Ukraine lập kỷ lục thế giới về trợ lý AI quốc gia

Trợ lý AI này không phải dự án thí điểm hay thử nghiệm giới hạn, mà là một hệ thống đang hoạt động, phục vụ 23 triệu người. Tổ chức Sách Kỷ lục Thế giới (WRB) đã chính thức công nhận điều này tại Hội nghị WINWIN ở Kiev.

Đại diện của WRB Hanna Krysiuk đã trao chứng nhận cho các nhóm xây dựng hệ thống gồm Mykhailo Fedorov, Bộ trưởng Chuyển đổi số Ukraine; Viktor Liakh từ Quỹ Đông Âu; Jacques Gerber đại diện Thụy Sĩ; và Charlotte Suren từ Đại sứ quán Anh.

“Hôm nay, chúng tôi đã ghi nhận một kỷ lục thế giới sẽ đi vào lịch sử của Ukraine và thế giới. Ukraine đã trở thành quốc gia đầu tiên tạo ra một trợ lý quốc gia cho các dịch vụ chính phủ, một công cụ kỹ thuật số độc đáo mở ra kỷ nguyên mới của dân chủ điện tử", bà Krysiuk nói.

Sau đó, ông Fedorov công bố rằng Ukraine sẽ trở thành “nhà nước tác nhân” đầu tiên trên thế giới. “Nhà nước tác nhân” là một mô hình mà trong đó AI không chỉ phản hồi yêu cầu của người dân, mà còn chủ động hành động để hỗ trợ họ.

Ví dụ, nền tảng Diia.AI của Ukraine được ra mắt vào tháng 9. Người dùng chỉ cần gõ yêu cầu, giấy tờ sẽ được gửi tới email trong vài giây mà không cần biểu mẫu, không phải đến trực tiếp văn phòng, không thủ tục rườm rà.

Hiện hệ thống xử lý hơn 200 loại dịch vụ: bằng lái xe, đăng ký doanh nghiệp, giấy kết hôn… Ông Fedorov cho biết khoảng 70% công việc pháp lý trong bộ của ông được AI xử lý trước, con người chỉ ký duyệt cuối cùng.

Ukraine đã từ vị trí 102 trong xếp hạng chính phủ số năm 2018 lên vị trí thứ 5 hiện nay, cho thấy nỗ lực chuyển đổi toàn diện của quốc gia này.

Tại hội nghị, Ukraine ký kết với ElevenLabs để bổ sung khả năng điều khiển bằng giọng nói cho Diia. Sắp tới, người dùng chỉ cần nói tiếng Ukraine, không cần gõ vào hệ thống.

Mateusz Staniszewski, đại diện ElevenLabs giải thích tầm quan trọng của điều này. Giọng nói mở ra quyền tiếp cận dịch vụ chính phủ cho những người gặp khó khăn với bàn phím và màn hình, người cao tuổi, người khuyết tật, hoặc bất kỳ ai thấy việc gõ là rào cản.

ElevenLabs từng làm điều tương tự ở Séc, nơi 60% cuộc gọi đến Bộ Lao động không được trả lời do thiếu nhân viên. Giờ đây AI xử lý 85% số cuộc gọi, khoảng 5.000 cuộc mỗi ngày, hỗ trợ người dân.

Hiện Diia.AI vận hành trên mô hình Gemini của Google, nhưng Ukraine đang tự xây dựng mô hình ngôn ngữ riêng bằng tiếng Ukraine, hợp tác với Kyivstar, nhà mạng lớn nhất nước.

Ukraine cũng đang xây dựng các AI Factory, trung tâm AI do chính phủ tài trợ để doanh nghiệp và nhà nghiên cứu phát triển, thử nghiệm mô hình mới. Mục tiêu của Ukraine là vào top 3 thế giới về AI trong khu vực công trước năm 2030.

Theo ông Fedorov, mục tiêu không chỉ là chính phủ hiệu quả hơn, mà là chuyển đổi nền kinh tế, đưa Ukraine vào top 30 GDP thế giới, từ nông nghiệp sang công nghệ cao.

Ukraine đã chứng minh điều đó trong công nghệ quốc phòng: từ con số 0, họ phát triển 500 công ty UAV trong chiến sự. Giờ đây, ông Fedorov muốn làm điều tương tự với AI, chip bán dẫn, công nghệ y tế, và nhiều lĩnh vực khác.