Quan chức Ukraine đòi Nga trả hàng tỷ USD bồi thường vụ vỡ đập

Oleg Usenko, cố vấn kinh tế của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, nói với Newsweek rằng việc phá hủy đập Nova Kakhovka ở miền nam Ukraine trên sông sông Dnieper (Dnipro) là hành động "hoàn toàn khủng khiếp".

"Đây là một cuộc tấn công khủng bố rõ ràng của Nga, gây ra nhiều tác động tiêu cực: môi trường bị ảnh hưởng, người dân mất nhà cửa và cơ sở hạ tầng năng lượng của chúng ta bị ảnh hưởng. Thiệt hại tổng thể của việc phá hủy con đập là hàng tỷ USD", ông Usenko nói.

"Nga phải bị ngăn chặn bằng mọi biện pháp có thể, kể cả các biện pháp trừng phạt nặng nề. Ukraine cũng phải được bồi thường cho mọi thiệt hại do Nga gây ra, cho đến đồng cuối cùng", quan chức Ukraine tuyên bố.

Sáng 6/6, Nga và Ukraine đồng loạt thông báo đập thủy điện khổng lồ Kakhovka trên sông Dnieper ở Kherson bị phá hủy một phần và đổ lỗi cho đối phương. Vụ vỡ đập gây lũ lụt nghiêm trọng ở hạ nguồn.

Cả Ukraine và NATO đều cáo buộc Nga đứng sau vụ phá hủy đập Kakhovka. Tổng thống Zelensky cáo buộc các lực lượng Nga đã cho nổ tung nhà máy thủy điện Kakhovka trong một "cuộc tấn công khủng bố". Trong khi đó, Nga đổ lỗi cho Ukraine về vụ vỡ đập, nói rằng hành động này được thực hiện để đánh lạc hướng sự chú ý khỏi một cuộc phản công "suy yếu" của Kiev.

Tổng thống Zelensky mô tả vụ vỡ đập như "một quả bom hủy diệt hàng loạt về môi trường" khiến hàng trăm nghìn người không có nước sạch sử dụng. Hàng nghìn người đã được lệnh sơ tán khỏi khu vực Kherson trong bối cảnh mực nước liên tục dâng cao.

Bộ Nông nghiệp Ukraine cho biết sự cố vỡ đập sẽ gây ngập lụt cho hàng chục nghìn ha đất nông nghiệp ở miền Nam Ukraine, cắt nguồn cung cấp nước cho 31 hệ thống thủy lợi ở các vùng Kherson, Zaporizhzhia và Dnipro của Ukraine.

"Việc phá hủy nhà máy thủy điện Kakhovka sẽ dẫn đến thực tế là các cánh đồng ở phía nam Ukraine có thể biến thành sa mạc vào năm tới", Bộ Nông nghiệp Ukraine cảnh báo.

Ông Zelensky cho biết các công tố viên Ukraine đang điều tra vụ vỡ đập như một vụ "hủy diệt sinh thái" mà Nga phải chịu "trách nhiệm hình sự".

"Hậu quả của thảm kịch sẽ rõ ràng trong một tuần tới. Khi nước rút đi, mọi người sẽ rõ những gì còn lại và điều gì sẽ xảy ra tiếp theo", ông Zelensky nói.

Chính quyền Ukraine cho biết, đập Kakhovka đã ở đỉnh lũ và nước lũ có thể rút trong 2-4 ngày tới, song hậu quả để lại vẫn sẽ rất lớn. Ít nhất 24 ngôi làng đã bị ngập sau vụ vỡ đập, khoảng 17.000 người được sơ tán khỏi khu vực phía tây sông Dnieper do Ukraine kiểm soát.

Điện Kremlin cho biết, trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan ngày 7/6, Tổng thống Vladimir Putin chỉ trích vụ tấn công đập Kakhovka là "hành động man rợ".

Tổng thống Putin cáo buộc Ukraine theo lệnh của phương Tây tiếp tục đặt cược vào con đường leo thang căng thẳng nguy hiểm. Ông cho rằng, vụ vỡ đập Kakhovka sẽ dẫn đến thảm họa nhân đạo và sinh thái ở hạ nguồn.