Số phận Pokrovsk sắp được định đoạt, Ukraine sẽ rút quân trước hỏa lực Nga?

Báo New York Times của Mỹ nhận định, trong bối cảnh Nga đang trên đà kiểm soát Pokrovsk, một thành phố chiến lược ở miền Đông Ukraine, Kiev đang phải đối mặt với một lựa chọn “tàn khốc nhưng quen thuộc”. Ukraine có thể rút lui, chấp nhận thất bại và giữ nhiều sinh mạng. Hoặc họ có thể tiếp tục chiến đấu, trì hoãn một chiến thắng mang tính biểu tượng và chiến thuật cho Moscow, nhưng lại có nguy cơ chịu tổn thất nặng nề hơn.

Đây là tình thế tiến thoái lưỡng nan đã ám ảnh quân đội Ukraine trong suốt cuộc chiến, khi họ phải vật lộn để ngăn chặn bước tiến của Nga. Ukraine đã chọn cách cầm cự giữa những trận chiến ác liệt ở các thành phố như Bakhmut và Avdiivka, cả hai đều cuối cùng đều rơi vào tầm kiểm soát của Moscow. Những quan điểm chỉ trích cho rằng một cuộc rút lui kịp thời có thể đã cứu được nhiều binh sĩ, nguồn lực quý giá nhất của Kiev trong cuộc chiến tiêu hao với một đối thủ lớn mạnh hơn nhiều.

Ukraine muốn cầm cự ở các thành phố chiến lược trong thời gian lâu nhất có thể. Mục đích của Kiev là buộc Nga phải tiêu tốn lượng lớn quân, khiến họ bị suy yếu trong các trận chiến tiếp theo.

Ngoài ra còn có yếu tố chính trị, khi hai bên đang tiến hành “cuộc chiến tuyên truyền”. Kiev muốn ngăn Moscow đưa ra những tuyên bố về việc đạt được bước tiến trên chiến trường, vì điều này có thể làm suy yếu tinh thần trong nội bộ Ukraine. Ngoài ra, Điện Kremlin có thể sử dụng những bước tiến này để thuyết phục chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump rằng việc ủng hộ Ukraine là một “canh bạc thua lỗ”.

Trong bối cảnh một số khu vực ở Pokrovsk đang nằm dưới sự kiểm soát của Nga và thành phố lân cận Myrnohrad đang phải đối mặt với mối đe dọa bị bao vây, các nhà phân tích quân sự và một số chỉ huy Ukraine lo ngại rằng Ukraine có thể lặp lại những sai lầm trong quá khứ khi chọn cách cố thủ suốt hàng tuần hoặc hàng tháng.

“Ukraine trước đây từng nắm giữ một số vị trí và thành phố nhất định trong khoảng thời gian quá lâu ngay cả khi điều kiện trở nên bất lợi cho họ”, Rob Lee, nhà nghiên cứu cao cấp tại Viện Nghiên cứu Chính sách Đối ngoại có trụ sở tại Philadelphia, người gần đây đã đến thăm tiền tuyến Ukraine, cho biết.

Pokrovsk, với dân số trước xung đột khoảng 60.000 người, có thể sẽ trở thành thành phố lớn nhất của Ukraine bị thất thủ sau khi thành trì Bakhmut sụp đổ vào tháng 5/2023. Việc chiếm được Pokrovsk sẽ tạo đà cho Nga tiến về phía bắc và theo đuổi mục tiêu mà Moscow đã đặt ra từ đầu là kiểm soát hoàn toàn tỉnh Donetsk, nơi Nga đã tuyên bố sáp nhập và hiện kiểm soát khoảng 3/4 lãnh thổ.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã thừa nhận tình hình khó khăn xung quanh Pokrovsk, nói rằng lực lượng Ukraine đang bị áp đảo về quân số. Tuy nhiên, không có dấu hiệu nào cho thấy ông Zelensky chuẩn bị ra lệnh rút lui. Thay vào đó, ông đã đến thăm lực lượng Ukraine gần Pokrovsk vào tuần trước và thảo luận về nhu cầu của họ trong việc bảo vệ khu vực này.

Thế khó của Ukraine

Nếu Ukraine tiếp tục chiến đấu tại Pokrovsk, họ có nguy cơ bị kéo vào một cuộc chiến đô thị kéo dài khi Nga tiếp tục đổ nguồn lực áp đảo vào cuộc chiến. Mặc dù Moscow đã chứng minh được khả năng bù đắp tổn thất thông qua các chiến dịch tuyển quân thường xuyên với những khoản chi trả lớn, nhưng Ukraine từ lâu đã phải vật lộn với tình trạng thiếu hụt quân số.

Vyacheslav Shevchuk, chỉ huy tiểu đoàn máy bay không người lái thuộc Lữ đoàn Jaeger Độc lập số 68 của Ukraine đang chiến đấu tại Pokrovsk, cho biết quân đội Ukraine không phù hợp với tác chiến đô thị. Ông nói rằng họ thiếu binh sĩ để tấn công các vị trí của đối phương, và không thể sử dụng máy bay không người lái hiệu quả trong các khu vực đông dân cư, nơi lực lượng Nga đang ẩn náu. Nga cũng dễ sử dụng bom dẫn đường hạng nặng để phá vỡ hệ thống phòng thủ của Ukraine.

