Dân sinh
Fica
DTiNewsNước Mỹ bước vào cuộc bầu cử lịch sử
(Dân trí) - Cuộc bầu cử ngày 8/11 sẽ tìm ra tổng thống thứ 45 của nước Mỹ. Dù bà Hillary Clinton hay ông Donald Trump chiến thắng hôm nay thì cuộc bầu cử tổng thống 2016 cũng đi vào lịch sử. Bà Clinton sẽ là nữ tổng thống đầu tiên hay ông Trump là tổng thống đầu tiên chưa từng có kinh nghiệm chính trường?
Hai ứng viên Hillary Clinton và Donald Trump sẽ làm nên lịch sử trong cuộc bầu cử, dù ai đắc cử (Ảnh: FiveThirtyEight)
Cuộc bầu cử tổng thống hôm nay là cuộc bầu cử tổng thống thứ 58 trong lịch sử Mỹ, được tổ chức 4 năm một lần. Cuộc bầu cử sẽ tìm ra chủ nhân tương lai của Nhà Trắng - tổng thống thứ 45 của nước Mỹ.
Nhìn chung, các phòng phiếu mở cửa vào 7 giờ sáng giờ địa phương và đóng cửa lúc 7 giờ tối trong ngày bầu cử, dù thời gian cụ thể khác nhau tùy vào từng địa điểm.
Theo BBC, tính tới ngày 7/10, hơn 43 triệu cử tri đã đi bỏ phiếu sớm.
Ước tính, Mỹ có trên 240 triệu người trong độ tuổi bỏ phiếu. Tuy nhiên, các số liệu bầu cử gần đây cho thấy tỷ lệ cử tri Mỹ đi bầu rất thấp.
Theo PBS, một cuộc nghiên cứu đã cho thấy chỉ 53% cử tri hợp lệ tại Mỹ đi bỏ phiếu trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2012, tức là khoảng 129 triệu trong tổng số 241 triệu cử tri năm đó không đi bầu cử.
Trong những giờ cuối cùng của chiến dịch vận động tranh cử, cả hai ứng viên Donald Trump của đảng Cộng hòa và Hillary Clinton của Dân chủ đã quyết liệt vận động ở các bang tranh chấp, nơi hứa hẹn sẽ chứng kiến cuộc bám đuổi kịch tính đến phút chót.
Kết quả các cuộc thăm dò sát ngày bầu cử (Nguồn: New York Times)
Các cuộc thăm dò dư luận trước bầu cử cho thấy bà Clinton đang dẫn trước đối thủ Trump từ 3-5 điểm. Khoảng cách giữa hai ứng viên đã được thu hẹp trong những ngày cuối của chiến dịch tranh cử và điều này báo hiện cuộc bầu cử sẽ rất kịch tính.
Các kết quả bầu cử sớm dự kiến sẽ được công bố vào đêm ngày 8/11, tức là sáng ngày 9/11 giờ Việt Nam.
Cuộc bầu cử lịch sử xét ở nhiều góc độ
Cuộc so đấu lịch sử Trump - Clinton (Mời độc giả bấm vào đây để xem đồ họa đầy đủ)
Khi tỷ phú Donald Trump tuyên bố tranh cử tổng thống vào tháng 6/2015, ít người nghĩ rằng ông sẽ thành công trong chiến dịch bầu cử sơ bộ và giành tấm vé ứng cử tổng thống của đảng Cộng hòa. Nhưng chính trường Mỹ dường như đã chứng kiến hết những bất ngờ này tới bất ngờ khác, khi ông Trump đã trở thành ứng viên tổng thống của một chính đảng lớn tại Mỹ và giờ đây đứng trước cơ hội chiến thắng trong cuộc đua vào Nhà Trắng.
Trong suốt chiến dịch tranh cử, ông Trump đã thu hút sự chú ý bởi những phát ngôn gây sốc về các vấn đề nóng của nước Mỹ như di dân bất hợp pháp, việc làm, nợ công, tội phạm, chủ nghĩa khủng bố liên quan tới Hồi giáo cực đoan… Ông Trump nói hay và hứa hẹn nhiều, nhưng nhiều chính sách của ông được đánh giá là không khả thi. Tỷ phú New York cũng vấp phải bê bối liên quan tới các cáo buộc sàm sỡ phụ nữ.
Nếu ứng viên Dân chủ Hillary Clinton đắc cử, bà sẽ trở thành nữ tổng thống đầu tiên trong lịch sử Mỹ. Còn nếu đối thủ Cộng hòa Donald Trump chiến thắng, ông sẽ trở thành tổng thống đầu tiên của nước Mỹ không có kinh nghiệm chính trị trước khi bước chân vào Nhà Trắng.
