Phản ứng của Ukraine về lập vùng đệm trên lãnh thổ
(Dân trí) - Tổng thống Volodymyr Zelensky cho rằng châu Âu và Mỹ đã nhiều lần đưa ra ý tưởng thiết lập vùng đệm ở Ukraine.

Các nhân viên lắp lưới tại mặt tiền của một tòa nhà để bảo vệ trước nguy cơ bị tấn công bằng UAV ở vùng Belgorod, Nga (Ảnh; Reuters).
"Tôi đã nghe điều này nhiều lần từ châu Âu và Mỹ. Chỉ những ai không hiểu rõ tình hình công nghệ của cuộc chiến hiện nay mới đề xuất một vùng đệm rộng 40, 50, 60km, tôi thậm chí còn nghe thấy một đề xuất lên tới 100km. Đây là một câu chuyện hoàn toàn khác”, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói hôm 29/8.
Tổng thống Zelensky đã bác bỏ việc thiết lập vùng đệm ở Ukraine, bởi theo ông, một vùng đệm như vậy đã tồn tại do sự phổ biến rộng rãi của máy bay không người lái (UAV) trên bầu trời.
“Ngày nay, chúng ta đã có vũ khí hạng nặng ở khoảng cách 10km hoặc hơn, bởi vì mọi thứ đều chịu ảnh hưởng của máy bay không người lái. Vùng đệm này, tôi gọi là “vùng chết”, những người khác gọi là “vùng xám”, vốn đã tồn tại rồi", ông phát biểu trong một cuộc họp báo.
Theo nguồn tin của báo Politico, vùng đệm an ninh là một trong nhiều đề xuất đang được các quan chức quân sự và dân sự châu Âu bàn thảo nhằm hướng tới một thỏa thuận hậu chiến hoặc một lệnh ngừng bắn giữa Nga và Ukraine.
Tuy nhiên, các nước châu Âu chưa thống nhất về độ sâu của vùng đệm này, và chưa rõ Kiev có hoàn toàn đồng ý hay không, bởi điều đó có thể đồng nghĩa với nhượng bộ lãnh thổ. Mỹ hiện cũng chưa tham gia vào những cuộc thảo luận này.
Về số lượng quân cần thiết để giám sát vùng đệm, các quan chức đang thảo luận con số từ 4.000 đến 60.000 binh sĩ gìn giữ hòa bình. Tuy nhiên, hiện chưa có quốc gia nào đưa ra cam kết chính thức. Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã loại trừ khả năng điều lực lượng quân sự Mỹ đến Ukraine.
“NATO vốn chật vật chuẩn bị lực lượng phản ứng 300.000 quân để bảo vệ sườn phía đông của liên minh trước nguy cơ tấn công từ Nga trong tương lai. Một lực lượng gìn giữ hòa bình sẽ phải đảm nhận song song 2 nhiệm vụ: tuần tra gần khu vực phi quân sự và đồng thời huấn luyện binh sĩ Ukraine”, nguồn tin của Politico cho hay.
Ngoài ra, các cuộc thảo luận cũng đề cập đến quy tắc giao chiến, kịch bản leo thang và vai trò của các nước thứ ba trong trường hợp Nga phản đối sự hiện diện của lực lượng NATO.
Tổng thống Volodymyr Zelensky ngày 29/8 cho biết các đảm bảo an ninh cho Ukraine nên bao gồm các điều khoản liên quan đến tài trợ cho quân đội, các thỏa thuận với các thành viên NATO và các lệnh trừng phạt đối với Nga.
Các quan chức Ukraine, Mỹ và châu Âu đã dẫn đầu các cuộc đàm phán về các đảm bảo an ninh hậu chiến cho Kiev nhằm chuẩn bị cho một thỏa thuận hòa bình có thể có với Nga. Một số kế hoạch được đưa ra bao gồm việc triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình của đồng minh trên bộ với sự hỗ trợ của không quân Mỹ.
Khi được hỏi tầm nhìn của mình đối với các đảm bảo an ninh, ông Zelensky đã nêu ra ba trụ cột chính.
Trụ cột đầu tiên liên quan đến lực lượng vũ trang Ukraine, cụ thể là duy trì sức mạnh và quy mô hiện có của quân đội và đảm bảo nguồn cung cấp vũ khí ổn định từ các nhà sản xuất Ukraine, châu Âu và Mỹ.
Trụ cột thứ hai liên quan đến các thỏa thuận với các quốc gia thành viên NATO về việc sẵn sàng hỗ trợ Ukraine trong trường hợp Nga tiếp tục mở lại chiến dịch quân sự. Theo tổng thống Ukraine, ông đang có kế hoạch thảo luận về các đảm bảo an ninh tương tự NATO với các đối tác châu Âu vào tuần tới.
Mặc dù Ukraine đã nộp đơn xin gia nhập NATO khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự vào năm 2022, các đồng minh vẫn chưa gửi lời mời chính thức, và chính quyền Trump phản đối việc chấp nhận Kiev gia nhập liên minh.
Trụ cột thứ ba liên quan đến các lệnh trừng phạt nhằm vào Nga và việc sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga để tài trợ cho công cuộc tái thiết Ukraine sau chiến tranh.
Các nước phương Tây và các đối tác khác đã phong tỏa khoảng 300 tỷ đô la USD của Nga sau khi xung đột toàn diện nổ ra, chuyển lợi nhuận thu được sang Ukraine.
Ngoài ra, Tổng thống Zelensky cũng nhấn mạnh con đường gia nhập Liên minh châu Âu (EU) của Ukraine như một sự đảm bảo an ninh khác cho Kiev.