Tướng Mỹ nêu lối thoát cho Nga - Ukraine sau 6 tháng sa lầy xung đột

Theo ông Mark T. Kimmitt, tướng Lục quân Mỹ đã nghỉ hưu, gói viện trợ quân sự mới nhất của Mỹ cho Ukraine vào tháng trước bao gồm các hệ thống "lỗi thời hơn và kém hiện đại hơn". Đó có thể là dấu hiệu cho thấy "tỷ lệ sử dụng vũ khí trên chiến trường đã vượt quá khả năng sản xuất, đến mức lượng vũ khí trong kho để cung cấp cho Ukraine gần như cạn kiệt".

Tướng Mỹ cho rằng, việc các nước NATO phải đối mặt với "kho vũ khí tiên tiến cạn kiệt" có thể đồng nghĩa với một cuộc xung đột kéo dài giữa Ukraine và Nga. Kịch bản này có thể dẫn đến "nhiều sức ép hơn cho các quốc gia phương Tây muốn hỗ trợ Ukraine, những nước đang phải đối mặt với tình trạng lạm phát kéo dài, thiếu khí đốt và sụt giảm sự ủng hộ của công chúng".

Ông Kimmitt, người từng giữ vị trí trợ lý ngoại trưởng Mỹ về các vấn đề chính trị - quân sự từ năm 2008-2009, đã đề xuất 4 cách để đẩy nhanh việc giải quyết cuộc xung đột Nga - Ukraine. Chiến sự đã bước sang tháng thứ 7 và chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.

Lựa chọn đầu tiên là xem xét kỹ các kho vũ khí của NATO, đồng thời cung cấp cho Ukraine những vũ khí mà cho đến nay một số thành viên NATO vẫn trì hoãn chuyển giao do nhu cầu phòng thủ của họ.

"Đó là điều mà các nước EU có thể sẵn sàng thực hiện vì họ thà sử dụng những vũ khí này ở Kherson (Ukraine) còn hơn ở Krakow (Ba Lan)", ông Kimmitt cho biết.

Ông Kimmitt nhận định, Mỹ và các đồng minh châu Âu cũng có thể tăng cường sản xuất các hệ thống vũ khí theo đề nghị của chính quyền Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Tuy nhiên, tướng Mỹ thừa nhận động thái này cũng không thể tác động ngay lập tức đến tình hình thực địa.

Lựa chọn thứ ba là phương Tây có thể cung cấp cho Ukraine các hệ thống vũ khí tầm xa hơn như tên lửa ATACM, tiêm kích F-16 và hệ thống phòng không Patriot, đồng thời "mở rộng các quy tắc để tham gia tấn công các mục tiêu ở Crimea và có thể ở Nga". Tuy nhiên, tướng Mỹ cảnh báo động thái leo thang này chắc chắn sẽ phải đối mặt với "phản ứng từ Moscow" và tạo ra nguy cơ xung đột lan rộng khắp châu Âu.

Theo ông Kimmitt, giải pháp cuối cùng là Ukraine "thúc đẩy một giải pháp ngoại giao tạm thời mà không (hoặc kèm theo) nhượng bộ lãnh thổ".

"Việc bắt đầu một giải pháp ngoại giao sẽ rất khó khăn, thậm chí có thể bị coi thất bại, nhưng vì có rất ít cơ hội thoát ra khỏi vũng lầy hiện tại, nên thà đàm phán sớm bây giờ còn hơn để muộn sau này", tướng Mỹ nhận định.

Hồi tháng 5, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói rằng, hòa đàm giữa Nga và Ukraine tiếp tục bế tắc. Ông cáo buộc Kiev liên tục thay đổi lập trường, đồng thời khẳng định Ukraine có thể chấm dứt xung đột bất cứ lúc nào bằng cách chấp nhận các điều kiện của Nga.

Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Nga Leonid Slutsky ngày 27/8 cho biết Moscow sẵn sàng thảo luận phương án đàm phán với Ukraine, nếu Kiev "sẵn sàng đầu hàng vô điều kiện, giảm lực lượng vũ trang, cũng như phi phát xít hóa hoàn toàn, tuyệt đối và vô điều kiện".

Tuy nhiên, Tổng thống Ukraine mới đây tuyên bố, việc khôi phục hòa đàm với Nga chỉ có thể thực hiện nếu quân đội Nga rút khỏi "các vùng lãnh thổ chiếm đóng" của Ukraine. Ông cũng hoài nghi tuyên bố của Moscow, cho rằng nếu Nga thực sự muốn chấm dứt chiến tranh, họ sẽ không tập hợp quân dự bị ở miền Nam Ukraine.