Thoả thuận khí đốt Nga-Ukraine-EU bên bờ sụp đổ

Người dân Bulgaria đối mặt với cái rét âm 8 độ

“Tôi đã lệnh cho chính phủ không chấp nhận thoả thuận khí đốt đạt được hôm qua. Thoả thuận này không còn giá trị”, Tổng thống Nga nói trong một tuyên bố trên truyền hình.

Hôm qua, Ukraine đã ký vào thoả thuận mà EU đã đạt được với Nga, theo đó cho phép các giám sát viên kiểm tra lượng cung khí đốt qua lãnh thổ nước này đến châu Âu và làm dịu nỗi lo ngại của Nga về nguy cơ Kiev “rút ruột” khí đốt cho trong nước. Nhưng Kiev cũng “chèn thêm” một tuyên bố vào thoả thuận này.

Một bản sao thoả thuận giám sát đã được viết tay chữ “với tuyên bố kèm theo” gần chữ ký của đại diện chính phủ Ukraine. Tuyên bố này khẳng định rằng Ukraine đã không “rút ruột” khí trung chuyển và không nợ tiền công ty dầu khí Gazprom của Nga. Tuyên bố cũng nói Nga phải cung cấp lượng khí “kỹ thuật”, miễn phí, cho Ukraine để duy trì áp suất trong hệ thống đường ống - một yêu cầu mà Gazprom miêu tả là “nỗ lực nhằm hợp pháp hoá hành động ăn cắp”.

Theo Gazprom, Ukraine đang yêu cầu 21 triệu m3 khí kỹ thuật một ngày - đủ nhu cầu thường nhật cho cả nước Áo.

“Tôi không thể gọi hành động này là gì hơn một trò hề và là sự vi phạm những thoả thuận đã đạt được trước đó”, Tổng thống Medvedev nói về tuyên bố của Ukraine. “Hành động này, thực ra, là nhằm phá vỡ thoả thuận sẵn có về hoạt động giám sát trung chuyển khí đốt và bản chất cốt lõi rõ ràng là để khiêu khích, phá vỡ. Vì vậy, tôi đã lệnh cho chính phủ không thực thi tài liệu đã ký ngày hôm qua”, ông nêu rõ.

Tổng thống Nga Dmitry Medvedev chiều tối qua đã yêu cầu lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) gây áp lực buộc Kiev phải rút lại những điều kiện này. Nguồn tin chính phủ Nga cho biết Thủ tướng Vladimir Putin đã đề xuất gửi các quan chức đến Brussels (Bỉ) và ngày hôm nay, 12/1, để có cuộc thảo luận khẩn cấp.

Tuyên bố của Tổng thống Nga một lần nữa lại khiến các nhà ngoại giao châu Âu phải vất vả thêm. Uỷ ban châu Âu (EC) cho biết chủ tịch uỷ ban này, Jose Manuel Barroso, và Thủ tướng Ukraine Yulia Tymoshenko đã đồng ý bắt tay giải quyết “khiếu nại” của Nga.

Nga đã cắt nguồn cung ứng khí đốt qua Ukraine đến châu Âu từ tuần trước do tranh cãi giá cả với Kiev và cáo buộc nước này “ăn cắp khí”. EU, khu vực mà lượng khí tiêu thụ phụ thuộc tới 1/4 vào nguồn cung cấp từ Nga, đã phải đóng vai trò trung gian để mong sớm có khí đốt cho những người dân hiện đang đối mặt với một mùa đông cự kỳ khắc nghiệt. Nhiều nơi ở châu Âu hiện nhiệt độ đã xuống tới hàng chục độ âm.

Nhật Mai

Theo Reuters