Trung Quốc phải thay đổi

Mưu đồ đảo lộn hiện trạng

Ngày 3/3, trong bài phát biểu trước Liên Hiệp Quốc, Đại sứ Philippines Irene Susan Natividad đã chỉ trích Trung Quốc xây đảo nhân tạo ở Trường Sa đe dọa hòa bình, ổn định trong khu vực và làm hủy hoại đa dạng sinh học ở Biển Đông. Trước đó (28/1), Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario từng cáo buộc, việc Trung Quốc xây đảo nhân tạo là mối đe dọa đối với ASEAN và Ngoại trưởng các nước ASEAN đã bày tỏ quan ngại trước những hoạt động của Trung Quốc trên Biển Đông. Phó đô đốc hải quân Philippines Alexander Lopez cho biết, Manila đang theo dõi những hành động “gây hấn” của Bắc Kinh trên Biển Đông, nhất là việc xây dựng đảo nhân tạo ở quần đảo Trường Sa, thuộc chủ quyền Việt Nam.

Ngày 1/3, Tân Hoa xã đăng bài phỏng vấn Lăng Đức Quyền, chuyên viên Trung tâm Nghiên cứu các vấn đề quốc tế của Tân Hoa xã và cựu phóng viên này đã đưa ra nhiều bình luận phiến diện về quan hệ hai nước, hòng lấp liếm cho hành động cải tạo, xây dựng bất hợp pháp của Bắc Kinh ở quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam. Trước đó (28/2), trong chương trình bình luận thời sự “Mỗi hổ ngồi một chỗ đàm thoại” với Đài Phượng Hoàng, Hongkong, ông Tống Trung Bình đã lộng ngôn cho rằng, nếu Bắc Kinh sớm có tàu sân bay, họ đã đánh chiếm toàn bộ 29 đảo, bãi đá và rạn san hô tại quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam. Bởi khi đó (cuối thập niên 80 của thế kỷ trước) cả Mỹ, Nhật Bản và Nga đều không quan tâm đến Biển Đông, nên muốn thôn tính quần đảo Trường Sa tương đối dễ. Tuy đã đưa ra những bình luận ngang ngược kể trên, nhưng ông Tống Trung Bình vẫn phải “chào thua” khi ông Châu Húc Đông ngông cuồng tuyên bố: Bất cứ lúc nào Bắc Kinh cũng có thể đánh chiếm toàn bộ quần đảo Trường Sa, vấn đề là có “dám chơi” hay không!?

Còn theo chuyên gia quân sự Tào Vệ Đông, nếu Bắc Kinh sở hữu 4 tàu sân bay - 2 chiếc ở Biển Đông và 2 chiếc ở miền Bắc, Trung Quốc mới có thể “hoàn thành tốt nhiệm vụ”. Trong thông báo cuối tháng 1, Bộ Quốc phòng Trung Quốc tuyên bố, huấn luyện quân sự trong năm nay Bắc Kinh sẽ tập trung vào việc “nâng cao năng lực chiến đấu” để giành chiến thắng trong các cuộc “chiến tranh khu vực”, bao gồm xung đột về tranh chấp lãnh thổ.

Dư luận đang quan tâm tới thông tin trích thông báo (2/3) trên trang web của Tập đoàn Dầu khí Đại dương Trung Quốc (CNOOC): CNOOC bắt đầu để giàn khoan Hải Dương 981 khoan dầu ở biển Andaman của Myanmar (ở độ sâu 5.000m).

Cảnh báo sớm

Ngày 2/3, tại một cuộc trả lời phỏng vấn, Tổng thống Barack Obama đã chỉ trích mạnh mẽ những quy định mới của Trung Quốc đối với công ty công nghệ cao của Mỹ, đồng thời nhấn mạnh: Muốn làm ăn với Mỹ, Trung Quốc phải thay đổi. Cũng trong ngày 2/3, mạng tin tức tổ hợp công nghệ quân sự Nga cho rằng, số lượng máy bay chiến đấu Mỹ đã vượt tổng số của Trung - Nga cộng lại. Theo đó, Mỹ sở hữu hơn 2.200 máy bay chiến đấu, trong khi Trung - Nga chỉ có 1.800 chiếc; trong đó Bắc Kinh có trên 1.060 máy bay chiến đấu và đánh chặn. Theo tờ Nam Dương, việc Trung Quốc đưa tin biên chế thêm một lữ đoàn tiêm kích J-10A cho quân khu Quảng Châu đã bộc lộ rõ dã tâm độc chiếm Biển Đông.

Ông Dennis Blasko, cựu Tùy viên quân sự Mỹ thường trú ở Bắc Kinh vừa đề cập tới những cản trở đối với việc Trung Quốc có thể phát động một cuộc chiến tranh quy mô lớn nhằm vào các đối thủ trong và ngoài khu vực châu Á. Sau khi đưa ra những nhận định, ông Dennis Blasko còn cho rằng, tỷ lệ giữa 3 binh chủng không hợp lý: Lục quân Trung Quốc chiếm khoảng 72% trong tổng số 2,3 triệu quân thường trực, trong khi đó, không quân và hải quân chỉ chiếm lần lượt 10% và 17%. Và để thay đổi tỷ lệ này không phải một sớm một chiều.

