Ocheretine sụp đổ nhanh sau bước đột phá của Nga, Ukraine tìm kẻ "tội đồ"

Nga thọc lưỡi kiếm hiểm hóc, Ocheretine sụp đổ quá nhanh

Sau khi lực lượng Moscow tràn ngập Avdiivka hồi tháng 2, họ thừa thắng xông lên phát triển về hướng tây, và 6 trong số 7 ngôi làng ở phía tây thành phố nhanh chóng thất thủ, chỉ còn làng Berdychi đứng vững.

Lý do là Berdychi nằm ở vùng đất thấp, hỏa lực Ukraine ở Ocheretine trên vùng đất cao chi viện đắc lực cho quân phòng thủ, khiến lực lượng tấn công vào ngôi làng này bị thiệt hại nặng. Ngay cả khi lực lượng Moscow có chiếm được khu định cư, thì hỏa lực súng cối của đối phương cũng có thể tiếp tục gây tổn thất.

Do vậy nhóm quân Trung tâm của Nga mạo hiểm tổ chức mũi tấn công thọc sâu vào trung tâm phòng ngự Ocheretine, nằm ở khu vực có địa hình cao, cách điểm xuất phát tấn công tới 8km.

Đòn tấn công của Nga vào Ocheretine như lưỡi kiếm thọc sâu vào đội hình phòng ngự của đối phương. Sau đó, họ chiếm giữ các khu làng và vị trí xung quanh Ocheretine do Ukraine kiểm soát, gây sự sụp đổ liên hoàn.

Nhờ giành được thắng lợi ở Ocheretine, lực lượng Moscow đã san bằng phòng tuyến Stepove - Berdychi ở phía tây bắc Avdiivka, đồng thời thu hồi xe tăng M1A1 Abrams, xe chiến đấu bộ binh M1A2 Bradley, xe kháng mìn M1150, xe cứu kéo M88A1… bị phá hủy trước đó để đưa về Moscow triển lãm.

Nếu không có những chiến lợi phẩm trên, sự "náo nhiệt" tại thủ đô sẽ không được như bây giờ. Chiến thắng của Quân đội Nga hay cuộc tranh cãi của phương Tây về cuộc triển lãm, rõ ràng khiến Ukraine vô cùng tức giận.

Do đó, các phương tiện truyền thông và các tổ chức Ukraine cũng đặt câu hỏi: Tại sao trung tâm phòng ngự Ocheretine vững chắc lại bị đối phương phá vỡ chỉ trong vài ngày?

Lữ đoàn 115 Ukraine: "Ocheretine thất thủ không phải do chúng tôi"

Quan sát chiến trường Ukraine trong hai năm qua cho thấy, trong điều kiện bình thường, lực lượng Moscow hiếm khi thành công trong việc chiếm các khu dân cư cấp làng bình thường của Ukraine trong thời gian ngắn, chứ đừng nói đến một vị trí quan trọng như Ocheretine.

Vì vậy, phía Ukraine cho rằng việc này không phải do đối phương chiến đấu "quá xuất sắc", mà do nội bộ của họ có vấn đề, kẻ "tội đồ" chính là Lữ đoàn bộ binh cơ giới 115 (Lữ đoàn 115), khi đó đang phòng thủ tại Ocheretine.

Truyền thông Ukraine cho rằng, chính vì Lữ đoàn 115 bỏ trận địa trốn thoát trước trận chiến nên tạo ra lỗ hổng lớn, giúp đối phương đột phá thành công. Do vậy đơn vị này "phải chịu hoàn toàn trách nhiệm".

Hơn nữa, các sĩ quan của Lữ đoàn bộ binh cơ giới số 47 (Lữ đoàn 47) của Ukraine, được triển khai ở phía nam Ocheretine cũng chỉ trích đơn vị bạn, cho rằng, vị trí này bị bỏ ngỏ do một số binh sĩ Lữ đoàn 115 đào ngũ và sự thất thủ của Ocheretine không liên quan gì đến họ.

Ngoài ra khi đó, Lữ đoàn 47 mặc dù đã có lệnh rút về tuyến sau, nhưng phải quay lại chiến đấu, ngăn chặn kịp thời bước tiến của Nga vì thế họ phải là những người "có công" mới đúng.

Trước làn sóng dư luận hỗn loạn, Lữ đoàn 115 không thể im lặng được nữa, nên đã ra tuyên bố công khai, bác bỏ cáo buộc Lữ đoàn đào ngũ trước trận đánh.

Lữ đoàn 115 thừa nhận, họ quả thực đã được triển khai ở các cứ điểm phía trước làng Ocheretine và Kramik nhưng đơn vị chẳng hề sợ hãi và không bỏ chạy khỏi trận địa, mà chiến đấu đến cùng.

