Ông Trump có thể "trắng án" tại Thượng viện

Sau khi lãnh đạo Dân chủ thông báo họ sẽ gửi bản luận tội ông Trump lên Thượng viện vào đầu tuần tới, nhiều nghị sĩ Cộng hòa đã lên tiếng chỉ trích và cho rằng sẽ không có việc ít nhất 17 thượng nghị sĩ Cộng hòa sẽ bỏ phiếu kết tội ông Trump và cấm ông tham gia chính trường vĩnh viễn.

Khảo sát hơn 10 thượng nghị sĩ Cộng hòa cho thấy, đa số nghị sĩ Cộng hòa dường như sẽ bỏ phiếu "tha bổng" ông Trump, chỉ một số nghị sĩ ủng hộ kết tội ông trừ khi có thêm bằng chứng hoặc các động lực chính trị bên trong đảng làm thay đổi cục diện. Họ cũng cho rằng, thời gian càng trôi xa sau vụ bạo loạn ở trụ sở quốc hội hôm 6/1 thì các nghị sĩ cũng sẽ nguôi ngoai dần và không còn sục sôi mong muốn kết tội ông Trump.

"Khả năng kết tội ông Trump gần như không có", thượng nghị sĩ bang Mississippi Roger Wicker bình luận. Chung quan điểm này, thượng nghị sĩ bang Texas John Cornyn nói: "Tôi nghĩ khả năng đạt được 2/3 số phiếu để kết tội (ông Trump) là bằng không".

Phe Cộng hòa đưa ra lập luận rằng, việc xét xử một cựu tổng thống là vi hiến và quá trình xét xử quá ngắn có thể sẽ không mang lại quá trình xét xử công bằng cho ông Trump. Với những lập luận này, các thành viên đảng Cộng hòa, trong đó có cả lãnh đạo thiểu số tại Thượng viện Mitch McConnell, tin rằng họ có thể tránh được kết tội ông Trump.

Về mặt chính trị, hầu hết các nghị sĩ Cộng hòa không mong muốn phá hàng ngũ và cũng không muốn đối mặt với sự công kích giống như 10 hạ nghị sĩ Cộng hòa đã phải hứng chịu sau khi bỏ phiếu luận tội ông Trump tuần trước.

Với đảng Dân chủ, họ cũng phải đối mặt với bài toán không hề đơn giản. Nếu chấp thuận quá trình xét xử kéo dài, có thể lên đến 21 ngày như phiên xét xử ông Trump lần đầu vào năm ngoái với sự tham gia của các nhân chứng, họ có thể làm thỏa mãn các nghị sĩ Cộng hòa đề nghị cho ông Trump có đủ thời gian, cơ hội để giải thích. Tuy nhiên, nếu làm như vậy, quá trình xét xử sẽ khiến chính quyền của Tổng thống Joe Biden mất gần một tháng đầu nhiệm sở bởi quốc hội khó tập trung vào các chương trình nghị sự ưu tiên của ông. Ngược lại, nếu chỉ tiến hành một quá trình xét xử ngắn, đảng Dân chủ khó thuyết phục được đủ số thượng nghị sĩ Cộng hòa bỏ phiếu kết tội ông Trump.

Một số thượng nghị sĩ Cộng hòa được cho là sẽ bỏ phiếu kết tội ông Trump gồm thượng nghị sĩ Mitt Romney, Susan Collins, Ben Sasse, Lisa Murkowsk và Pat Toomey, nhưng để có ít nhất 17 thượng nghị sĩ Cộng hòa ủng hộ kết tội ông Trump không dễ dàng.

Hạ viện Mỹ tuần trước đã thông qua luận tội ông Trump "kích động bạo lực", cáo buộc ông có vai trò trong vụ bạo loạn ở trụ sở quốc hội hôm 6/1 khiến 5 người thiệt mạng. Hạ viện dự kiến sẽ trình bản luận tội lên Thượng viện vào ngày 25/1. Trong khi đó, lãnh đạo Thượng viện quyết định sẽ hoãn xét xử luận tội ông Trump đến ngày 8/2. Trong quá trình xét xử tại Thượng viện, nếu ít nhất 2/3 trong số 100 thượng nghị sĩ ủng hộ bản luận tội của đảng Dân chủ, thì ông Trump sẽ bị kết tội. Nghĩa là để kết tội ông Trump cần sự ủng hộ của ít nhất 17 thượng nghị sĩ Cộng hòa. Sau đó, Thượng viện có thể bỏ phiếu tiếp để cấm ông Trump tái tranh cử trong tương lai.