Thẩm phán Philippines đòi kiện Trung Quốc vì dọa chiến tranh

Theo Reuters, thẩm phán Tòa án tối cao Philippines, ông Antonio Carpio, đã kêu gọi Manila đệ đơn lên tòa trọng tài quốc tế và khiếu nại với Liên Hợp Quốc về lời đe dọa chiến tranh với Philippines do Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đưa ra gần đây. Ông Carpio là người thường xuyên chỉ trích chính sách đối ngoại tập trung vào việc thắt chặt quan hệ thương mại với Trung Quốc của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte.

Theo Thẩm phán Carpio, việc sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong việc giải quyết tranh chấp giữa hai nước là hành vi vi phạm Hiến chương Liên Hợp Quốc. Ông tuyên bố nếu Tổng thống Duterte không có động thái nào để thể hiện sự phản đối của Manila với phát ngôn của Chủ tịch Trung Quốc, thì điều đó đồng nghĩa với việc nhà lãnh đạo Philippines đang “bán đứng người dân”.

Trước đó, Tổng thống Duterte ngày 19/5 cho biết Chủ tịch Tập Cận Bình đã cảnh báo nguy cơ chiến tranh với Philippines nếu Manila cố tình thực thi phán quyết của tòa trọng tài thường trực ở La Hay (Hà Lan), trong đó bác bỏ yêu sách “đường lưỡi bò” phi lý của Bắc Kinh trên Biển Đông, và tiến hành hoạt động khoan dầu ở khu vực Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền.

Hai nhà lãnh đạo Trung Quốc và Philippines đã gặp nhau tại Bắc Kinh hôm 15/5 và cùng trao đổi về tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông - một trong những vấn đề nan giải trong quan hệ song phương giữa hai nước hiện nay. Bắc Kinh hiện chưa đưa ra bình luận nào về phát ngôn của Tổng thống Duterte.

Là một thành viên trong đội ngũ pháp lý của Philippines đệ đơn kiện Trung Quốc tại tòa trọng tài ở La Hay về tranh chấp giữa hai nước trên Biển Đông, Thẩm phán Carpio cho rằng lời đe dọa của ông Tập “vi phạm trắng trợn” không chỉ Hiến chương Liên Hợp Quốc, mà còn Công ước Luật biển của Liên Hợp Quốc (UNCLOS) cũng như Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC) mà cả Bắc Kinh và Manila đều là thành viên.

“Tổng thống không thể không làm gì, hay tệ hơn là chấp nhận hành động của Trung Quốc, vì không hành động cũng đồng nghĩa với việc không bảo vệ Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Philippines”, ông Carpio nhấn mạnh.

Theo đó, Thẩm phán Carpio cho rằng Philippines nên tăng cường các mối quan hệ liên minh, đặc biệt là với đối tác quốc phòng như Mỹ. Ông cũng chỉ trích Tổng thống Duterte vì theo đuổi cách tiếp cận song phương trong việc giải quyết bất đồng với Trung Quốc, cũng như “thói quen vẽ ra viễn cảnh tuyệt vọng để người dân đồng tình với giải pháp” do nhà lãnh đạo này đưa ra.

Từ khi lên nắm quyền vào giữa năm ngoái, Tổng thống Duterte đã chủ trương duy trì quan hệ gần gũi với Chủ tịch Tập Cận Bình. Nhà lãnh đạo Philippines từng tuyên bố đến một thời điểm nào đó, ông sẽ viện dẫn phán quyết của tòa trọng tài trong việc giải quyết tranh chấp với Trung Quốc, nhưng trước hết ông vẫn muốn thắt chặt quan hệ với Bắc Kinh với hy vọng có thể nhận được khoản vay ưu đãi cũng như các dự án đầu tư từ Trung Quốc.

Thành Đạt

Tổng hợp