Thượng viện Mỹ cho phép công dân kiện Ả rập Xê út vì vụ 11/9

Tuy nhiên, dự luật được cho là sẽ khiến quan hệ với Ả rập Xê út trở nên căng thẳng này vẫn cần được Hạ viện thông qua trước khi trình lên Tổng thống Barack Obama phê duyệt.

Ông Obama đã đe dọa sẽ phủ quyết dự luật nếu dự luật này được Hạ viện thông qua, bởi cho rằng nó sẽ khiến công dân Mỹ ở nước ngoài hứng chịu những rủi ro pháp lý. Phát biểu sau khi dự luật được thông qua tại Thượng viện, người phát ngôn Nhà Trắng Josh Earnest nói: "Với mối lo ngại mà chúng tôi đã bày tỏ, thật khó mà hình dung tổng thống sẽ ký dự luật này”. Ông Earnest nói thêm, Nhà Trắng sẽ tìm cách đàm phán với đảng Dân chủ và Cộng hòa về các phương án khác có thể chấp nhận được.

Về phía Ả rập Xê út, chính phủ nước này bác bỏ mọi cáo buộc liên quan và hồi tháng 3 đe dọa sẽ rút khoảng 750 tỷ USD đầu tư vào trái phiếu Kho bạc và các tài sản khác tại Mỹ.

Nhiều chuyên gia tỏ ra hoài nghi về đe dọa này của Ả rập Xê út bởi cho rằng hoạt động bán tháo sẽ ảnh hưởng đến kinh tế của nước này nhiều hơn là đến Mỹ.

Từ lâu gia đình các nạn nhân trong vụ khủng bố 11/9 đã tìm cách kiện chính phủ Ả rập Xê út vì cho rằng một số quan chức và tổ chức từ thiện của nước này đứng đằng sau tài trợ cho chủ nghĩa khủng bố. Tuy nhiên, những hoạt động này gần như là vô nghĩa một phần là bởi theo luật pháp năm 1976 của Mỹ cho phép chính phủ nước ngoài quyền miễn trừ truy tố tại các tòa án Mỹ.

Dự luật cho phép khởi kiện chính phủ Ả rập Xê út được Thượng viện Mỹ thông qua trong bối cảnh chính quyền của ông Obama đang cân nhắc có nên công khai hay không 28 trang tài liệu mật trong báo cáo điều tra chính thức của chính phủ về vụ tấn công mà có để cập đến sự dính líu của Ả rập Xê út trong vụ khủng bố 11/9.

Trong khi công chúng có thể công khai tra cứu phần lớn bản báo cáo dài 832 trang về vụ khủng bố, một bộ tài liệu gồm 28 trang, ghi lại những thông tin tình báo Mỹ thu thập được trước và sau vụ tấn công ngày 11/9 vẫn được giữ kín từ thời cựu Tổng thống G. W. Bush cho đến nay.

Hiện tập tài liệu này đang được lưu giữ trong một căn phòng an toàn tại tầng hầm tòa nhà Quốc hội Mỹ.

Theo Bob Graham, cựu Thượng nghị sĩ bang Florida, đồng thời là nguyên chủ tịch Ủy ban Thượng viện về tình báo, cho rằng việc giải mật 28 trang tài liệu có thể làm sáng tỏ nghi vấn Saudi Arabia đã đã hậu thuẫn cho 19 kẻ không tặc tấn công nước Mỹ.

Minh Phương

Tổng hợp