"Tôi nghĩ rằng số phận của thành phố này đã được định đoạt rồi. Chúng ta phải chăm lo cho binh sĩ và rút họ về đúng lúc. Tôi không thấy có gì sai trái hay đáng xấu hổ khi rút quân về các vị trí thuận lợi hơn", chỉ huy Shevchuk nói.

Pokrovsk và Myrnohrad từ lâu đã trở thành những bức tường thành chống lại các cuộc tấn công của Nga ở Donetsk. Lực lượng Moscow đã bắt đầu tấn công các thành phố này hơn một năm trước, nhưng đã bị chặn lại bởi hệ thống phòng thủ kiên cố của Ukraine cũng như việc Kiev sử dụng rộng rãi máy bay không người lái để phát hiện và chống lại các cuộc tấn công của Moscow.

Tuy nhiên, các cuộc tấn công liên tiếp đã làm suy yếu hệ thống phòng thủ của Ukraine, trong khi lực lượng Nga ngày càng dựa vào các nhóm tấn công quy mô nhỏ để đột nhập qua các phòng tuyến thiếu quân của Ukraine mà không bị phát hiện. Nga cũng đã lợi dụng thời tiết xấu gần đây, vốn cản trở hoạt động của máy bay không người lái trinh sát Ukraine, để tiến vào Pokrovsk.

Trong video được lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội tuần này, quân đội Nga đã tiến vào Pokrovsk từ phía nam, dọc theo một con đường phủ đầy sương mù. Đoạn video cho thấy binh sĩ Nga lái xe dọc con đường mà dường như không vấp phải bất kỳ sự kháng cự nào.

Hiện vẫn chưa rõ liệu Ukraine có thể “cầm chân” các binh sĩ Nga trong các cuộc giao tranh đô thị ở Pokrovsk trong thời gian dài và làm suy yếu quân đội Nga hay không.

Nhiều ý kiến lo ngại một kịch bản tương tự các trận chiến ở Bakmut và Avdiivka có thể xảy ra ở Myrnohrad, ngay phía đông Pokrovsk.

Dựa trên đà tiến công ở Pokrovsk và tiến lên phía bắc, lực lượng Nga đã tạo ra các gọng kìm xung quanh Myrnohrad, chừa lại một hành lang cho quân đội rút lui, theo bản đồ của DeepState, một nhóm chuyên theo dõi diễn biến chiến trường. Bohdan Yanush, phó tiểu đoàn trưởng Lữ đoàn Tấn công Đường không 79 của Ukraine, cho biết hàng trăm binh sĩ Ukraine nhiều khả năng đang chiến đấu trong vòng vây.

Chỉ huy Yanush cho biết ông lo ngại khả năng bị bao vây, nhưng ông và các chỉ huy khác trong khu vực cho biết hiện tại vẫn chưa có vòng vây nào được thiết lập. Theo lời các binh sĩ, một số tuyến đường vào thành phố vẫn có thể sử dụng được, và chính lớp sương mù giúp quân đội Nga tiến vào Pokrovsk cũng cho phép Ukraine luân chuyển binh sĩ vào vòng vây Myrnohrad.

"Lực lượng dự bị đang hoạt động, bộ chỉ huy đang ứng phó và chúng tôi thấy rằng phòng tuyến vẫn vững chắc", Oleksandr Bannikov, trung sĩ thuộc Lữ đoàn Thủy quân Lục chiến số 38 của Ukraine, cho biết.

Binh sĩ Ukraine chiến đấu tại Myrnohrad cho biết họ không nhận được lệnh rút lui, và họ vẫn tập trung vào việc gây ra tổn thất nhiều nhất có thể cho quân đội Nga.

Câu hỏi đặt ra với Pokrovsk, giống như ở Bakhmut và Avdiivka, là khi nào cán cân tiêu hao sẽ nghiêng về phía Ukraine và liệu Kiev có quyết định chấp nhận thất bại hay không.

Các cuộc tấn công không ngừng nghỉ của Nga đã tạo ra những khoảng trống dọc theo mặt trận mà Moscow đã lợi dụng để tiến quân. Trong những ngày gần đây, quân đội Nga đã chiếm được hàng loạt khu định cư ở vùng Zaporizhzhia, phía tây nam Pokrovsk, với một bước tiến nhanh bất thường.

Nếu quân đội lệnh không được rút khỏi Pokrovsk và Myrnohrad, "chúng ta có thể rơi vào tình huống không có ai để bịt lỗ hổng trên mặt trận", Vitaliy Deinega, người sáng lập Come Back Alive, một tổ chức từ thiện lớn của Ukraine hỗ trợ quân đội, viết trên Facebook. Trong trường hợp đó, "những công sự mà chúng ta đã đào ở hậu phương sẽ nhanh chóng rơi vào tay đối phương", ông nói.