Tuy nhiên, Moscow thả 20-30 quả bom dẫn đường và dùng cả bom chùm lẫn bom nhiệt áp vào vị trí phòng ngự của Lữ đoàn mỗi ngày, đồng thời thực hiện 60-90 cuộc tấn công bằng pháo. Ngoài ra, họ còn sử dụng một số lượng lớn UAV FPV để thực hiện các cuộc tập kích.

Quân Nga cũng tăng cường đội hình xung kích, từ đội biệt kích 5 người lên đội biệt kích 15 người, có thể tấn công từ hai hoặc ba hướng.

Dù vậy, theo Lữ đoàn 115,  sĩ quan và binh lính của họ vẫn kiên cường chống cự, buộc đối phương phải luân phiên sử dụng 3 lữ đoàn tấn công và Lữ đoàn 115 loại khỏi vòng chiến số lượng lớn binh sĩ Nga. Chính nhờ nỗ lực này mà Quân đội Ukraine vẫn có được chỗ đứng ở vị trí thuận lợi hơn và bàn giao trận địa gần Ocheretine và Kramik cho một lữ đoàn Ukraine khác.

Vào thời điểm đó, những khu làng này vẫn còn nằm dưới sự kiểm soát của Kiev.

Vì vậy, Lữ đoàn 115 cho rằng, họ hoàn toàn không bỏ chạy như truyền thông Ukraine tuyên truyền, mà chiến đấu dũng cảm. Ngoài ra, chỉ huy Lữ đoàn cũng nhấn mạnh, nên lấy các cuộc điều tra chính thức làm cơ sở.

Chỉ huy Lữ đoàn 115 cũng cho rằng, truyền thông Ukraine nên xem xét cẩn thận các thông tin chiến trường và chỉ nên dựa vào thông tin được Bộ Tổng tham mưu hoặc Bộ Quốc phòng Ukraine công bố, chứ không phải lấy trên các nền tảng mạng xã hội.

Trách nhiệm thuộc về ai?

Lời biện minh của Lữ đoàn cơ giới 115 cho thấy một góc nhìn khác. Điều mà họ tuyên bố là trước khi Ocheretine bị rơi vào tay Nga, một lữ đoàn khác được tăng cường để bảo vệ nó. Đó chính là Lữ đoàn phòng thủ nội địa số 100 (Lữ đoàn 100).

Vậy ai thực sự phải chịu trách nhiệm về việc Ocheretine thất thủ?

Vòng tròn đổ lỗi vẫn đang tiếp tục, Lữ đoàn 47 Ukraine chuyển trách nhiệm cho Lữ đoàn 115, đơn vị này tiếp tục đá quả bóng sang cho Lữ đoàn 100.

Kết hợp những nhận định hiện tại của từng lữ đoàn và tình hình cụ thể trên tiền tuyến, giới quan sát có thể mường tượng tình hình lúc đó.

Vào giữa tháng 4, lực lượng Kiev triển khai phía trước Ocheretine và phía bên phải Ocheretine là Lữ đoàn 115; trong khi ở bên trái và phía sau là Lữ đoàn 47.

Quân Nga tấn công vào vị trí phòng ngự của Lữ đoàn 115 dọc theo tuyến đường sắt. Cái gọi là quân Nga "gấp 10 đến 15 lần" chính là lời biện minh đối với Lữ đoàn 115, dù Nga ở Avdiivka có tập trung lực lượng để tấn công thọc sâu vào khu vực nhưng không thể đến mức ấy.

Về cường độ hỏa lực của Nga và việc tiêu diệt một số vị trí của Ukraine mà chỉ huy Lữ đoàn 115 đề cập về cơ bản là đúng. Nhưng nếu nói đơn vị này kháng cự "vô cùng quyết liệt và "gây tổn thất nặng nề" cho đối phương là điều không hoàn toàn đúng.

Cho đến nay, tổn thất của Nga trong cuộc tấn công dọc tuyến đường sắt là rất ít, và họ chỉ cần chưa đầy một tuần để đột phá tới vùng ngoại ô thị trấn Ocheretine và chiếm được đầu cầu trong làng.

Tốc độ tấn công nhanh như vậy là rất hiếm trong cuộc chiến tranh giành vị trí Nga - Ukraine như hiện nay. Cho dù Lữ đoàn bộ binh cơ giới 115 không chạy thoát trước trận đánh, thì ít nhất cũng không có hiệu quả trong chiến đấu.

