Trung Quốc lên tiếng việc 6 máy bay vận tải quân sự xuất hiện ở châu Âu

Tại cuộc họp báo ngày 11/4, trả lời câu hỏi của phóng viên liên quan đến sự xuất hiện của các máy bay vận tải quân sự Y-20 của Bắc Kinh tại Serbia rạng sáng ngày 9/4, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cho biết các máy bay này vận chuyển "vật tư quân sự thông thường" cho Serbia theo kế hoạch hợp tác thường niên giữa hai quốc gia.

Ông Triệu Lập Kiên nhấn mạnh: "Trong những ngày qua, Trung Quốc đã huy động các máy bay vận tải quân sự chuyển các vật tư quân sự thông thường (cho Serbia) nhằm thực hiện kế hoạch hợp tác song phương. Động thái này không nhằm vào bên thứ ba và không liên quan đến các diễn biến hiện nay". Ngoài ra, ông Triệu không cung cấp chi tiết liên quan đến đợt vận chuyển này của các máy bay vận tải quân sự Trung Quốc.

Đây là bình luận đầu tiên của Bắc Kinh sau khi các nguồn tin phương Tây nói rằng 6 chiếc máy bay vận tải quân sự Y-20 của Không quân Trung Quốc đã bay qua không phận của Thổ Nhĩ Kỳ và các nước khác, hạ cánh xuống một sân bay dân dụng ở thủ đô Belgrade của Serbia sáng 9/4. Những máy bay này được cho là chở các hệ thống tên lửa đất đối không HQ-22 cho Serbia. HQ-22 vốn được so sánh với hệ thống Patriot của Mỹ và hệ thống tên lửa phòng không S-300 của Nga.

Bộ Quốc phòng Serbia hiện chưa đưa ra bình luận. Trong khi đó, Tổng thống Serbia Aleksandar Vucic cho biết sẽ có một tuyên bố quan trọng trong tuần này để thông báo "niềm tự hào mới nhất" của quân đội Serbia.

Báo Global Times của Trung Quốc gọi đây là đợt vận chuyển đánh dấu hoạt động ở nước ngoài lớn nhất từ trước đến nay của Y-20. Tờ báo này cũng đoán rằng, các máy bay Y-20 chở theo hệ thống tên lửa HQ-22. Hệ thống HQ-22 nguyên bản có thể bắn trúng mục tiêu từ khoảng cách 170 km và độ cao tối đa 27 km. Mỗi tổ hợp tên lửa phòng không HQ-22 được trang bị một đài radar điều khiển hỏa lực riêng biệt và cho phép đánh chặn cùng lúc đến 12 mục tiêu khác nhau. Serbia là khách hàng quốc tế đầu tiên mua hệ thống phòng không FK-3, phiên bản xuất khẩu của HQ-22 của Trung Quốc.

Giới quan sát nhận định, việc Trung Quốc vận chuyển vật tư quân sự cho Serbia qua không phận của ít nhất 2 thành viên NATO gồm Thổ Nhĩ Kỳ và Bulgaria là động thái nhằm thể hiện năng lượng vận tải tầm xa của quân đội nước này.

Sự việc xảy ra trùng thời điểm cuộc xung đột Nga - Ukraine chưa có dấu hiệu lắng xuống, phương Tây tiếp tục cung cấp vũ khí cho Ukraine để cản đà tiến công của lực lượng Nga.
Serbia có quan hệ gần gũi lâu năm với Trung Quốc. Mặc dù bỏ phiếu ủng hộ nghị quyết của Liên Hợp Quốc lên án chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine, nhưng Serbia từ chối tham gia vào nhóm nước áp lệnh trừng phạt Moscow.