Trong khi đó, theo nhận định của Tạp chí IHS Jane’s Defence Weekly, Bắc Kinh đang tìm cách tạo ra một mạng lưới cứ điểm không quân và hải quân hòng tạo ưu thế quân sự vượt trội ở Biển Đông. Và giới quân sự cũng bày tỏ lo ngại trước mối họa từ tiền đồn Trung Quốc ở Biển Đông. Giáo sư James Holmes thuộc Trường Chiến tranh Hải quân Mỹ cũng cảnh báo về những nguy cơ từ hoạt động hung hăng của Bắc Kinh. Theo nhận định của Tham mưu trưởng Hải quân Mỹ Jonathan Greenert và Hạ nghị sĩ Rodney Frelinghuysen, Trung Quốc sẽ vượt Mỹ ở Biển Đông, nếu Washington tiếp tục cắt giảm ngân sách quốc phòng.

Trong bài “Trung Quốc trỗi dậy và ảnh hưởng đến ngân sách quốc phòng Mỹ” đăng trên mạng Viện Brookings Mỹ, tác giả Michael O’Hanlon, Chủ nhiệm Trung tâm Nghiên cứu an ninh và tình báo thế kỷ XXI của Viện Brookings khuyến cáo, Mỹ cần kiên định bảo vệ hàng hải trước sự hung hăng của Trung Quốc. Theo tờ The Wall Street Journal, trước bối cảnh Trung Quốc “trỗi dậy”, các nước láng giềng đã phải gia tăng hiện đại hóa quân đội. Mỹ cũng khuyến khích các đồng minh ở châu Á, đặc biệt là Nhật Bản phát triển khả năng quân sự để đối phó với Trung Quốc. Cách đây không lâu, Nhóm cố vấn Diễn đàn Toàn cầu Boston (BGF) đã đề xuất một số giải pháp then chốt đối với hòa bình và an ninh tại Thái Bình Dương. Theo đó, xung đột cần được giải quyết bằng luật pháp quốc tế, các quốc gia có liên quan cần có sự tôn trọng chung khi đàm phán và cần đa phương, đa dạng hóa đàm phán.

Trên trang War on the Rocks, nhiều chuyên gia an ninh biển đã thúc giục Mỹ và các bên liên quan cần có kế sách chặn đứng âm mưu xây dựng chuỗi đảo nhân tạo của Trung Quốc tại Biển Đông. Bởi nếu không hành động ngay sẽ khó ngăn chặn âm mưu đảo lộn hiện trạng tại Biển Đông mà Trung Quốc đang tiến hành. Theo nhận định của chuyên gia Robert Haddick, nhà thầu độc lập của Bộ Tư lệnh chiến dịch đặc biệt Mỹ, Trung Quốc muốn củng cố dần “tính hợp pháp” của những tuyên bố chủ quyền phi lý ở Biển Đông. Do đó, Mỹ và các đối tác trong khu vực cần liên kết để công khai ý đồ bành trướng biển đảo của Trung Quốc trên thế giới, cũng như tuyên truyền về các hậu quả từ hành động này. Chuyên gia Robert Haddick cho rằng, nhiệm vụ cấp bách đối với các nước như Nhật Bản, Philippines… là tăng cường sự hiện diện của các đội tàu cá và tuần tra cảnh sát biển để tránh tạo ra hình ảnh nhường vùng biển này cho Trung Quốc.

Trong khi đó, Phó giám đốc Chương trình an ninh Châu Á - Thái Bình Dương Ely Ratner, đến từ Trung tâm an ninh mới của Mỹ cho rằng, Washington vẫn chưa có cách tiếp cận hữu hiệu để ngăn chặn hoạt động xây cất trái phép của Trung Quốc tại Biển Đông. Và nếu Mỹ bỏ mặc, kế hoạch đảo hóa của Trung Quốc có thể làm thay đổi chiến lược ở Đông Á. Chuyên gia Mira Rapp-Hooper, Giám đốc Sáng kiến minh bạch hàng hải châu Á thuộc Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) kêu gọi Mỹ cảnh báo Trung Quốc, thậm chí chủ động thách thức Vùng nhận diện phòng không (ADIZ) ở Biển Đông nếu Bắc Kinh tuyên bố điều này.

Chuyên gia Gregory Poling đến từ CSIS cho rằng, các quốc gia ASEAN nên gấp rút hoàn thành khảo sát chung về hiện trạng của các thực thể ở Biển Đông trước khi quá muộn bởi các hoạt động cải tạo của Trung Quốc dường như nhằm phục vụ ý đồ lớn hơn tại Trường Sa. Chuyên gia Zack Cooper cũng thuộc CSIS kêu gọi Washington điều tàu quân sự ứng phó với tàu hải cảnh Trung Quốc để răn đe Bắc Kinh không được tự tung tự tác ở biển Hoa Đông và Biển Đông.