Vì vậy, kết quả chiến đấu của Lữ đoàn 115 kết hợp với tình hình thực tế trên chiến trường đã phơi bày sự thật khi Nga phát triển nhanh và thương vong ít, cho thấy khả năng chiến đấu kém hiệu quả của Lữ đoàn.

Về lý do tại sao Lữ đoàn 115 chiến đấu không hiệu quả bởi vì đơn vị này được tăng cường từ Kupyansk trên chiến trường Kharkov nơi Nga chiến đấu với cường độ thấp. Do vậy khi các đơn vị Ukraine ở mặt trận này được tăng cường cho khu vực Donetsk không thể thích ứng với cường độ chiến đấu cao ở đây.

Vì vậy, Lữ đoàn 115 có thể không chủ động bỏ chạy nhưng thực sự không thể đương đầu được với đối phương. Và trong mắt đơn vị thiện chiến như Lữ đoàn 47 thì họ cho rằng, Lữ đoàn 115 đã bỏ chạy khỏi chiến trường.

Lữ đoàn 47 cũng có phần trách nhiệm

Việc Lữ đoàn 47 chỉ trích Lữ đoàn 115 có thật sự đúng? Hình như là không.

Bởi khi Nga tấn công dọc tuyến đường sắt, họ sẽ phải đối mặt với cuộc tấn công bên sườn do Lữ đoàn 47 - đơn vị được trang bị vũ khí hạng nặng tốt nhất của Quân đội Ukraine - trấn giữ.

Dù sao đi nữa, nếu đối phương không trực tiếp tấn công vào vị trí của Lữ đoàn, thì họ cũng chỉ đứng nhìn, giống như khi Nga tấn công thành phố Avdiivka hơn hai tháng trước, Lữ đoàn 47 vẫn không cử lực lượng giải vây cho đồng đội kẹt trong thành phố.

Trước tình hình đó, Nga không cần lo lắng về các mối đe dọa từ hai bên sườn, để có thể đạt được hiệu quả "tiến thẳng vào trung tâm". Từ góc độ này, rõ ràng Lữ đoàn 47 cũng phải chịu trách nhiệm cho sự thất bại của Avdiivka nói chung và Ocheretine nói riêng.

Ngoài ra, Lữ đoàn 115 cũng biện minh khi cho rằng, khi họ chuyển giao vị trí cho một đơn vị chiến đấu khác (Lữ đoàn 100) thì các khu dân cư vẫn nằm trong tay Ukraine. Hàm ý là họ không phải chịu trách nhiệm về việc mất các trận địa tiếp theo. Đây thực sự là một sự ngụy biện do Nga chỉ cần không đến một tuần kể từ khi chiếm được đầu cầu, cho đến khi quét sạch tàn binh đối phương ở Ocheretine.

Lữ đoàn 100 - một đơn vị mới toanh - vừa được nâng cấp từ tiểu đoàn phòng thủ địa phương lên lữ đoàn, nên khả năng chiến đấu vẫn chưa được hình thành đầy đủ.

Từ lúc vào vị trí cho đến khi làm quen phải mất một khoảng thời gian nhất định, kết quả là vừa vào vị trí, họ đã phải chiến đấu ngay với quân Nga nhưng vẫn tổ chức phát động phản công. Đây là điều đáng ghi nhận.

Đánh giá từ kết quả, Lữ đoàn 100 đã để mất trận địa, nhưng trách nhiệm then chốt vẫn thuộc về Lữ đoàn 115, dù sao Lữ đoàn 100 cũng là đơn vị mới, thậm chí không thể bảo vệ được trận địa thêm một đến hai ngày, khi họ chưa thuộc chiến trường cũng như đối phương.

Vì vậy, dựa trên một phần thông tin thực tế mà các đơn vị Quân đội Ukraine kể cho nhau, đồng thời kết hợp với kết quả thực tế của trận đánh, có thể kết luận là:

Thủ phạm đầu tiên là Lữ đoàn 115, "mặc dù đã hạ gục tiêu diệt vô số binh sĩ đối phương nhưng quân Nga vẫn tiến lên thắng lợi" và đơn vị phải rút lui về phía sau.

Thủ phạm thứ hai là Lữ đoàn 47, họ đã bất động khi đơn vị bạn gặp khó khăn.

Cuối cùng là Lữ đoàn 100, mặc dù rất cố gắng, nhưng thất bại do chưa tạo được chỗ đứng ổn định.

Thế trận phòng ngự tại Ocheretine và khu vực xung quanh của Ukraine đã sụp đổ, tuy nhiên các đơn vị liên tục có những lời buộc tội và đổ lỗi cho nhau. Đây không phải là một dấu hiệu tốt cho Quân đội Ukraine lúc này.