ.

"Chúng tôi sẽ cử phái đoàn cùng với luật sư đến Mỹ. Tôi nghĩ rằng các cuộc đàm phán kỹ thuật sẽ diễn ra vào cuối tuần này và tuần tới, sau đó chúng ta sẽ thấy kết quả. Chúng tôi khá lạc quan", ông cho biết.

Hôm 8/4, Ngoại trưởng Ukraine Andrii Sybiha tuyên bố nước này đã phác thảo tầm nhìn về thỏa thuận khoáng sản trong tương lai và nhắc lại rằng việc không có mâu thuẫn giữa thỏa thuận và lộ trình gia nhập EU của Ukraine là lập trường cơ bản của Kiev.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 9/4 cũng nêu rõ, Ukraine sẵn sàng ký một thỏa thuận khoáng sản với Mỹ nhưng chỉ khi nó đảm bảo quan hệ đối tác bình đẳng và tôn trọng chủ quyền của Ukraine. Ông cho biết chính phủ Ukraine hoan nghênh đầu tư và hợp tác trong lĩnh vực khoáng sản của nước này, nhưng không phải bằng bất cứ giá nào.

"Nếu đây là quan hệ đối tác thực sự, thì chúng ta cần phải nói về sự bình đẳng, phải là 50/50", ông Zelensky nói, nhấn mạnh rằng đây là một trong những điều kiện mà phái đoàn Ukraine sẽ đưa ra trong cuộc đàm phán diễn ra vào ngày 11/4.

Ông lưu ý, Ukraine sẵn sàng đóng góp đất đai và tài nguyên của mình, nhưng mong muốn Mỹ sẽ mang đến công nghệ và vốn.

Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump coi thỏa thuận khoáng sản là một phần thiết yếu trong con đường hướng tới hòa bình của Ukraine, nhưng chưa đưa ra đảm bảo an ninh cụ thể nào để đổi lấy quyền tiếp cận rộng rãi các nguồn tài nguyên.

Kiev và Washington ban đầu dự tính ký thỏa thuận vào cuối tháng 2, nhưng kế hoạch đổ vỡ sau một cuộc tranh luận căng thẳng tại Phòng Bầu dục giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Zelensky.

Sau đó, Mỹ đã đưa ra một phiên bản mới của thỏa thuận cho phía Ukraine. Nhà Trắng mô tả thỏa thuận khoáng sản là một cơ chế để Mỹ "thu hồi" viện trợ tài chính mà nước này đã cung cấp cho Ukraine kể từ khi Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở nước láng giềng.

Theo dự thảo thỏa thuận mà truyền thông Ukraine tiếp cận được, Mỹ muốn hợp tác để lấy lại 120 tỷ USD đã viện trợ cho Ukraine. Ngoài ra, Ukraine còn phải đối mặt với khoản lãi suất 4% mỗi năm với số tiền này.

Tuy nhiên, Ukraine tuyên bố không coi những khoản viện trợ trước đó của Mỹ là khoản nợ trong bất cứ thỏa thuận khoáng sản nào. Mặt khác, theo Telegraph, nếu Ukraine đồng ý với bản dự thảo này, con đường gia nhập EU của Kiev sẽ trở nên thách thức hơn bao giờ hết.