Quốc gia Liên minh châu Âu đầu tiên cấm Thủ tướng Israel nhập cảnh

Slovenia ngày 25/9 tuyên bố Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu là vị khách không được chào đón, trở thành quốc gia đầu tiên áp dụng biện pháp này.

Bộ Ngoại giao Slovenia giải thích lệnh cấm này xuất phát từ các thủ tục pháp lý đang diễn ra nhằm vào Thủ tướng Netanyahu liên quan tới các cáo buộc tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người.

"Biện pháp này không nhằm vào người dân Israel, nhưng gửi một thông điệp rõ ràng tới chính phủ Israel rằng Slovenia mong đợi sự tôn trọng hoàn toàn các phán quyết của tòa án quốc tế và luật nhân đạo quốc tế", bà Neva Grasic, quan chức ngoại giao Slovenia nói với các phóng viên.

Theo chính phủ Slovenia, bằng việc đưa ra quyết định này, Slovenia "khẳng định cam kết của mình đối với luật pháp quốc tế, các giá trị phổ quát về nhân quyền và một chính sách đối ngoại có nguyên tắc và nhất quán".

Quan chức Slovenia xác nhận quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) này cấm Thủ tướng Israel nhập cảnh để nhấn mạnh việc bảo vệ luật pháp quốc tế.

Quyết định này có liên quan đến lệnh bắt giữ do Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) ban hành đối với Thủ tướng Israel.

Slovenia cũng cấm Bộ trưởng An ninh Quốc gia Israel Itamar Ben-Gvir và Bộ trưởng Tài chính Bezalel Smotrich nhập cảnh và áp đặt lệnh cấm vận vũ khí đối với Israel.

Slovenia, quốc gia EU với khoảng 2 triệu dân, đã công nhận Nhà nước Palestine vào năm ngoái, và lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ các hành động của Israel tại Gaza.

Vào tháng 11/2024, ICC đã ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel Netanyahu và cựu Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant, với cáo buộc phạm tội ác chiến tranh liên quan đến cuộc xung đột đang diễn ra ở Gaza.

Quyết định của ICC đã gây ra nhiều phản ứng trái chiều ở phương Tây. Một số quốc gia nhấn mạnh sự tôn trọng của họ đối với vai trò độc lập của tòa án, trong khi những quốc gia khác lên tiếng ủng hộ Israel.

Mặc dù tất cả 27 quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) đều là bên tham gia Quy chế Rome và phải thực thi lệnh bắt giữ của ICC, nhưng phản ứng của họ trước quyết định của tòa án lại khác nhau.

Thủ tướng Hungary Viktor Orban đã công khai mời Thủ tướng Netanyahu đến thăm, đảm bảo với ông rằng Hungary sẽ không thực thi lệnh bắt giữ.

Ngược lại, các quốc gia như Tây Ban Nha, Hà Lan, Bỉ, Ireland, Lithuania và Slovenia đã bày tỏ ý định tuân thủ các chỉ thị của ICC, bất kể quyền miễn trừ ngoại giao.

Quyết định bắt giữ của ICC đã vấp phải phản ứng mạnh mẽ từ các quan chức Israel. Thủ tướng Netanyahu cho rằng lệnh bắt giữ có động cơ chính trị.

Văn phòng Thủ tướng Israel mô tả phán quyết của ICC là "lời nói dối vô lý và sai trái" đồng thời cho rằng đây là quyết định "chống Do Thái".

Văn phòng của ông Netanyahu cũng tuyên bố, nước này sẽ "không nhượng bộ trước áp lực, sẽ không nản lòng và không rút lui" cho đến khi đạt được tất cả các mục tiêu chiến dịch quân sự ở Dải Gaza.