Ông Trump là ứng viên tổng thống (của một chính đảng lớn) thứ 2 trong lịch sử Mỹ xuất thân là một doanh nhân (ông Wendell Willkie là người đầu tiên). Nếu đắc cử, ông Trump sẽ trở thành tổng thống Mỹ đầu tiên mà không có kinh nghiệm chính phủ hay quân sự, và là người đầu tiên không có kinh nghiệm chính trị trước khi bước vào Nhà Trắng kể từ thời Dwight D. Eisenhower. Nếu đắc cử, ở tuổi 70, Trump cũng sẽ trở thành tổng thống nhiệm kỳ đầu nhiều tuổi nhất trong lịch sử Mỹ (Ronald Reagan nhậm chức khi 69 tuổi).
Còn nếu bà Clinton đắc cử, bà sẽ trở thành nữ tổng thống trong lịch sử Mỹ. Và khi đó, nước Mỹ cũng chứng kiến lần đầu tiên có một cặp vợ chồng đều làm tổng thống. Chồng bà, ông Bill Clinton, làm tổng thống 2 nhiệm kỳ, từ 1993-2001. Lúc đó, bà Clinton sẽ trở thành tổng thống nhiều tuổi thứ 2 khi nhậm chức. Nếu không đắc cử, bà cũng được ghi danh vào sử sách là nữ ứng viên tổng thống đầu tiên của một chính đảng lớn tại Mỹ. Trước đó, bà Clinton đắc cử vào Thượng viện năm 2000 với tư cách là nữ thượng nghị sĩ đầu tiên từ New York và cũng là cựu đệ nhất phu nhân đầu tiên trong lịch sử Mỹ nắm giữ một vị trí dân bầu.
Cuộc so găng Trump - Clinton là cuộc bầu cử tổng thống đầu tiên diễn ra giữa 2 người New York kể từ năm 1944. Bất kể ai giành chiến thắng thì nhân vật này cũng là người New York đầu tiên đắc cử trong 71 năm qua. (Bà Clinton sinh tại Chicago nhưng từng là thượng nghị sĩ New York và sống tại đây).
Cuộc đua tại Thượng viện và Hạ viện
Cuộc đua vào các ghế tại Thượng viện cũng đang rất kịch tính (Ảnh: MSNBC)
Ngoài bầu tổng thống và phó tổng thống, trong cuộc bầu cử 2016, toàn bộ 435 ghế tại Hạ viện và 34 ghế trong tổng số 100 ghế tại Thượng viện cũng sẽ được bầu lại, cùng 12 ghế thống đốc tiểu bang và 2 thống đốc vùng lãnh thổ.
Nhiệm kỳ của các hạ nghị sĩ Mỹ kéo dài 2 năm, trong khi nhiệm kỳ của thượng nghị sĩ là 6 năm. Nhiệm kỳ của các thống đốc bang là 4 năm, ngoại trừ hai bang Vermont và New Hampshire là 2 năm.
Nhà báo Mỹ: Chúng tôi hồi hộp chờ đợi kết quả bầu cử
Chia sẻ với Dân trí, ông Jeff Hodson, một nhà báo và giảng viên báo chí kỳ cựu tại Seattle, tiểu bang Washington, Mỹ cho hay đây đúng là một mùa bầu cử đáng nhớ.
Theo ông Jeff, hầu hết người Mỹ tin rằng đây một cuộc chiến dịch tranh cử khác thường và họ chưa từng nhìn thấy điều gì tương tự như vậy. Donald Trump là một chính trị gia lạ lùng. Ông Trump đã kích động tâm lý giận dữ và bức xúc của nhiều người Mỹ, vốn cảm thấy họ đang bị bỏ rơi (xét về khía cạnh những việc làm được trả lương cao). Họ cảm thấy bị đe dọa bởi những người nhập cư. Họ cảm thấy nước Mỹ đang đánh mất vị thế ở một khía cạnh nào đó.
"Vì thế, chúng tôi đang cố hiểu tại sao một ngôi sao truyền hình thực tế không có kinh nghiệm chính trị lại được yêu thích như vậy. Đây là một chiến dịch tranh cử điên khùng, xét về góc độ các cuộc tấn công cá nhân và sự thiếu tập trung vào các vấn đề chính của nước Mỹ. Dù điều gì có xảy ra trong ngày tranh cử thì đảng Cộng hòa cũng sẽ mãi mãi thay đổi bởi những gì xảy ra trong năm nay và tôi cho rằng người Mỹ sẽ tiếp tục bị chia rẽ", ông Jeff chia sẻ qua email.
Jeff nói thêm, tin tích cực là rốt cuộc cử tri Mỹ có thể bỏ phiếu bầu một nữ tổng thống đầu tiên trong lịch sử và đảng Dân chủ có thể giành lại quyền kiểm soát Thượng viện, giành lại phần nào quyền kiểm soát đối với tiến trình lập pháp và có thể dẫn tới một chính phủ ít bị chia rẽ hơn.
"Cuộc chạy đua đang gay cấn và chúng tôi đang rất nóng nóng chời đợi kết quả bầu cử vào tối thứ Ba", Jeff viết.
An Bình
